| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
१०. अनुत्तरियसुत्तवण्णना
10. Anuttariyasuttavaṇṇanā
३०. दसमे निहीनन्ति लामकं, किलिट्ठं वा। गामवासिकानन्ति बालानं। पुथुज्जनानं इदन्ति पोथुज्जनिकं। तेनाह ‘‘पुथुज्जनानं सन्तक’’न्ति, पुथुज्जनेहि सेवितब्बत्ता तेसं सन्तकन्ति वुत्तं होति। अनरियन्ति न निद्दोसं। निद्दोसट्ठो हि अरियट्ठो। तेनाह ‘‘न उत्तमं न परिसुद्ध’’न्ति। अरियेहि वा न सेवितब्बन्ति अनरियं। अनत्थसंहितन्ति दिट्ठधम्मिकसम्परायिकादिविविधविपुलानत्थसहितं। तादिसञ्च अत्थसन्निस्सितं न होतीति आह ‘‘न अत्थसन्निस्सित’’न्ति। न वट्टे निब्बिन्दनत्थायाति चतुसच्चकम्मट्ठानाभावतो। असति पन वट्टे निब्बिदाय विरागादीनं असम्भवोयेवाति आह ‘‘न विरागाया’’तिआदि।
30. Dasame nihīnanti lāmakaṃ, kiliṭṭhaṃ vā. Gāmavāsikānanti bālānaṃ. Puthujjanānaṃ idanti pothujjanikaṃ. Tenāha ‘‘puthujjanānaṃ santaka’’nti, puthujjanehi sevitabbattā tesaṃ santakanti vuttaṃ hoti. Anariyanti na niddosaṃ. Niddosaṭṭho hi ariyaṭṭho. Tenāha ‘‘na uttamaṃ na parisuddha’’nti. Ariyehi vā na sevitabbanti anariyaṃ. Anatthasaṃhitanti diṭṭhadhammikasamparāyikādivividhavipulānatthasahitaṃ. Tādisañca atthasannissitaṃ na hotīti āha ‘‘na atthasannissita’’nti. Na vaṭṭe nibbindanatthāyāti catusaccakammaṭṭhānābhāvato. Asati pana vaṭṭe nibbidāya virāgādīnaṃ asambhavoyevāti āha ‘‘na virāgāyā’’tiādi.
अनुत्तमं अनुत्तरियन्ति आह ‘‘एतं अनुत्तर’’न्ति। हत्थिस्मिन्ति निमित्तत्थे भुम्मन्ति आह ‘‘हत्थिनिमित्तं सिक्खितब्ब’’न्ति। हत्थिविसयत्ता हत्थिसन्निस्सितत्ता च हत्थिसिप्पं ‘‘हत्थी’’ति गहेत्वा ‘‘हत्थिस्मिम्पि सिक्खती’’ति वुत्तं। तस्मा हत्थिसिप्पे सिक्खतीति एवमेत्थ अत्थो दट्ठब्बो। सेसपदेसुपि एसेव नयो।
Anuttamaṃ anuttariyanti āha ‘‘etaṃ anuttara’’nti. Hatthisminti nimittatthe bhummanti āha ‘‘hatthinimittaṃ sikkhitabba’’nti. Hatthivisayattā hatthisannissitattā ca hatthisippaṃ ‘‘hatthī’’ti gahetvā ‘‘hatthismimpi sikkhatī’’ti vuttaṃ. Tasmā hatthisippe sikkhatīti evamettha attho daṭṭhabbo. Sesapadesupi eseva nayo.
लिङ्गब्यत्तयेन विभत्तिब्यत्तयेन पारिचरियेति वुत्तन्ति आह ‘‘पारिचरियाय पच्चुपट्ठिता’’ति। सेसमेत्थ सुविञ्ञेय्यमेव।
Liṅgabyattayena vibhattibyattayena pāricariyeti vuttanti āha ‘‘pāricariyāya paccupaṭṭhitā’’ti. Sesamettha suviññeyyameva.
अनुत्तरियसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Anuttariyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
अनुत्तरियवग्गवण्णना निट्ठिता।
Anuttariyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १०. अनुत्तरियसुत्तं • 10. Anuttariyasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / १०. अनुत्तरियसुत्तवण्णना • 10. Anuttariyasuttavaṇṇanā
