| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā |
អបលោកនកម្មកថាវណ្ណនា
Apalokanakammakathāvaṇṇanā
៤៩៦. ឯតរហិ សចេបិ សាមណេរោតិអាទីសុ ពុទ្ធាទីនំ អវណ្ណភាសនម្បិ អកប្បិយាទិំ កប្បិយាទិភាវេន ទីបនម្បិ ទិដ្ឋិវិបត្តិយញ្ញេវ បវិសតិ។ តេនេវ វក្ខតិ ‘‘តំ លទ្ធិំ និស្សជ្ជាបេតព្ពោ’’តិ។ ភិក្ខូនម្បិ ឯសេវ នយោ។ មិច្ឆាទិដ្ឋិកោតិ ពុទ្ធវចនាធិប្បាយំ វិបរីតតោ គណ្ហន្តោ, សោ ឯវ អន្តគ្គាហិកាយ ទិដ្ឋិយា សមន្នាគតោតិ ច វុត្តោ។ កេចិ បន ‘‘សស្សតុច្ឆេទានំ អញ្ញតរទិដ្ឋិយា សមន្នាគតោ’’តិ វទន្តិ, តំ ន យុត្តំ, សស្សតុច្ឆេទគ្គាហស្ស សាមណេរានំ លិង្គនាសនាយ ការណត្តេន ហេដ្ឋា អដ្ឋកថាយមេវ (មហាវ. អដ្ឋ. ១០៨) វុត្តត្តា, ឥធ ច ទណ្ឌកម្មនាសនាយ ឯវ អធិប្បេតត្តា។
496.Etarahi sacepi sāmaṇerotiādīsu buddhādīnaṃ avaṇṇabhāsanampi akappiyādiṃ kappiyādibhāvena dīpanampi diṭṭhivipattiyaññeva pavisati. Teneva vakkhati ‘‘taṃ laddhiṃ nissajjāpetabbo’’ti. Bhikkhūnampi eseva nayo. Micchādiṭṭhikoti buddhavacanādhippāyaṃ viparītato gaṇhanto, so eva antaggāhikāya diṭṭhiyā samannāgatoti ca vutto. Keci pana ‘‘sassatucchedānaṃ aññataradiṭṭhiyā samannāgato’’ti vadanti, taṃ na yuttaṃ, sassatucchedaggāhassa sāmaṇerānaṃ liṅganāsanāya kāraṇattena heṭṭhā aṭṭhakathāyameva (mahāva. aṭṭha. 108) vuttattā, idha ca daṇḍakammanāsanāya eva adhippetattā.
តស្សាបិ ទាតព្ពោតិ វិជ្ជមានំ មុខរាទិភាវំ និស្សាយ អប្បដិបុច្ឆិត្វាបិ បដិញ្ញំ អគ្គហេត្វាបិ អាបត្តិំ អនារោបេត្វាបិ ទេសិតាយបិ អាបត្តិយា ខុំសនាទិតោ អនោរមន្តស្ស ទាតព្ពោវ។ ឱរមន្តស្ស បន ខមាបេន្តស្ស ន ទាតព្ពោ។
Tassāpi dātabboti vijjamānaṃ mukharādibhāvaṃ nissāya appaṭipucchitvāpi paṭiññaṃ aggahetvāpi āpattiṃ anāropetvāpi desitāyapi āpattiyā khuṃsanādito anoramantassa dātabbova. Oramantassa pana khamāpentassa na dātabbo.
