| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi |
ចោទនាកណ្ឌំ
Codanākaṇḍaṃ
១. អនុវិជ្ជកអនុយោគោ
1. Anuvijjakaanuyogo
៣៦០. អនុវិជ្ជកេ ចោទកោ បុច្ឆិតព្ពោ – ‘‘យំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, ឥមំ ភិក្ខុំ ចោទេសិ, កិម្ហិ នំ ចោទេសិ, សីលវិបត្តិយា វា ចោទេសិ, អាចារវិបត្តិយា វា ចោទេសិ, ទិដ្ឋិវិបត្តិយា វា ចោទេសី’’តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘សីលវិបត្តិយា វា ចោទេមិ, អាចារវិបត្តិយា វា ចោទេមិ, ទិដ្ឋិវិបត្តិយា វា ចោទេមី’’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘‘ជានាសិ បនាយស្មា សីលវិបត្តិំ, ជានាសិ អាចារវិបត្តិំ, ជានាសិ ទិដ្ឋិវិបត្តិ’’ន្តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘ជានាមិ ខោ អហំ, អាវុសោ, សីលវិបត្តិំ, ជានាមិ អាចារវិបត្តិំ, ជានាមិ ទិដ្ឋិវិបត្តិ’’ន្តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘‘កតមា បនាវុសោ, សីលវិបត្តិ? កតមា អាចារវិបត្តិ? កតមា ទិដ្ឋិវិបត្តី’’តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘ចត្តារិ ច បារាជិកានិ, តេរស ច សង្ឃាទិសេសា – អយំ សីលវិបត្តិ។ ថុល្លច្ចយំ, បាចិត្តិយំ, បាដិទេសនីយំ, ទុក្កដំ, ទុព្ភាសិតំ, អយំ អាចារវិបត្តិ។ មិច្ឆាទិដ្ឋិ, អន្តគ្គាហិកា ទិដ្ឋិ – អយំ ទិដ្ឋិវិបត្តី’’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘‘យំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, ឥមំ ភិក្ខុំ ចោទេសិ, ទិដ្ឋេន វា ចោទេសិ សុតេន វា ចោទេសិ បរិសង្កាយ វា ចោទេសី’’តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘ទិដ្ឋេន វា ចោទេមិ សុតេន វា ចោទេមិ បរិសង្កាយ វា ចោទេមី’’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘‘យំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, ឥមំ ភិក្ខុំ ទិដ្ឋេន ចោទេសិ, កិំ តេ ទិដ្ឋំ កិន្តិ តេ ទិដ្ឋំ, កទា តេ ទិដ្ឋំ, កត្ថ តេ ទិដ្ឋំ បារាជិកំ អជ្ឈាបជ្ជន្តោ ទិដ្ឋោ, សង្ឃាទិសេសំ អជ្ឈាបជ្ជន្តោ ទិដ្ឋោ, ថុល្លច្ចយំ… បាចិត្តិយំ… បាដិទេសនីយំ… ទុក្កដំ… ទុព្ភាសិតំ អជ្ឈាបជ្ជន្តោ ទិដ្ឋោ, កត្ថ ច ត្វំ អហោសិ, កត្ថ ចាយំ ភិក្ខុ អហោសិ, កិញ្ច ត្វំ ករោសិ, កិំ ចាយំ ភិក្ខុ ករោតី’’តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘ន ខោ អហំ, អាវុសោ, ឥមំ ភិក្ខុំ ទិដ្ឋេន ចោទេមិ, អបិ ច សុតេន ចោទេមី’’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘‘យំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, ឥមំ ភិក្ខុំ សុតេន ចោទេសិ, កិំ តេ សុតំ, កិន្តិ តេ សុតំ, កទា តេ សុតំ , កត្ថ តេ សុតំ, បារាជិកំ អជ្ឈាបន្នោតិ សុតំ, សង្ឃាទិសេសំ… ថុល្លច្ចយំ… បាចិត្តិយំ… បាដិទេសនីយំ… ទុក្កដំ… ទុព្ភាសិតំ អជ្ឈាបន្នោតិ សុតំ, ភិក្ខុស្ស សុតំ, ភិក្ខុនិយា សុតំ, សិក្ខមានាយ សុតំ , សាមណេរស្ស សុតំ, សាមណេរិយា សុតំ, ឧបាសកស្ស សុតំ, ឧបាសិកាយ សុតំ, រាជូនំ សុតំ, រាជមហាមត្តានំ សុតំ, តិត្ថិយានំ សុតំ, តិត្ថិយសាវកានំ សុត’’ន្តិ? សោ ចេ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘ន ខោ អហំ, អាវុសោ, ឥមំ ភិក្ខុំ សុតេន ចោទេមិ, អបិ ច បរិសង្កាយ ចោទេមី’’តិ, សោ ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘‘យំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, ឥមំ ភិក្ខុំ បរិសង្កាយ ចោទេសិ, កិំ បរិសង្កសិ, កិន្តិ បរិសង្កសិ, កទា បរិសង្កសិ, កត្ថ បរិសង្កសិ, បារាជិកំ អជ្ឈាបន្នោតិ បរិសង្កសិ, សង្ឃាទិសេសំ អជ្ឈាបន្នោតិ បរិសង្កសិ, ថុល្លច្ចយំ… បាចិត្តិយំ… បាដិទេសនីយំ… ទុក្កដំ… ទុព្ភាសិតំ អជ្ឈាបន្នោតិ បរិសង្កសិ, ភិក្ខុស្ស សុត្វា បរិសង្កសិ, ភិក្ខុនិយា សុត្វា បរិសង្កសិ, សិក្ខមានាយ សុត្វា បរិសង្កសិ, សាមណេរស្ស សុត្វា បរិសង្កសិ, សាមណេរិយា សុត្វា បរិសង្កសិ, ឧបាសកស្ស សុត្វា បរិសង្កសិ, ឧបាសិកាយ សុត្វា បរិសង្កសិ, រាជូនំ សុត្វា បរិសង្កសិ, រាជមហាមត្តានំ សុត្វា បរិសង្កសិ, តិត្ថិយានំ សុត្វា បរិសង្កសិ, តិត្ថិយសាវកានំ សុត្វា បរិសង្កសី’’តិ?
