Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೧೦. ಆಪಣಸುತ್ತಂ
10. Āpaṇasuttaṃ
೫೨೦. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಅಙ್ಗೇಸು ವಿಹರತಿ ಆಪಣಂ ನಾಮ ಅಙ್ಗಾನಂ ನಿಗಮೋ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಯೋ ಸೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ತಥಾಗತೇ ಏಕನ್ತಗತೋ 1 ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ, ನ ಸೋ ತಥಾಗತೇ ವಾ ತಥಾಗತಸಾಸನೇ ವಾ ಕಙ್ಖೇಯ್ಯ ವಾ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛೇಯ್ಯ ವಾ’’ತಿ?
520. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu viharati āpaṇaṃ nāma aṅgānaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘yo so, sāriputta, ariyasāvako tathāgate ekantagato 2 abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā’’ti?
‘‘ಯೋ ಸೋ, ಭನ್ತೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ತಥಾಗತೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ, ನ ಸೋ ತಥಾಗತೇ ವಾ ತಥಾಗತಸಾಸನೇ ವಾ ಕಙ್ಖೇಯ್ಯ ವಾ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛೇಯ್ಯ ವಾ। ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಏವಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ವಿಹರಿಸ್ಸತಿ – ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ, ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾಯ, ಥಾಮವಾ ದಳ್ಹಪರಕ್ಕಮೋ ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತಧುರೋ ಕುಸಲೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು। ಯಂ ಹಿಸ್ಸ, ಭನ್ತೇ, ವೀರಿಯಂ ತದಸ್ಸ ವೀರಿಯಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Yo so, bhante, ariyasāvako tathāgate ekantagato abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā. Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa evaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ āraddhavīriyo viharissati – akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yaṃ hissa, bhante, vīriyaṃ tadassa vīriyindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ , ಭನ್ತೇ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಸ್ಸ ಏತಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ಸತಿಮಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಪರಮೇನ ಸತಿನೇಪಕ್ಕೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಚಿರಕತಮ್ಪಿ ಚಿರಭಾಸಿತಮ್ಪಿ ಸರಿತಾ ಅನುಸ್ಸರಿತಾ। ಯಾ ಹಿಸ್ಸ, ಭನ್ತೇ, ಸತಿ ತದಸ್ಸ ಸತಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Saddhassa hi , bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ satimā bhavissati, paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Yā hissa, bhante, sati tadassa satindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿನೋ ಏತಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ವೋಸ್ಸಗ್ಗಾರಮ್ಮಣಂ ಕರಿತ್ವಾ ಲಭಿಸ್ಸತಿ ಸಮಾಧಿಂ, ಲಭಿಸ್ಸತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏಕಗ್ಗತಂ। ಯೋ ಹಿಸ್ಸ, ಭನ್ತೇ, ಸಮಾಧಿ ತದಸ್ಸ ಸಮಾಧಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ vossaggārammaṇaṃ karitvā labhissati samādhiṃ, labhissati cittassa ekaggataṃ. Yo hissa, bhante, samādhi tadassa samādhindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿನೋ ಸಮಾಹಿತಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏತಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ಏವಂ ಪಜಾನಿಸ್ಸತಿ – ಅನಮತಗ್ಗೋ ಖೋ ಸಂಸಾರೋ। ಪುಬ್ಬಾ ಕೋಟಿ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಅವಿಜ್ಜಾನೀವರಣಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ತಣ್ಹಾಸಂಯೋಜನಾನಂ ಸನ್ಧಾವತಂ ಸಂಸರತಂ। ಅವಿಜ್ಜಾಯ ತ್ವೇವ ತಮೋಕಾಯಸ್ಸ ಅಸೇಸವಿರಾಗನಿರೋಧೋ ಸನ್ತಮೇತಂ ಪದಂ ಪಣೀತಮೇತಂ ಪದಂ, ಯದಿದಂ – ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋ ಸಬ್ಬೂಪಧಿಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ತಣ್ಹಾಕ್ಖಯೋ ವಿರಾಗೋ ನಿರೋಧೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ 3। ಯಾ ಹಿಸ್ಸ, ಭನ್ತೇ, ಪಞ್ಞಾ ತದಸ್ಸ ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino samāhitacittassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ evaṃ pajānissati – anamataggo kho saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Avijjāya tveva tamokāyassa asesavirāganirodho santametaṃ padaṃ paṇītametaṃ padaṃ, yadidaṃ – sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ 4. Yā hissa, bhante, paññā tadassa paññindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧೋ ಸೋ 5, ಭನ್ತೇ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಏವಂ ಪದಹಿತ್ವಾ ಪದಹಿತ್ವಾ ಏವಂ ಸರಿತ್ವಾ ಸರಿತ್ವಾ ಏವಂ ಸಮಾದಹಿತ್ವಾ ಸಮಾದಹಿತ್ವಾ ಏವಂ ಪಜಾನಿತ್ವಾ ಪಜಾನಿತ್ವಾ ಏವಂ ಅಭಿಸದ್ದಹತಿ – ‘ಇಮೇ ಖೋ ತೇ ಧಮ್ಮಾ ಯೇ ಮೇ ಪುಬ್ಬೇ ಸುತವಾ ಅಹೇಸುಂ। ತೇನಾಹಂ ಏತರಹಿ ಕಾಯೇನ ಚ ಫುಸಿತ್ವಾ ವಿಹರಾಮಿ, ಪಞ್ಞಾಯ ಚ ಅತಿವಿಜ್ಝ 6 ಪಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ। ಯಾ ಹಿಸ್ಸ, ಭನ್ತೇ, ಸದ್ಧಾ ತದಸ್ಸ ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯ’’ನ್ತಿ।
‘‘Saddho so 7, bhante, ariyasāvako evaṃ padahitvā padahitvā evaṃ saritvā saritvā evaṃ samādahitvā samādahitvā evaṃ pajānitvā pajānitvā evaṃ abhisaddahati – ‘ime kho te dhammā ye me pubbe sutavā ahesuṃ. Tenāhaṃ etarahi kāyena ca phusitvā viharāmi, paññāya ca ativijjha 8 passāmī’ti. Yā hissa, bhante, saddhā tadassa saddhindriya’’nti.