ព្រហ្មទណ្ឌស្ស ទានន្តិ ខរទណ្ឌស្ស ឧក្កដ្ឋទណ្ឌស្ស ទានំ។ តជ្ជនីយាទិកម្មេ ហិ កតេ ឱវាទានុសាសនិប្បទានបដិក្ខេបោ នត្ថិ។ ទិន្នព្រហ្មទណ្ឌេ បន តស្មិំ សទ្ធិំ តជ្ជនីយាទិកម្មកតេហិ បដិក្ខិត្តម្បិ កាតុំ ន វដ្ដតិ, ‘‘នេវ វត្តព្ពោ’’តិអាទិនា អាលាបសល្លាបាទិមត្តស្សាបិ នការេន បដិក្ខិត្តត្តា។ តញ្ហិ ទិស្វា ភិក្ខូ គីវំ បរិវត្តេត្វា ឱលោកនមត្តម្បិ ន ករោន្តិ, ឯវំ វិវជ្ជេតព្ពំ និម្មទនករណត្ថមេវ តស្ស ទណ្ឌស្ស អនុញ្ញាតត្តា។ តេនេវ ឆន្នត្ថេរោបិ ឧក្ខេបនីយាទិកម្មកតោបិ អភាយិត្វា ព្រហ្មទណ្ឌេ ទិន្នេ ‘‘សង្ឃេនាហំ សព្ពថា វិវជ្ជិតោ’’តិ មុច្ឆិតោ បបតិ។ យោ បន ព្រហ្មទណ្ឌកតេន សទ្ធិំ ញត្វា សំសដ្ឋោ អវិវជ្ជេត្វា វិហរតិ, តស្ស ទុក្កដមេវាតិ គហេតព្ពំ អញ្ញថា ព្រហ្មទណ្ឌវិធានស្ស និរត្ថកតាបសង្គតោ។ តេនាតិ ព្រហ្មទណ្ឌកតេន។ យថា តជ្ជនីយាទិកម្មកតេហិ, ឯវមេវ តតោ អធិកម្បិ សង្ឃំអារាធេន្តេន សម្មាវត្តិតព្ពំ។ តញ្ច ‘‘សោរតោ និវាតវុត្តី’’តិអាទិនា សរូបតោ ទស្សិតមេវ។ តេនាហ ‘‘សម្មាវត្តិត្វា ខមាបេន្តស្ស ព្រហ្មទណ្ឌោ បដិប្បស្សម្ភេតព្ពោ’’តិ។
Brahmadaṇḍassa dānanti kharadaṇḍassa ukkaṭṭhadaṇḍassa dānaṃ. Tajjanīyādikamme hi kate ovādānusāsanippadānapaṭikkhepo natthi. Dinnabrahmadaṇḍe pana tasmiṃ saddhiṃ tajjanīyādikammakatehi paṭikkhittampi kātuṃ na vaṭṭati, ‘‘neva vattabbo’’tiādinā ālāpasallāpādimattassāpi nakārena paṭikkhittattā. Tañhi disvā bhikkhū gīvaṃ parivattetvā olokanamattampi na karonti, evaṃ vivajjetabbaṃ nimmadanakaraṇatthameva tassa daṇḍassa anuññātattā. Teneva channattheropi ukkhepanīyādikammakatopi abhāyitvā brahmadaṇḍe dinne ‘‘saṅghenāhaṃ sabbathā vivajjito’’ti mucchito papati. Yo pana brahmadaṇḍakatena saddhiṃ ñatvā saṃsaṭṭho avivajjetvā viharati, tassa dukkaṭamevāti gahetabbaṃ aññathā brahmadaṇḍavidhānassa niratthakatāpasaṅgato. Tenāti brahmadaṇḍakatena. Yathā tajjanīyādikammakatehi, evameva tato adhikampi saṅghaṃārādhentena sammāvattitabbaṃ. Tañca ‘‘sorato nivātavuttī’’tiādinā sarūpato dassitameva. Tenāha ‘‘sammāvattitvā khamāpentassa brahmadaṇḍo paṭippassambhetabbo’’ti.
