| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi |
โจทนากณฺฑํ
Codanākaṇḍaṃ
๑. อนุวิชฺชกอนุโยโค
1. Anuvijjakaanuyogo
๓๖๐. อนุวิชฺชเก โจทโก ปุจฺฉิตโพฺพ – ‘‘ยํ โข ตฺวํ, อาวุโส, อิมํ ภิกฺขุํ โจเทสิ, กิมฺหิ นํ โจเทสิ, สีลวิปตฺติยา วา โจเทสิ, อาจารวิปตฺติยา วา โจเทสิ, ทิฎฺฐิวิปตฺติยา วา โจเทสี’’ติ? โส เจ เอวํ วเทยฺย – ‘‘สีลวิปตฺติยา วา โจเทมิ, อาจารวิปตฺติยา วา โจเทมิ, ทิฎฺฐิวิปตฺติยา วา โจเทมี’’ติ, โส เอวมสฺส วจนีโย – ‘‘ชานาสิ ปนายสฺมา สีลวิปตฺติํ, ชานาสิ อาจารวิปตฺติํ, ชานาสิ ทิฎฺฐิวิปตฺติ’’นฺติ? โส เจ เอวํ วเทยฺย – ‘‘ชานามิ โข อหํ, อาวุโส, สีลวิปตฺติํ, ชานามิ อาจารวิปตฺติํ, ชานามิ ทิฎฺฐิวิปตฺติ’’นฺติ, โส เอวมสฺส วจนีโย – ‘‘กตมา ปนาวุโส, สีลวิปตฺติ? กตมา อาจารวิปตฺติ? กตมา ทิฎฺฐิวิปตฺตี’’ติ? โส เจ เอวํ วเทยฺย – ‘‘จตฺตาริ จ ปาราชิกานิ, เตรส จ สงฺฆาทิเสสา – อยํ สีลวิปตฺติฯ ถุลฺลจฺจยํ, ปาจิตฺติยํ, ปาฎิเทสนียํ, ทุกฺกฎํ, ทุพฺภาสิตํ, อยํ อาจารวิปตฺติฯ มิจฺฉาทิฎฺฐิ, อนฺตคฺคาหิกา ทิฎฺฐิ – อยํ ทิฎฺฐิวิปตฺตี’’ติ, โส เอวมสฺส วจนีโย – ‘‘ยํ โข ตฺวํ, อาวุโส, อิมํ ภิกฺขุํ โจเทสิ, ทิเฎฺฐน วา โจเทสิ สุเตน วา โจเทสิ ปริสงฺกาย วา โจเทสี’’ติ? โส เจ เอวํ วเทยฺย – ‘‘ทิเฎฺฐน วา โจเทมิ สุเตน วา โจเทมิ ปริสงฺกาย วา โจเทมี’’ติ, โส เอวมสฺส วจนีโย – ‘‘ยํ โข ตฺวํ, อาวุโส, อิมํ ภิกฺขุํ ทิเฎฺฐน โจเทสิ, กิํ เต ทิฎฺฐํ กินฺติ เต ทิฎฺฐํ, กทา เต ทิฎฺฐํ, กตฺถ เต ทิฎฺฐํ ปาราชิกํ อชฺฌาปชฺชโนฺต ทิโฎฺฐ, สงฺฆาทิเสสํ อชฺฌาปชฺชโนฺต ทิโฎฺฐ, ถุลฺลจฺจยํ… ปาจิตฺติยํ… ปาฎิเทสนียํ… ทุกฺกฎํ… ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปชฺชโนฺต ทิโฎฺฐ, กตฺถ จ ตฺวํ อโหสิ, กตฺถ จายํ ภิกฺขุ อโหสิ, กิญฺจ ตฺวํ กโรสิ, กิํ จายํ ภิกฺขุ กโรตี’’ติ? โส เจ เอวํ วเทยฺย – ‘‘น โข อหํ, อาวุโส, อิมํ ภิกฺขุํ ทิเฎฺฐน โจเทมิ, อปิ จ สุเตน โจเทมี’’ติ, โส เอวมสฺส วจนีโย – ‘‘ยํ โข ตฺวํ, อาวุโส, อิมํ ภิกฺขุํ สุเตน โจเทสิ, กิํ เต สุตํ, กินฺติ เต สุตํ, กทา เต สุตํ , กตฺถ เต สุตํ, ปาราชิกํ อชฺฌาปโนฺนติ สุตํ, สงฺฆาทิเสสํ… ถุลฺลจฺจยํ… ปาจิตฺติยํ… ปาฎิเทสนียํ… ทุกฺกฎํ… ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปโนฺนติ สุตํ, ภิกฺขุสฺส สุตํ, ภิกฺขุนิยา สุตํ, สิกฺขมานาย สุตํ , สามเณรสฺส สุตํ, สามเณริยา สุตํ, อุปาสกสฺส สุตํ, อุปาสิกาย สุตํ, ราชูนํ สุตํ, ราชมหามตฺตานํ สุตํ, ติตฺถิยานํ สุตํ, ติตฺถิยสาวกานํ สุต’’นฺติ? โส เจ เอวํ วเทยฺย – ‘‘น โข อหํ, อาวุโส, อิมํ ภิกฺขุํ สุเตน โจเทมิ, อปิ จ ปริสงฺกาย โจเทมี’’ติ, โส เอวมสฺส วจนีโย – ‘‘ยํ โข ตฺวํ, อาวุโส, อิมํ ภิกฺขุํ ปริสงฺกาย โจเทสิ, กิํ ปริสงฺกสิ, กินฺติ ปริสงฺกสิ, กทา ปริสงฺกสิ, กตฺถ ปริสงฺกสิ, ปาราชิกํ อชฺฌาปโนฺนติ ปริสงฺกสิ, สงฺฆาทิเสสํ อชฺฌาปโนฺนติ ปริสงฺกสิ, ถุลฺลจฺจยํ… ปาจิตฺติยํ… ปาฎิเทสนียํ… ทุกฺกฎํ… ทุพฺภาสิตํ อชฺฌาปโนฺนติ ปริสงฺกสิ, ภิกฺขุสฺส สุตฺวา ปริสงฺกสิ, ภิกฺขุนิยา สุตฺวา ปริสงฺกสิ, สิกฺขมานาย สุตฺวา ปริสงฺกสิ, สามเณรสฺส สุตฺวา ปริสงฺกสิ, สามเณริยา สุตฺวา ปริสงฺกสิ, อุปาสกสฺส สุตฺวา ปริสงฺกสิ, อุปาสิกาย สุตฺวา ปริสงฺกสิ, ราชูนํ สุตฺวา ปริสงฺกสิ, ราชมหามตฺตานํ สุตฺวา ปริสงฺกสิ, ติตฺถิยานํ สุตฺวา ปริสงฺกสิ, ติตฺถิยสาวกานํ สุตฺวา ปริสงฺกสี’’ติ?
