| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
១០. អាបណសុត្តំ
10. Āpaṇasuttaṃ
៥២០. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា អង្គេសុ វិហរតិ អាបណំ នាម អង្គានំ និគមោ។ តត្រ ខោ ភគវា អាយស្មន្តំ សារិបុត្តំ អាមន្តេសិ – ‘‘យោ សោ, សារិបុត្ត, អរិយសាវកោ តថាគតេ ឯកន្តគតោ 1 អភិប្បសន្នោ, ន សោ តថាគតេ វា តថាគតសាសនេ វា កង្ខេយ្យ វា វិចិកិច្ឆេយ្យ វា’’តិ?
520. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu viharati āpaṇaṃ nāma aṅgānaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘yo so, sāriputta, ariyasāvako tathāgate ekantagato 2 abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā’’ti?
‘‘យោ សោ, ភន្តេ, អរិយសាវកោ តថាគតេ ឯកន្តគតោ អភិប្បសន្នោ, ន សោ តថាគតេ វា តថាគតសាសនេ វា កង្ខេយ្យ វា វិចិកិច្ឆេយ្យ វា។ សទ្ធស្ស ហិ, ភន្តេ, អរិយសាវកស្ស ឯវំ បាដិកង្ខំ យំ អារទ្ធវីរិយោ វិហរិស្សតិ – អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ, កុសលានំ ធម្មានំ ឧបសម្បទាយ, ថាមវា ទឡ្ហបរក្កមោ អនិក្ខិត្តធុរោ កុសលេសុ ធម្មេសុ។ យំ ហិស្ស, ភន្តេ, វីរិយំ តទស្ស វីរិយិន្ទ្រិយំ។
‘‘Yo so, bhante, ariyasāvako tathāgate ekantagato abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā. Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa evaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ āraddhavīriyo viharissati – akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yaṃ hissa, bhante, vīriyaṃ tadassa vīriyindriyaṃ.
‘‘សទ្ធស្ស ហិ , ភន្តេ, អរិយសាវកស្ស អារទ្ធវីរិយស្ស ឯតំ បាដិកង្ខំ យំ សតិមា ភវិស្សតិ, បរមេន សតិនេបក្កេន សមន្នាគតោ, ចិរកតម្បិ ចិរភាសិតម្បិ សរិតា អនុស្សរិតា។ យា ហិស្ស, ភន្តេ, សតិ តទស្ស សតិន្ទ្រិយំ។
‘‘Saddhassa hi , bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ satimā bhavissati, paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Yā hissa, bhante, sati tadassa satindriyaṃ.
‘‘សទ្ធស្ស ហិ, ភន្តេ, អរិយសាវកស្ស អារទ្ធវីរិយស្ស ឧបដ្ឋិតស្សតិនោ ឯតំ បាដិកង្ខំ យំ វោស្សគ្គារម្មណំ ករិត្វា លភិស្សតិ សមាធិំ, លភិស្សតិ ចិត្តស្ស ឯកគ្គតំ។ យោ ហិស្ស, ភន្តេ, សមាធិ តទស្ស សមាធិន្ទ្រិយំ។
‘‘Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ vossaggārammaṇaṃ karitvā labhissati samādhiṃ, labhissati cittassa ekaggataṃ. Yo hissa, bhante, samādhi tadassa samādhindriyaṃ.