យំ តំ ភគវតា អវន្ទិយកម្មំ អនុញ្ញាតន្តិ សម្ពន្ធោ។ ‘‘តស្ស ភិក្ខុនោ ទណ្ឌកម្មំ កាតុ’’ន្តិ សាមញ្ញតោ អនុញ្ញាតប្បការំ ទស្សេត្វា បុន វិសេសតោ អនុញ្ញាតប្បការំ ទស្សេតុំ ‘‘អថ ខោ’’តិអាទិបាឡិ ឧទ្ធដាតិ វេទិតព្ពំ។ ឥមស្ស អបលោកនកម្មស្ស ឋានំ ហោតីតិ អបលោកនកម្មស្ស សាមញ្ញស្ស បវត្តិដ្ឋានំ ហោតីតិ។ វិសេសព្យតិរេកេន អវិជ្ជមានម្បិ តទញ្ញត្ថ អប្បវត្តិំ ទស្សេតុំ វិសេសនិស្សិតំ វិយ វោហរីយតិ។ ‘‘កម្មញ្ញេវ លក្ខណ’’ន្តិ ឥមិនា ឱសារណាទិវសេន គហិតាវសេសានំ សព្ពេសំ អបលោកនកម្មស្ស សាមញ្ញលក្ខណវសេន គហិតត្តា កម្មញ្ញេវ លក្ខណមស្សាតិ កម្មលក្ខណន្តិ និព្ពចនំ ទស្សេតិ។ ឥទញ្ច វុត្តាវសេសានំ កម្មានំ និដ្ឋានដ្ឋានំ, សង្ខារក្ខន្ធធម្មាយតនានិ វិយ វុត្តាវសេសខន្ធាយតនានន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។ តេនេវ វក្ខតិ ‘‘អយំ បនេត្ថ បាឡិមុត្តកោបិ កម្មលក្ខណវិនិច្ឆយោ’’តិអាទិ (បរិ. អដ្ឋ. ៤៩៥-៤៩៦)។ យថា ចេត្ថ, ឯវំ ឧបរិ ញត្តិកម្មាទីសុបិ កម្មលក្ខណំ វុត្តន្តិ វេទិតព្ពំ។ តស្ស ករណន្តិ អវន្ទិយកម្មស្ស ករណវិធានំ។
Yaṃ taṃ bhagavatā avandiyakammaṃ anuññātanti sambandho. ‘‘Tassa bhikkhuno daṇḍakammaṃ kātu’’nti sāmaññato anuññātappakāraṃ dassetvā puna visesato anuññātappakāraṃ dassetuṃ ‘‘atha kho’’tiādipāḷi uddhaṭāti veditabbaṃ. Imassa apalokanakammassa ṭhānaṃ hotīti apalokanakammassa sāmaññassa pavattiṭṭhānaṃ hotīti. Visesabyatirekena avijjamānampi tadaññattha appavattiṃ dassetuṃ visesanissitaṃ viya voharīyati. ‘‘Kammaññeva lakkhaṇa’’nti iminā osāraṇādivasena gahitāvasesānaṃ sabbesaṃ apalokanakammassa sāmaññalakkhaṇavasena gahitattā kammaññeva lakkhaṇamassāti kammalakkhaṇanti nibbacanaṃ dasseti. Idañca vuttāvasesānaṃ kammānaṃ niṭṭhānaṭṭhānaṃ, saṅkhārakkhandhadhammāyatanāni viya vuttāvasesakhandhāyatanānanti daṭṭhabbaṃ. Teneva vakkhati ‘‘ayaṃ panettha pāḷimuttakopi kammalakkhaṇavinicchayo’’tiādi (pari. aṭṭha. 495-496). Yathā cettha, evaṃ upari ñattikammādīsupi kammalakkhaṇaṃ vuttanti veditabbaṃ. Tassa karaṇanti avandiyakammassa karaṇavidhānaṃ.
‘‘ន វន្ទិតព្ពោ’’តិ ឥមិនា វន្ទន្តិយា ទុក្កដន្តិ ទស្សេតីតិ ទដ្ឋព្ពំ។ សង្ឃេន កតំ កតិកំ ញត្វា មទ្ទនំ វិយ ហិ សង្ឃសម្មុតិំ អនាទរេន អតិក្កមន្តស្ស អាបត្តិ ឯវ ហោតិ។
‘‘Na vanditabbo’’ti iminā vandantiyā dukkaṭanti dassetīti daṭṭhabbaṃ. Saṅghena kataṃ katikaṃ ñatvā maddanaṃ viya hi saṅghasammutiṃ anādarena atikkamantassa āpatti eva hoti.
ភិក្ខុសង្ឃស្សាបិ បនេតំ លព្ភតិយេវាតិ អវន្ទិយកម្មស្ស ឧបលក្ខណមត្តេន គហិតត្តា ភិក្ខុសង្ឃស្សាបិ កម្មលក្ខណំ លព្ភតិ ឯវ។
Bhikkhusaṅghassāpi panetaṃ labbhatiyevāti avandiyakammassa upalakkhaṇamattena gahitattā bhikkhusaṅghassāpi kammalakkhaṇaṃ labbhati eva.