360. Anuvijjake codako pucchitabbo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ codesi, kimhi naṃ codesi, sīlavipattiyā vā codesi, ācāravipattiyā vā codesi, diṭṭhivipattiyā vā codesī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘sīlavipattiyā vā codemi, ācāravipattiyā vā codemi, diṭṭhivipattiyā vā codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘jānāsi panāyasmā sīlavipattiṃ, jānāsi ācāravipattiṃ, jānāsi diṭṭhivipatti’’nti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘jānāmi kho ahaṃ, āvuso, sīlavipattiṃ, jānāmi ācāravipattiṃ, jānāmi diṭṭhivipatti’’nti, so evamassa vacanīyo – ‘‘katamā panāvuso, sīlavipatti? Katamā ācāravipatti? Katamā diṭṭhivipattī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘cattāri ca pārājikāni, terasa ca saṅghādisesā – ayaṃ sīlavipatti. Thullaccayaṃ, pācittiyaṃ, pāṭidesanīyaṃ, dukkaṭaṃ, dubbhāsitaṃ, ayaṃ ācāravipatti. Micchādiṭṭhi, antaggāhikā diṭṭhi – ayaṃ diṭṭhivipattī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ codesi, diṭṭhena vā codesi sutena vā codesi parisaṅkāya vā codesī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘diṭṭhena vā codemi sutena vā codemi parisaṅkāya vā codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ diṭṭhena codesi, kiṃ te diṭṭhaṃ kinti te diṭṭhaṃ, kadā te diṭṭhaṃ, kattha te diṭṭhaṃ pārājikaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, saṅghādisesaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, kattha ca tvaṃ ahosi, kattha cāyaṃ bhikkhu ahosi, kiñca tvaṃ karosi, kiṃ cāyaṃ bhikkhu karotī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘na kho ahaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ diṭṭhena codemi, api ca sutena codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ sutena codesi, kiṃ te sutaṃ, kinti te sutaṃ, kadā te sutaṃ , kattha te sutaṃ, pārājikaṃ ajjhāpannoti sutaṃ, saṅghādisesaṃ… thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpannoti sutaṃ, bhikkhussa sutaṃ, bhikkhuniyā sutaṃ, sikkhamānāya sutaṃ , sāmaṇerassa sutaṃ, sāmaṇeriyā sutaṃ, upāsakassa sutaṃ, upāsikāya sutaṃ, rājūnaṃ sutaṃ, rājamahāmattānaṃ sutaṃ, titthiyānaṃ sutaṃ, titthiyasāvakānaṃ suta’’nti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘na kho ahaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ sutena codemi, api ca parisaṅkāya codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ parisaṅkāya codesi, kiṃ parisaṅkasi, kinti parisaṅkasi, kadā parisaṅkasi, kattha parisaṅkasi, pārājikaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, saṅghādisesaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, bhikkhussa sutvā parisaṅkasi, bhikkhuniyā sutvā parisaṅkasi, sikkhamānāya sutvā parisaṅkasi, sāmaṇerassa sutvā parisaṅkasi, sāmaṇeriyā sutvā parisaṅkasi, upāsakassa sutvā parisaṅkasi, upāsikāya sutvā parisaṅkasi, rājūnaṃ sutvā parisaṅkasi, rājamahāmattānaṃ sutvā parisaṅkasi, titthiyānaṃ sutvā parisaṅkasi, titthiyasāvakānaṃ sutvā parisaṅkasī’’ti?