‘‘សទ្ធស្ស ហិ, ភន្តេ, អរិយសាវកស្ស អារទ្ធវីរិយស្ស ឧបដ្ឋិតស្សតិនោ សមាហិតចិត្តស្ស ឯតំ បាដិកង្ខំ យំ ឯវំ បជានិស្សតិ – អនមតគ្គោ ខោ សំសារោ។ បុព្ពា កោដិ ន បញ្ញាយតិ អវិជ្ជានីវរណានំ សត្តានំ តណ្ហាសំយោជនានំ សន្ធាវតំ សំសរតំ។ អវិជ្ជាយ ត្វេវ តមោកាយស្ស អសេសវិរាគនិរោធោ សន្តមេតំ បទំ បណីតមេតំ បទំ, យទិទំ – សព្ពសង្ខារសមថោ សព្ពូបធិបដិនិស្សគ្គោ តណ្ហាក្ខយោ វិរាគោ និរោធោ និព្ពានំ 3។ យា ហិស្ស, ភន្តេ, បញ្ញា តទស្ស បញ្ញិន្ទ្រិយំ។
‘‘Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino samāhitacittassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ evaṃ pajānissati – anamataggo kho saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Avijjāya tveva tamokāyassa asesavirāganirodho santametaṃ padaṃ paṇītametaṃ padaṃ, yadidaṃ – sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ 4. Yā hissa, bhante, paññā tadassa paññindriyaṃ.
‘‘សទ្ធោ សោ 5, ភន្តេ, អរិយសាវកោ ឯវំ បទហិត្វា បទហិត្វា ឯវំ សរិត្វា សរិត្វា ឯវំ សមាទហិត្វា សមាទហិត្វា ឯវំ បជានិត្វា បជានិត្វា ឯវំ អភិសទ្ទហតិ – ‘ឥមេ ខោ តេ ធម្មា យេ មេ បុព្ពេ សុតវា អហេសុំ។ តេនាហំ ឯតរហិ កាយេន ច ផុសិត្វា វិហរាមិ, បញ្ញាយ ច អតិវិជ្ឈ 6 បស្សាមី’តិ។ យា ហិស្ស, ភន្តេ, សទ្ធា តទស្ស សទ្ធិន្ទ្រិយ’’ន្តិ។
‘‘Saddho so 7, bhante, ariyasāvako evaṃ padahitvā padahitvā evaṃ saritvā saritvā evaṃ samādahitvā samādahitvā evaṃ pajānitvā pajānitvā evaṃ abhisaddahati – ‘ime kho te dhammā ye me pubbe sutavā ahesuṃ. Tenāhaṃ etarahi kāyena ca phusitvā viharāmi, paññāya ca ativijjha 8 passāmī’ti. Yā hissa, bhante, saddhā tadassa saddhindriya’’nti.
‘‘សាធុ សាធុ, សារិបុត្ត! យោ សោ, សារិបុត្ត, អរិយសាវកោ តថាគតេ ឯកន្តគតោ អភិប្បសន្នោ, ន សោ តថាគតេ វា តថាគតសាសនេ វា កង្ខេយ្យ វា វិចិកិច្ឆេយ្យ វា។ សទ្ធស្ស ហិ, សារិបុត្ត, អរិយសាវកស្ស ឯតំ បាដិកង្ខំ យំ អារទ្ធវីរិយោ វិហរិស្សតិ – អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ, កុសលានំ ធម្មានំ ឧបសម្បទាយ, ថាមវា ទឡ្ហបរក្កមោ អនិក្ខិត្តធុរោ កុសលេសុ ធម្មេសុ។ យំ ហិស្ស, សារិបុត្ត, វីរិយំ តទស្ស វីរិយិន្ទ្រិយំ។
‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Yo so, sāriputta, ariyasāvako tathāgate ekantagato abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā. Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ āraddhavīriyo viharissati – akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yaṃ hissa, sāriputta, vīriyaṃ tadassa vīriyindriyaṃ.
‘‘សទ្ធស្ស ហិ, សារិបុត្ត, អរិយសាវកស្ស អារទ្ធវីរិយស្ស ឯតំ បាដិកង្ខំ យំ សតិមា ភវិស្សតិ, បរមេន សតិនេបក្កេន សមន្នាគតោ, ចិរកតម្បិ ចិរភាសិតម្បិ សរិតា អនុស្សរិតា។ យា ហិស្ស, សារិបុត្ត, សតិ តទស្ស សតិន្ទ្រិយំ។
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ satimā bhavissati, paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Yā hissa, sāriputta, sati tadassa satindriyaṃ.