សលាកទានដ្ឋានំ សលាកគ្គំ នាម។ យាគុភត្តានំ ភាជនដ្ឋានានិ យាគគ្គភត្តគ្គានិ នាម។ ឯតេសុបិ ហិ ឋានេសុ សព្ពោ សង្ឃោ ឧបោសថេ វិយ សន្និបតិតោ, កម្មញ្ច វគ្គកម្មំ ន ហោតិ, ‘‘មយមេតំ ន ជានិម្ហា’’តិ បច្ឆា ខិយ្យន្តាបិ ន ហោន្តិ។ ខណ្ឌសីមាយ បន កតេ ខិយ្យន្តិ។ សង្ឃិកបច្ចយញ្ហិ អច្ឆិន្នចីវរាទីនំ ទាតុំ អបលោកេន្តេហិ ឧបចារសីមដ្ឋានំ សព្ពេសំ អនុមតិំ គហេត្វាវ កាតព្ពំ។ យោ បន វិសភាគបុគ្គលោ ធម្មិកំ អបលោកនំ បដិពាហតិ, តំ ឧបាយេន ពហិឧបចារសីមាគតំ វា កត្វា ខណ្ឌសីមំ វា បវិសិត្វា កាតុំ វដ្ដតិ។
Salākadānaṭṭhānaṃ salākaggaṃ nāma. Yāgubhattānaṃ bhājanaṭṭhānāni yāgaggabhattaggāni nāma. Etesupi hi ṭhānesu sabbo saṅgho uposathe viya sannipatito, kammañca vaggakammaṃ na hoti, ‘‘mayametaṃ na jānimhā’’ti pacchā khiyyantāpi na honti. Khaṇḍasīmāya pana kate khiyyanti. Saṅghikapaccayañhi acchinnacīvarādīnaṃ dātuṃ apalokentehi upacārasīmaṭṭhānaṃ sabbesaṃ anumatiṃ gahetvāva kātabbaṃ. Yo pana visabhāgapuggalo dhammikaṃ apalokanaṃ paṭibāhati, taṃ upāyena bahiupacārasīmāgataṃ vā katvā khaṇḍasīmaṃ vā pavisitvā kātuṃ vaṭṭati.
យំ សន្ធាយ ‘‘អបលោកនកម្មំ ករោតី’’តិ សាមញ្ញតោ ទស្សេតិ, តំ អបលោកនកម្មំ សរូបតោ ទស្សេតុមាហ ‘‘អច្ឆិន្នចីវរំ’’ឥច្ចាទិ។ យទិ អបលោកេត្វាវ ចីវរំ ទាតព្ពំ, កិំ បន អប្បមត្តកវិស្សជ្ជកសម្មុតិយាតិ អាហ ‘‘អប្បមត្តកវិស្សជ្ជនកេន បនា’’តិអាទិ។ នាឡិ វា ឧបឌ្ឍនាឡិ វាតិ ទិវសេ ទិវសេ អបលោកេត្វា ទាតព្ពស្ស បមាណទស្សនំ។ តេន យាបនមត្តមេវ អបលោកេតព្ពំ, ន អធិកន្តិ ទស្សេតិ។ ឯកទិវសំយេវ វាតិអាទិ ទសវីសតិទិវសានំ ឯកស្មិំ ទិវសេយេវ ទាតព្ពបរិច្ឆេទទស្សនំ, តេន យាវ ជីវន្តិ វា យាវ រោគា វុដ្ឋហតីតិ វា ឯវំ អបលោកេតុំ ន វដ្ដតីតិ ទស្សេតិ។ ឥណបលិពោធន្តិ ឥណវត្ថុំ ទាតុំ វដ្ដតីតិ សម្ពន្ធោ។ តញ្ច ឥណាយិកេហិ បលិពុទ្ធស្ស លជ្ជិបេសលស្ស សាសនុបការកស្ស បមាណយុត្តមេវ កប្បិយភណ្ឌំ និយមេត្វា អបលោកេត្វា ទាតព្ពំ, ន បន សហស្សំ វា សតសហស្សំ វា មហាឥណំ។ តាទិសញ្ហិ ភិក្ខាចរិយវត្តេន សព្ពេហិ ភិក្ខូហិ តាទិសស្ស ភិក្ខុនោ បរិយេសិត្វា ទាតព្ពំ។
Yaṃ sandhāya ‘‘apalokanakammaṃ karotī’’ti sāmaññato dasseti, taṃ apalokanakammaṃ sarūpato dassetumāha ‘‘acchinnacīvaraṃ’’iccādi. Yadi apaloketvāva cīvaraṃ dātabbaṃ, kiṃ pana appamattakavissajjakasammutiyāti āha ‘‘appamattakavissajjanakena panā’’tiādi. Nāḷi vā upaḍḍhanāḷi vāti divase divase apaloketvā dātabbassa pamāṇadassanaṃ. Tena