๓๖๑.
361.
ทิฎฺฐํ ทิเฎฺฐน สเมติ ทิเฎฺฐน สํสนฺทเต ทิฎฺฐํ;
Diṭṭhaṃ diṭṭhena sameti diṭṭhena saṃsandate diṭṭhaṃ;
ทิฎฺฐํ ปฎิจฺจ น อุเปติ อสุทฺธปริสงฺกิโต;
Diṭṭhaṃ paṭicca na upeti asuddhaparisaṅkito;
โส ปุคฺคโล ปฎิญฺญาย กาตโพฺพ เตนุโปสโถฯ
So puggalo paṭiññāya kātabbo tenuposatho.
สุตํ สุเตน สเมติ สุเตน สํสนฺทเต สุตํ;
Sutaṃ sutena sameti sutena saṃsandate sutaṃ;
สุตํ ปฎิจฺจ น อุเปติ อสุทฺธปริสงฺกิโต;
Sutaṃ paṭicca na upeti asuddhaparisaṅkito;
โส ปุคฺคโล ปฎิญฺญาย กาตโพฺพ เตนุโปสโถฯ
So puggalo paṭiññāya kātabbo tenuposatho.
มุตํ มุเตน สเมติ มุเตน สํสนฺทเต มุตํ;
Mutaṃ mutena sameti mutena saṃsandate mutaṃ;
มุตํ ปฎิจฺจ น อุเปติ อสุทฺธปริสงฺกิโต;
Mutaṃ paṭicca na upeti asuddhaparisaṅkito;
โส ปุคฺคโล ปฎิญฺญาย กาตโพฺพ เตนุโปสโถฯ
So puggalo paṭiññāya kātabbo tenuposatho.
๓๖๒. โจทนาย โก อาทิ, กิํ มเชฺฌ, กิํ ปริโยสานํ? โจทนาย โอกาสกมฺมํ อาทิ, กิริยา มเชฺฌ, สมโถ ปริโยสานํฯ โจทนาย กติ มูลานิ, กติ วตฺถูนิ, กติ ภูมิโย, กติหากาเรหิ โจเทติ? โจทนาย เทฺว มูลานิ, ตีณิ วตฺถูนิ, ปญฺจ ภูมิโย, ทฺวีหากาเรหิ โจเทติฯ โจทนาย กตมานิ เทฺว มูลานิ? สมูลิกา วา อมูลิกา วา – โจทนาย อิมานิ เทฺว มูลานิฯ โจทนาย กตมานิ ตีณิ วตฺถูนิ? ทิเฎฺฐน สุเตน ปริสงฺกาย – โจทนาย อิมานิ ตีณิ วตฺถูนิฯ โจทนา กตมา ปญฺจ ภูมิโย? กาเลน วกฺขามิ โน อกาเลน, ภูเตน วกฺขามิ โน อภูเตน, สเณฺหน วกฺขามิ โน ผรุเสน, อตฺถสํหิเตน วกฺขามิ โน อนตฺถสํหิเตน, เมตฺตาจิโตฺต วกฺขามิ โน โทสนฺตโรติ – โจทนาย อิมา ปญฺจ ภูมิโยฯ
362. Codanāya ko ādi, kiṃ majjhe, kiṃ pariyosānaṃ? Codanāya okāsakammaṃ ādi, kiriyā majjhe, samatho pariyosānaṃ. Codanāya kati mūlāni, kati vatthūni, kati bhūmiyo, katihākārehi codeti? Codanāya dve mūlāni, tīṇi vatthūni, pañca bhūmiyo, dvīhākārehi codeti. Codanāya katamāni dve mūlāni? Samūlikā vā amūlikā vā – codanāya imāni dve mūlāni. Codanāya katamāni tīṇi vatthūni? Diṭṭhena sutena parisaṅkāya – codanāya imāni tīṇi vatthūni. Codanā katamā pañca bhūmiyo? Kālena vakkhāmi no akālena, bhūtena vakkhāmi no abhūtena, saṇhena vakkhāmi no pharusena, atthasaṃhitena vakkhāmi no anatthasaṃhitena, mettācitto vakkhāmi no dosantaroti – codanāya imā pañca bhūmiyo.
กตเมหิ ทฺวีหากาเรหิ โจเทติ? กาเยน วา โจเทติ วาจาย วา โจเทติ – อิเมหิ ทฺวีหากาเรหิ โจเทติฯ
Katamehi dvīhākārehi codeti? Kāyena vā codeti vācāya vā codeti – imehi dvīhākārehi codeti.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā
อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
โจทกปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา • Codakapucchāvissajjanāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi
อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
โจทกปุจฺฉาวิสฺสชฺชนา • Codakapucchāvissajjanā