‘‘សទ្ធស្ស ហិ, សារិបុត្ត, អរិយសាវកស្ស អារទ្ធវីរិយស្ស ឧបដ្ឋិតស្សតិនោ ឯតំ បាដិកង្ខំ យំ វោស្សគ្គារម្មណំ ករិត្វា លភិស្សតិ សមាធិំ, លភិស្សតិ ចិត្តស្ស ឯកគ្គតំ។ យោ ហិស្ស, សារិបុត្ត, សមាធិ តទស្ស សមាធិន្ទ្រិយំ។
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ vossaggārammaṇaṃ karitvā labhissati samādhiṃ, labhissati cittassa ekaggataṃ. Yo hissa, sāriputta, samādhi tadassa samādhindriyaṃ.
‘‘សទ្ធស្ស ហិ, សារិបុត្ត, អរិយសាវកស្ស អារទ្ធវីរិយស្ស ឧបដ្ឋិតស្សតិនោ សមាហិតចិត្តស្ស ឯតំ បាដិកង្ខំ យំ ឯវំ បជានិស្សតិ – អនមតគ្គោ ខោ សំសារោ។ បុព្ពា កោដិ ន បញ្ញាយតិ អវិជ្ជានីវរណានំ សត្តានំ តណ្ហាសំយោជនានំ សន្ធាវតំ សំសរតំ។ អវិជ្ជាយ ត្វេវ តមោកាយស្ស អសេសវិរាគនិរោធោ សន្តមេតំ បទំ បណីតមេតំ បទំ, យទិទំ – សព្ពសង្ខារសមថោ សព្ពូបធិបដិនិស្សគ្គោ តណ្ហាក្ខយោ វិរាគោ និរោធោ និព្ពានំ។ យា ហិស្ស, សារិបុត្ត, បញ្ញា តទស្ស បញ្ញិន្ទ្រិយំ។
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino samāhitacittassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ evaṃ pajānissati – anamataggo kho saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Avijjāya tveva tamokāyassa asesavirāganirodho santametaṃ padaṃ paṇītametaṃ padaṃ, yadidaṃ – sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Yā hissa, sāriputta, paññā tadassa paññindriyaṃ.
‘‘សទ្ធោ សោ 9, សារិបុត្ត, អរិយសាវកោ ឯវំ បទហិត្វា បទហិត្វា ឯវំ សរិត្វា សរិត្វា ឯវំ សមាទហិត្វា សមាទហិត្វា ឯវំ បជានិត្វា បជានិត្វា ឯវំ អភិសទ្ទហតិ – ‘ឥមេ ខោ តេ ធម្មា យេ មេ បុព្ពេ សុតវា អហេសុំ។ តេនាហំ ឯតរហិ កាយេន ច ផុសិត្វា វិហរាមិ, បញ្ញាយ ច អតិវិជ្ឈ 10 បស្សាមី’តិ។ យា ហិស្ស, សារិបុត្ត, សទ្ធា តទស្ស សទ្ធិន្ទ្រិយ’’ន្តិ។ ទសមំ។
‘‘Saddho so 11, sāriputta, ariyasāvako evaṃ padahitvā padahitvā evaṃ saritvā saritvā evaṃ samādahitvā samādahitvā evaṃ pajānitvā pajānitvā evaṃ abhisaddahati – ‘ime kho te dhammā ye me pubbe sutavā ahesuṃ. Tenāhaṃ etarahi kāyena ca phusitvā viharāmi, paññāya ca ativijjha 12 passāmī’ti. Yā hissa, sāriputta, saddhā tadassa saddhindriya’’nti. Dasamaṃ.
ជរាវគ្គោ បញ្ចមោ។
Jarāvaggo pañcamo.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
ជរា ឧណ្ណាភោ ព្រាហ្មណោ, សាកេតោ បុព្ពកោដ្ឋកោ;
Jarā uṇṇābho brāhmaṇo, sāketo pubbakoṭṭhako;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. អាបណសុត្តវណ្ណនា • 10. Āpaṇasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. អាបណសុត្តវណ្ណនា • 10. Āpaṇasuttavaṇṇanā