yāpanamattameva apaloketabbaṃ, na adhikanti dasseti. Ekadivasaṃyeva vātiādi dasavīsatidivasānaṃ ekasmiṃ divaseyeva dātabbaparicchedadassanaṃ, tena yāva jīvanti vā yāva rogā vuṭṭhahatīti vā evaṃ apaloketuṃ na vaṭṭatīti dasseti. Iṇapalibodhanti iṇavatthuṃ dātuṃ vaṭṭatīti sambandho. Tañca iṇāyikehi palibuddhassa lajjipesalassa sāsanupakārakassa pamāṇayuttameva kappiyabhaṇḍaṃ niyametvā apaloketvā dātabbaṃ, na pana sahassaṃ vā satasahassaṃ vā mahāiṇaṃ. Tādisañhi bhikkhācariyavattena sabbehi bhikkhūhi tādisassa bhikkhuno pariyesitvā dātabbaṃ.
ឧបនិក្ខេបតោតិ ចេតិយបដិជគ្គនត្ថាយ វឌ្ឍិយា បយោជេត្វា កប្បិយការកេហិ ឋបិតវត្ថុតោ។ សង្ឃិកេនបីតិ ន កេវលញ្ច តត្រុប្បាទតោ បច្ចយទាយកេហិ ចតុបច្ចយត្ថាយ សង្ឃស្ស ទិន្នវត្ថុនាបីតិ អត្ថោ។
Upanikkhepatoti cetiyapaṭijagganatthāya vaḍḍhiyā payojetvā kappiyakārakehi ṭhapitavatthuto. Saṅghikenapīti na kevalañca tatruppādato paccayadāyakehi catupaccayatthāya saṅghassa dinnavatthunāpīti attho.
សង្ឃភត្តំ កាតុំ ន វដ្ដតីតិ មហាទានំ ទេន្តេហិបិ ករិយមានំ សង្ឃភត្តំ វិយ ការេតុំ ន វដ្ដតីតិ អធិប្បាយោ។
Saṅghabhattaṃ kātuṃ na vaṭṭatīti mahādānaṃ dentehipi kariyamānaṃ saṅghabhattaṃ viya kāretuṃ na vaṭṭatīti adhippāyo.
‘‘យថាសុខំ បរិភុញ្ជិតុំ រុច្ចតី’’តិ វុត្តត្តា អត្តនោ បរិភោគប្បហោនកំ អប្បំ វា ពហុំ វា គហេតព្ពំ, អធិកំ បន គហេតុំ ន លភតិ។ ឧបោសថទិវសេតិ និទស្សនមត្តំ, យស្មិំ កិស្មិញ្ចិ ទិវសេបិ កតំ សុកតមេវ ហោតិ។ ករោន្តេន ‘‘យំ ឥមស្មិំ វិហារេ អន្តោសីមាយ សង្ឃសន្តកំ…បេ.… យថាសុខំ បរិភុញ្ជិតុំ មយ្ហំ រុច្ចតី’’តិ ឯវំ កតិកា កាតព្ពា, តថា ទ្វីហិ តីហិបិ ‘‘អាយស្មន្តានំ រុច្ចតី’’តិ វចនមេវ ហេត្ថ វិសេសោ។ តេសម្បីតិ រុក្ខានំ។ សា ឯវ កតិកាតិ វិសុំ កតិកា ន កាតព្ពាតិ អត្ថោ។
‘‘Yathāsukhaṃ paribhuñjituṃ ruccatī’’ti vuttattā attano paribhogappahonakaṃ appaṃ vā bahuṃ vā gahetabbaṃ, adhikaṃ pana gahetuṃ na labhati. Uposathadivaseti nidassanamattaṃ, yasmiṃ kismiñci divasepi kataṃ sukatameva hoti. Karontena ‘‘yaṃ imasmiṃ vihāre antosīmāya saṅghasantakaṃ…pe… yathāsukhaṃ paribhuñjituṃ mayhaṃ ruccatī’’ti evaṃ katikā kātabbā, tathā dvīhi tīhipi ‘‘āyasmantānaṃ ruccatī’’ti vacanameva hettha viseso. Tesampīti rukkhānaṃ. Sā eva katikāti visuṃ katikā na kātabbāti attho.