360. Anuvijjake codako pucchitabbo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ codesi, kimhi naṃ codesi, sīlavipattiyā vā codesi, ācāravipattiyā vā codesi, diṭṭhivipattiyā vā codesī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘sīlavipattiyā vā codemi, ācāravipattiyā vā codemi, diṭṭhivipattiyā vā codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘jānāsi panāyasmā sīlavipattiṃ, jānāsi ācāravipattiṃ, jānāsi diṭṭhivipatti’’nti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘jānāmi kho ahaṃ, āvuso, sīlavipattiṃ, jānāmi ācāravipattiṃ, jānāmi diṭṭhivipatti’’nti, so evamassa vacanīyo – ‘‘katamā panāvuso, sīlavipatti? Katamā ācāravipatti? Katamā diṭṭhivipattī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘cattāri ca pārājikāni, terasa ca saṅghādisesā – ayaṃ sīlavipatti. Thullaccayaṃ, pācittiyaṃ, pāṭidesanīyaṃ, dukkaṭaṃ, dubbhāsitaṃ, ayaṃ ācāravipatti. Micchādiṭṭhi, antaggāhikā diṭṭhi – ayaṃ diṭṭhivipattī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ codesi, diṭṭhena vā codesi sutena vā codesi parisaṅkāya vā codesī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘diṭṭhena vā codemi sutena vā codemi parisaṅkāya vā codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ diṭṭhena codesi, kiṃ te diṭṭhaṃ kinti te diṭṭhaṃ, kadā te diṭṭhaṃ, kattha te diṭṭhaṃ pārājikaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, saṅghādisesaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho, kattha ca tvaṃ ahosi, kattha cāyaṃ bhikkhu ahosi, kiñca tvaṃ karosi, kiṃ cāyaṃ bhikkhu karotī’’ti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘na kho ahaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ diṭṭhena codemi, api ca sutena codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ sutena codesi, kiṃ te sutaṃ, kinti te sutaṃ, kadā te sutaṃ , kattha te sutaṃ, pārājikaṃ ajjhāpannoti sutaṃ, saṅghādisesaṃ… thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpannoti sutaṃ, bhikkhussa sutaṃ, bhikkhuniyā sutaṃ, sikkhamānāya sutaṃ , sāmaṇerassa sutaṃ, sāmaṇeriyā sutaṃ, upāsakassa sutaṃ, upāsikāya sutaṃ, rājūnaṃ sutaṃ, rājamahāmattānaṃ sutaṃ, titthiyānaṃ sutaṃ, titthiyasāvakānaṃ suta’’nti? So ce evaṃ vadeyya – ‘‘na kho ahaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ sutena codemi, api ca parisaṅkāya codemī’’ti, so evamassa vacanīyo – ‘‘yaṃ kho tvaṃ, āvuso, imaṃ bhikkhuṃ parisaṅkāya codesi, kiṃ parisaṅkasi, kinti parisaṅkasi, kadā parisaṅkasi, kattha parisaṅkasi, pārājikaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, saṅghādisesaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, thullaccayaṃ… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ… dubbhāsitaṃ ajjhāpannoti parisaṅkasi, bhikkhussa sutvā parisaṅkasi, bhikkhuniyā sutvā parisaṅkasi, sikkhamānāya sutvā parisaṅkasi, sāmaṇerassa sutvā parisaṅkasi, sāmaṇeriyā sutvā parisaṅkasi, upāsakassa sutvā parisaṅkasi, upāsikāya sutvā parisaṅkasi, rājūnaṃ sutvā parisaṅkasi, rājamahāmattānaṃ sutvā parisaṅkasi, titthiyānaṃ sutvā parisaṅkasi, titthiyasāvakānaṃ sutvā parisaṅkasī’’ti?
៣៦១.
361.
