| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
អបលោកនកម្មកថាវណ្ណនា
Apalokanakammakathāvaṇṇanā
៤៩៥-៤៩៦. កាយសម្ភោគសាមគ្គីតិ សហសេយ្យបដិគ្គហណាទិ។ សោ រតោតិ សុភេ រតោ។ សុដ្ឋុ ឱរតោតិ វា សោរតោ។ និវាតវុត្តីតិ នីចវុត្តិ។ បដិសង្ខាតិ បដិសង្ខាយ ញាណេន ឧបបរិក្ខិត្វា។ យំ តំ អវន្ទិយកម្មំ អនុញ្ញាតន្តិ សម្ពន្ធោ។ ឥមស្ស អបលោកនកម្មស្ស ឋានំ ហោតីតិ ឯវម្បិ អបលោកនកម្មំ បវត្តតីតិ អត្ថោ។ កម្មមេវ លក្ខណន្តិ កម្មលក្ខណំ។ ឱសារណនិស្សារណភណ្ឌុកម្មាទយោ វិយ កម្មញ្ច ហុត្វា អញ្ញញ្ច នាមំ ន លភតិ, កម្មមេវ ហុត្វា ឧបលក្ខីយតីតិ ‘‘កម្មលក្ខណ’’ន្តិ វុច្ចតិ។ ឯតម្បិ កម្មលក្ខណមេវាតិ វុត្តកម្មលក្ខណំ ទស្សេតុំ ‘‘អច្ឆិន្នចីវរជិណ្ណចីវរនដ្ឋចីវរាន’’ន្តិអាទិ វុត្តំ។ ឥណបលិពោធម្បីតិ ឥណមេវ បលិពោធោ ឥណបលិពោធោ, តម្បិ ទាតុំ វដ្ដតិ។ សចេ តាទិសំ ភិក្ខុំ ឥណាយិកា បលិពុន្ធន្តិ, តត្រុប្បាទតោបិ តស្ស ឥណំ សោធេតុំ វដ្ដតីតិ អធិប្បាយោ។
495-496.Kāyasambhogasāmaggīti sahaseyyapaṭiggahaṇādi. So ratoti subhe rato. Suṭṭhu oratoti vā sorato. Nivātavuttīti nīcavutti. Paṭisaṅkhāti paṭisaṅkhāya ñāṇena upaparikkhitvā. Yaṃ taṃ avandiyakammaṃ anuññātanti sambandho. Imassa apalokanakammassa ṭhānaṃ hotīti evampi apalokanakammaṃ pavattatīti attho. Kammameva lakkhaṇanti kammalakkhaṇaṃ. Osāraṇanissāraṇabhaṇḍukammādayo viya kammañca hutvā aññañca nāmaṃ na labhati, kammameva hutvā upalakkhīyatīti ‘‘kammalakkhaṇa’’nti vuccati. Etampi kammalakkhaṇamevāti vuttakammalakkhaṇaṃ dassetuṃ ‘‘acchinnacīvarajiṇṇacīvaranaṭṭhacīvarāna’’ntiādi vuttaṃ. Iṇapalibodhampīti iṇameva palibodho iṇapalibodho, tampi dātuṃ vaṭṭati. Sace tādisaṃ bhikkhuṃ iṇāyikā palibundhanti, tatruppādatopi tassa iṇaṃ sodhetuṃ vaṭṭatīti adhippāyo.
ឆត្តំ វា វេទិកំ វាតិ ឯត្ថ វេទិកាតិ ចេតិយស្ស ឧបរិ ចតុរស្សចយោ វុច្ចតិ។ ឆត្តន្តិ តតោ ឧទ្ធំ វលយានិ ទស្សេត្វា កតោ អគ្គចយោ វុច្ចតិ។ ចេតិយស្ស ឧបនិក្ខេបតោតិ ចេតិយេ នវកម្មត្តាយ ឧបនិក្ខិត្តតោ, ចេតិយសន្តកតោតិ វុត្តំ ហោតិ។ អញ្ញា កតិកា កាតព្ពាតិ បុរិមកតិកាយ អសង្គហិតត្តា វុត្តំ។ តេហីតិ យេសំ បុគ្គលិកដ្ឋានេ តិដ្ឋន្តិ, តេហិ។ ទសភាគន្តិ ទសមភាគំ។ តត្ថាតិ តស្មិំ វិហារេ។ មូលេតិ បុព្ពេ។ ‘‘ឥតោ បដ្ឋាយ ភាជេត្វា ខាទន្តូ’’តិ វចនេនេវ យថាសុខំ បរិភោគោ បដិក្ខិត្តោ ហោតីតិ អាហ ‘‘បុរិមកតិកា បដិប្បស្សម្ភតី’’តិ។
Chattaṃ vā vedikaṃ vāti ettha vedikāti cetiyassa upari caturassacayo vuccati. Chattanti tato uddhaṃ valayāni dassetvā kato aggacayo vuccati. Cetiyassa upanikkhepatoti cetiye navakammattāya upanikkhittato, cetiyasantakatoti vuttaṃ hoti. Aññā katikā kātabbāti purimakatikāya asaṅgahitattā vuttaṃ. Tehīti yesaṃ puggalikaṭṭhāne tiṭṭhanti, tehi. Dasabhāganti dasamabhāgaṃ. Tatthāti tasmiṃ vihāre. Mūleti pubbe. ‘‘Ito paṭṭhāya bhājetvā khādantū’’ti vacaneneva yathāsukhaṃ paribhogo paṭikkhitto hotīti āha ‘‘purimakatikā paṭippassambhatī’’ti.
អនុវិចរិត្វាតិ បច្ឆតោ បច្ឆតោ គន្ត្វា។ អបច្ចាសីសន្តេនាតិ តេសំ សន្តិកា
Anuvicaritvāti pacchato pacchato gantvā. Apaccāsīsantenāti tesaṃ santikā
បច្ចយំ អបច្ចាសីសន្តេន។ មូលភាគន្តិ វុត្តមេវត្ថំ វិភាវេតិ ‘‘ទសភាគមត្ត’’ន្តិ។ អកតាវាសំ វា កត្វាតិ តតោ ឧប្បន្នអាយេន កត្វា។ ជគ្គិតកាលេ ច ន វារេតព្ពាតិ ជគ្គិតានំ បុប្ផផលភរិតកាលេ ន វារេតព្ពា។ ជគ្គនកាលេតិ ជគ្គិតុំ អារទ្ធកាលេ។ ញត្តិកម្មដ្ឋានភេទេតិ ញត្តិកម្មស្ស ឋានភេទេ។
Paccayaṃ apaccāsīsantena. Mūlabhāganti vuttamevatthaṃ vibhāveti ‘‘dasabhāgamatta’’nti. Akatāvāsaṃ vā katvāti tato uppannaāyena katvā. Jaggitakāle ca na vāretabbāti jaggitānaṃ pupphaphalabharitakāle na vāretabbā. Jagganakāleti jaggituṃ āraddhakāle. Ñattikammaṭṭhānabhedeti ñattikammassa ṭhānabhede.
កម្មវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Kammavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១. កម្មវគ្គោ • 1. Kammavaggo
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā / អបលោកនកម្មកថា • Apalokanakammakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អបលោកនកម្មកថាវណ្ណនា • Apalokanakammakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / អបលោកនកម្មកថាវណ្ណនា • Apalokanakammakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / អបលោកនកម្មកថា • Apalokanakammakathā