តេសន្តិ រុក្ខានំ។ សង្ឃោ សាមីតិ សម្ពន្ធោ។ បុរិមវិហារេតិ បុរិមេ យថាសុខំ បរិភោគត្ថាយ កតកតិកេ វិហារេ។ បរិវេណានិ កត្វា ជគ្គន្តីតិ យត្ថ អរក្ខិយមានេ ផលាផលានិ, រុក្ខា ច វិនស្សន្តិ, តាទិសំ ឋានំ សន្ធាយ វុត្តំ, តត្ថ សង្ឃស្ស កតិកា ន បវត្តីតិ អធិប្បាយោ។ យេ បន រុក្ខា ពីជានិ រោបេត្វា អាទិតោ បដ្ឋាយ បដិជគ្គិតា, តេបិ ទសមភាគំ ទត្វា រោបកេហេវ បរិភុញ្ជិតព្ពា។ តេហីតិ ជគ្គកេហិ។
Tesanti rukkhānaṃ. Saṅgho sāmīti sambandho. Purimavihāreti purime yathāsukhaṃ paribhogatthāya katakatike vihāre. Pariveṇāni katvā jaggantīti yattha arakkhiyamāne phalāphalāni, rukkhā ca vinassanti, tādisaṃ ṭhānaṃ sandhāya vuttaṃ, tattha saṅghassa katikā na pavattīti adhippāyo. Ye pana rukkhā bījāni ropetvā ādito paṭṭhāya paṭijaggitā, tepi dasamabhāgaṃ datvā ropakeheva paribhuñjitabbā. Tehīti jaggakehi.
តត្ថាតិ តស្មិំ វិហារេ។ មូលេតិ អាទិកាលេ, បុព្ពេតិ អត្ថោ។ ទីឃា កតិកាតិ អបរិច្ឆិន្នកាលា យថាសុខំ បរិភោគត្ថាយ កតិកា។ និក្កុក្កុច្ចេនាតិ ‘‘អភាជិតមិទ’’ន្តិ កុក្កុច្ចំ អកត្វាតិ អត្ថោ។ ខិយ្យនមត្តមេវេតន្តិ តេន ខិយ្យនេន ពហុំ ខាទន្តានំ ទោសោ នត្ថិ អត្តនោ បរិភោគប្បមាណស្សេវ គហិតត្តា, ខិយ្យន្តេបិ អត្តនោ បហោនកំ គហេត្វា ខាទិតព្ពន្តិ អធិប្បាយោ។
Tatthāti tasmiṃ vihāre. Mūleti ādikāle, pubbeti attho. Dīghā katikāti aparicchinnakālā yathāsukhaṃ paribhogatthāya katikā. Nikkukkuccenāti ‘‘abhājitamida’’nti kukkuccaṃ akatvāti attho. Khiyyanamattamevetanti tena khiyyanena bahuṃ khādantānaṃ doso natthi attano paribhogappamāṇasseva gahitattā, khiyyantepi attano pahonakaṃ gahetvā khāditabbanti adhippāyo.
គណ្ហថាតិ ន វត្តព្ពាតិ តថាវុត្តេ តេនេវ ភិក្ខុនា ទិន្នំ វិយ មញ្ញេយ្យុំ, តំ និស្សាយ មិច្ឆាជីវសម្ភវោ ហោតីតិ វុត្តំ។ តេនាហ ‘‘អនុវិចរិត្វា’’តិអាទិ។ ឧបឌ្ឍភាគោតិ ឯកភិក្ខុនោ បដិវីសតោ ឧបឌ្ឍភាគោ។ ទេន្តេន ច ‘‘ឯត្តកំ ទាតុំ សង្ឃោ អនុញ្ញាសី’’តិ ឯវំ អត្តានំ បរិមោចេត្វា យថា តេ សង្ឃេ ឯវ បសីទន្តិ, ឯវំ វត្វា ទាតព្ពំ។
Gaṇhathāti na vattabbāti tathāvutte teneva bhikkhunā dinnaṃ viya maññeyyuṃ, taṃ nissāya micchājīvasambhavo hotīti vuttaṃ. Tenāha ‘‘anuvicaritvā’’tiādi. Upaḍḍhabhāgoti ekabhikkhuno paṭivīsato upaḍḍhabhāgo. Dentena ca ‘‘ettakaṃ dātuṃ saṅgho anuññāsī’’ti evaṃ attānaṃ parimocetvā yathā te saṅghe eva pasīdanti, evaṃ vatvā dātabbaṃ.