ទិដ្ឋំ ទិដ្ឋេន សមេតិ ទិដ្ឋេន សំសន្ទតេ ទិដ្ឋំ;
Diṭṭhaṃ diṭṭhena sameti diṭṭhena saṃsandate diṭṭhaṃ;
ទិដ្ឋំ បដិច្ច ន ឧបេតិ អសុទ្ធបរិសង្កិតោ;
Diṭṭhaṃ paṭicca na upeti asuddhaparisaṅkito;
សោ បុគ្គលោ បដិញ្ញាយ កាតព្ពោ តេនុបោសថោ។
So puggalo paṭiññāya kātabbo tenuposatho.
សុតំ សុតេន សមេតិ សុតេន សំសន្ទតេ សុតំ;
Sutaṃ sutena sameti sutena saṃsandate sutaṃ;
សុតំ បដិច្ច ន ឧបេតិ អសុទ្ធបរិសង្កិតោ;
Sutaṃ paṭicca na upeti asuddhaparisaṅkito;
សោ បុគ្គលោ បដិញ្ញាយ កាតព្ពោ តេនុបោសថោ។
So puggalo paṭiññāya kātabbo tenuposatho.
មុតំ មុតេន សមេតិ មុតេន សំសន្ទតេ មុតំ;
Mutaṃ mutena sameti mutena saṃsandate mutaṃ;
មុតំ បដិច្ច ន ឧបេតិ អសុទ្ធបរិសង្កិតោ;
Mutaṃ paṭicca na upeti asuddhaparisaṅkito;
សោ បុគ្គលោ បដិញ្ញាយ កាតព្ពោ តេនុបោសថោ។
So puggalo paṭiññāya kātabbo tenuposatho.
៣៦២. ចោទនាយ កោ អាទិ, កិំ មជ្ឈេ, កិំ បរិយោសានំ? ចោទនាយ ឱកាសកម្មំ អាទិ, កិរិយា មជ្ឈេ, សមថោ បរិយោសានំ។ ចោទនាយ កតិ មូលានិ, កតិ វត្ថូនិ, កតិ ភូមិយោ, កតិហាការេហិ ចោទេតិ? ចោទនាយ ទ្វេ មូលានិ, តីណិ វត្ថូនិ, បញ្ច ភូមិយោ, ទ្វីហាការេហិ ចោទេតិ។ ចោទនាយ កតមានិ ទ្វេ មូលានិ? សមូលិកា វា អមូលិកា វា – ចោទនាយ ឥមានិ ទ្វេ មូលានិ។ ចោទនាយ កតមានិ តីណិ វត្ថូនិ? ទិដ្ឋេន សុតេន បរិសង្កាយ – ចោទនាយ ឥមានិ តីណិ វត្ថូនិ។ ចោទនា កតមា បញ្ច ភូមិយោ? កាលេន វក្ខាមិ នោ អកាលេន, ភូតេន វក្ខាមិ នោ អភូតេន, សណ្ហេន វក្ខាមិ នោ ផរុសេន, អត្ថសំហិតេន វក្ខាមិ នោ អនត្ថសំហិតេន, មេត្តាចិត្តោ វក្ខាមិ នោ ទោសន្តរោតិ – ចោទនាយ ឥមា បញ្ច ភូមិយោ។
362. Codanāya ko ādi, kiṃ majjhe, kiṃ pariyosānaṃ? Codanāya okāsakammaṃ ādi, kiriyā majjhe, samatho pariyosānaṃ. Codanāya kati mūlāni, kati vatthūni, kati bhūmiyo, katihākārehi codeti? Codanāya dve mūlāni, tīṇi vatthūni, pañca bhūmiyo, dvīhākārehi codeti. Codanāya katamāni dve mūlāni? Samūlikā vā amūlikā vā – codanāya imāni dve mūlāni. Codanāya katamāni tīṇi vatthūni? Diṭṭhena sutena parisaṅkāya – codanāya imāni tīṇi vatthūni. Codanā katamā pañca bhūmiyo? Kālena vakkhāmi no akālena, bhūtena vakkhāmi no abhūtena, saṇhena vakkhāmi no pharusena, atthasaṃhitena vakkhāmi no anatthasaṃhitena, mettācitto vakkhāmi no dosantaroti – codanāya imā pañca bhūmiyo.
កតមេហិ ទ្វីហាការេហិ ចោទេតិ? កាយេន វា ចោទេតិ វាចាយ វា ចោទេតិ – ឥមេហិ ទ្វីហាការេហិ ចោទេតិ។
Katamehi dvīhākārehi codeti? Kāyena vā codeti vācāya vā codeti – imehi dvīhākārehi codeti.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā
អនុវិជ្ជកកិច្ចវណ្ណនា • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
ចោទកបុច្ឆាវិស្សជ្ជនាវណ្ណនា • Codakapucchāvissajjanāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អនុវិជ្ជកកិច្ចវណ្ណនា • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / អនុវិជ្ជកកិច្ចវណ្ណនា • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi
អនុវិជ្ជកកិច្ចវណ្ណនា • Anuvijjakakiccavaṇṇanā
ចោទកបុច្ឆាវិស្សជ្ជនា • Codakapucchāvissajjanā
