Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൧൦. അനുത്തരിയസുത്തവണ്ണനാ
10. Anuttariyasuttavaṇṇanā
൩൦. ദസമേ നിഹീനന്തി ലാമകം, കിലിട്ഠം വാ. ഗാമവാസികാനന്തി ബാലാനം. പുഥുജ്ജനാനം ഇദന്തി പോഥുജ്ജനികം. തേനാഹ ‘‘പുഥുജ്ജനാനം സന്തക’’ന്തി, പുഥുജ്ജനേഹി സേവിതബ്ബത്താ തേസം സന്തകന്തി വുത്തം ഹോതി. അനരിയന്തി ന നിദ്ദോസം. നിദ്ദോസട്ഠോ ഹി അരിയട്ഠോ. തേനാഹ ‘‘ന ഉത്തമം ന പരിസുദ്ധ’’ന്തി. അരിയേഹി വാ ന സേവിതബ്ബന്തി അനരിയം. അനത്ഥസംഹിതന്തി ദിട്ഠധമ്മികസമ്പരായികാദിവിവിധവിപുലാനത്ഥസഹിതം. താദിസഞ്ച അത്ഥസന്നിസ്സിതം ന ഹോതീതി ആഹ ‘‘ന അത്ഥസന്നിസ്സിത’’ന്തി. ന വട്ടേ നിബ്ബിന്ദനത്ഥായാതി ചതുസച്ചകമ്മട്ഠാനാഭാവതോ. അസതി പന വട്ടേ നിബ്ബിദായ വിരാഗാദീനം അസമ്ഭവോയേവാതി ആഹ ‘‘ന വിരാഗായാ’’തിആദി.
30. Dasame nihīnanti lāmakaṃ, kiliṭṭhaṃ vā. Gāmavāsikānanti bālānaṃ. Puthujjanānaṃ idanti pothujjanikaṃ. Tenāha ‘‘puthujjanānaṃ santaka’’nti, puthujjanehi sevitabbattā tesaṃ santakanti vuttaṃ hoti. Anariyanti na niddosaṃ. Niddosaṭṭho hi ariyaṭṭho. Tenāha ‘‘na uttamaṃ na parisuddha’’nti. Ariyehi vā na sevitabbanti anariyaṃ. Anatthasaṃhitanti diṭṭhadhammikasamparāyikādivividhavipulānatthasahitaṃ. Tādisañca atthasannissitaṃ na hotīti āha ‘‘na atthasannissita’’nti. Na vaṭṭe nibbindanatthāyāti catusaccakammaṭṭhānābhāvato. Asati pana vaṭṭe nibbidāya virāgādīnaṃ asambhavoyevāti āha ‘‘na virāgāyā’’tiādi.
അനുത്തമം അനുത്തരിയന്തി ആഹ ‘‘ഏതം അനുത്തര’’ന്തി. ഹത്ഥിസ്മിന്തി നിമിത്തത്ഥേ ഭുമ്മന്തി ആഹ ‘‘ഹത്ഥിനിമിത്തം സിക്ഖിതബ്ബ’’ന്തി. ഹത്ഥിവിസയത്താ ഹത്ഥിസന്നിസ്സിതത്താ ച ഹത്ഥിസിപ്പം ‘‘ഹത്ഥീ’’തി ഗഹേത്വാ ‘‘ഹത്ഥിസ്മിമ്പി സിക്ഖതീ’’തി വുത്തം. തസ്മാ ഹത്ഥിസിപ്പേ സിക്ഖതീതി ഏവമേത്ഥ അത്ഥോ ദട്ഠബ്ബോ. സേസപദേസുപി ഏസേവ നയോ.
Anuttamaṃ anuttariyanti āha ‘‘etaṃ anuttara’’nti. Hatthisminti nimittatthe bhummanti āha ‘‘hatthinimittaṃ sikkhitabba’’nti. Hatthivisayattā hatthisannissitattā ca hatthisippaṃ ‘‘hatthī’’ti gahetvā ‘‘hatthismimpi sikkhatī’’ti vuttaṃ. Tasmā hatthisippe sikkhatīti evamettha attho daṭṭhabbo. Sesapadesupi eseva nayo.
ലിങ്ഗബ്യത്തയേന വിഭത്തിബ്യത്തയേന പാരിചരിയേതി വുത്തന്തി ആഹ ‘‘പാരിചരിയായ പച്ചുപട്ഠിതാ’’തി. സേസമേത്ഥ സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.
Liṅgabyattayena vibhattibyattayena pāricariyeti vuttanti āha ‘‘pāricariyāya paccupaṭṭhitā’’ti. Sesamettha suviññeyyameva.
അനുത്തരിയസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Anuttariyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
അനുത്തരിയവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Anuttariyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧൦. അനുത്തരിയസുത്തം • 10. Anuttariyasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. അനുത്തരിയസുത്തവണ്ണനാ • 10. Anuttariyasuttavaṇṇanā