អបច្ចាសីសន្តេនាតិ គិលានគមិកិស្សរាទីនំ អនុញ្ញាតបុគ្គលានម្បិ អត្តនោ សន្តកំ ទេន្តេន អបច្ចាសីសន្តេនេវ ទាតព្ពំ, អននុញ្ញាតបុគ្គលានំ បន អបច្ចាសីសន្តេនាបិ ទាតុំ ន វដ្ដតីតិ។ សង្ឃិកមេវ យថាកតិតាយ ទាបេតព្ពំ។ អត្តនោ សន្តកម្បិ បច្ចយទាយកាទី សយមេវ វិស្សាសេន គណ្ហន្តិ, ន វារេតព្ពា, លទ្ធកប្បិយន្តិ តុណ្ហី ភវិតព្ពំ។ បុព្ពេ វុត្តមេវាតិ ‘‘កុទ្ធោ ហិ សោ រុក្ខេបិ ឆិន្ទេយ្យា’’តិអាទិនា តុណ្ហីភាវេ ការណំ បុព្ពេ វុត្តមេវ។ តេហិ កតអនត្ថាភាវេបិ ការុញ្ញេន តុណ្ហី ភវិតុំ វដ្ដតិ, ‘‘គណ្ហថា’’តិអាទិ បន វត្តុំ ន វដ្ដតិ។
Apaccāsīsantenāti gilānagamikissarādīnaṃ anuññātapuggalānampi attano santakaṃ dentena apaccāsīsanteneva dātabbaṃ, ananuññātapuggalānaṃ pana apaccāsīsantenāpi dātuṃ na vaṭṭatīti. Saṅghikameva yathākatitāya dāpetabbaṃ. Attano santakampi paccayadāyakādī sayameva vissāsena gaṇhanti, na vāretabbā, laddhakappiyanti tuṇhī bhavitabbaṃ. Pubbe vuttamevāti ‘‘kuddho hi so rukkhepi chindeyyā’’tiādinā tuṇhībhāve kāraṇaṃ pubbe vuttameva. Tehi kataanatthābhāvepi kāruññena tuṇhī bhavituṃ vaṭṭati, ‘‘gaṇhathā’’tiādi pana vattuṃ na vaṭṭati.
គរុភណ្ឌត្តា…បេ.… ន ទាតព្ពន្តិ ជីវរុក្ខានំ អារាមដ្ឋានីយត្តា, ទារូនញ្ច គេហសម្ភារានុបគតត្តា ‘‘សព្ពំ ត្វមេវ គណ្ហា’’តិ ទាតុំ ន វដ្ដតីតិ វុត្តំ។ អកតាវាសំ វា កត្វាតិ បុព្ពេ អវិជ្ជមានំ សេនាសនំ កត្វា ជគ្គិតកាលេ ផលវារេ សម្បត្តេ។
Garubhaṇḍattā…pe… na dātabbanti jīvarukkhānaṃ ārāmaṭṭhānīyattā, dārūnañca gehasambhārānupagatattā ‘‘sabbaṃ tvameva gaṇhā’’ti dātuṃ na vaṭṭatīti vuttaṃ. Akatāvāsaṃ vā katvāti pubbe avijjamānaṃ senāsanaṃ katvā jaggitakāle phalavāre sampatte.
អបលោកនកម្មកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Apalokanakammakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១. កម្មវគ្គោ • 1. Kammavaggo
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā / អបលោកនកម្មកថា • Apalokanakammakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / អបលោកនកម្មកថាវណ្ណនា • Apalokanakammakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / អបលោកនកម្មកថាវណ្ណនា • Apalokanakammakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / អបលោកនកម្មកថា • Apalokanakammakathā