‘‘ಸಾಧು ಸಾಧು, ಸಾರಿಪುತ್ತ! ಯೋ ಸೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ತಥಾಗತೇ ಏಕನ್ತಗತೋ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ, ನ ಸೋ ತಥಾಗತೇ ವಾ ತಥಾಗತಸಾಸನೇ ವಾ ಕಙ್ಖೇಯ್ಯ ವಾ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛೇಯ್ಯ ವಾ। ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಏತಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ವಿಹರಿಸ್ಸತಿ – ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ, ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾಯ, ಥಾಮವಾ ದಳ್ಹಪರಕ್ಕಮೋ ಅನಿಕ್ಖಿತ್ತಧುರೋ ಕುಸಲೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು। ಯಂ ಹಿಸ್ಸ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ವೀರಿಯಂ ತದಸ್ಸ ವೀರಿಯಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Yo so, sāriputta, ariyasāvako tathāgate ekantagato abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā. Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ āraddhavīriyo viharissati – akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yaṃ hissa, sāriputta, vīriyaṃ tadassa vīriyindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಸ್ಸ ಏತಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ಸತಿಮಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಪರಮೇನ ಸತಿನೇಪಕ್ಕೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಚಿರಕತಮ್ಪಿ ಚಿರಭಾಸಿತಮ್ಪಿ ಸರಿತಾ ಅನುಸ್ಸರಿತಾ। ಯಾ ಹಿಸ್ಸ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಸತಿ ತದಸ್ಸ ಸತಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ satimā bhavissati, paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Yā hissa, sāriputta, sati tadassa satindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿನೋ ಏತಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ವೋಸ್ಸಗ್ಗಾರಮ್ಮಣಂ ಕರಿತ್ವಾ ಲಭಿಸ್ಸತಿ ಸಮಾಧಿಂ, ಲಭಿಸ್ಸತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏಕಗ್ಗತಂ। ಯೋ ಹಿಸ್ಸ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಸಮಾಧಿ ತದಸ್ಸ ಸಮಾಧಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ vossaggārammaṇaṃ karitvā labhissati samādhiṃ, labhissati cittassa ekaggataṃ. Yo hissa, sāriputta, samādhi tadassa samādhindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧಸ್ಸ ಹಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಆರದ್ಧವೀರಿಯಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿನೋ ಸಮಾಹಿತಚಿತ್ತಸ್ಸ ಏತಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಯಂ ಏವಂ ಪಜಾನಿಸ್ಸತಿ – ಅನಮತಗ್ಗೋ ಖೋ ಸಂಸಾರೋ। ಪುಬ್ಬಾ ಕೋಟಿ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಅವಿಜ್ಜಾನೀವರಣಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ತಣ್ಹಾಸಂಯೋಜನಾನಂ ಸನ್ಧಾವತಂ ಸಂಸರತಂ। ಅವಿಜ್ಜಾಯ ತ್ವೇವ ತಮೋಕಾಯಸ್ಸ ಅಸೇಸವಿರಾಗನಿರೋಧೋ ಸನ್ತಮೇತಂ ಪದಂ ಪಣೀತಮೇತಂ ಪದಂ, ಯದಿದಂ – ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋ ಸಬ್ಬೂಪಧಿಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ತಣ್ಹಾಕ್ಖಯೋ ವಿರಾಗೋ ನಿರೋಧೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ। ಯಾ ಹಿಸ್ಸ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಪಞ್ಞಾ ತದಸ್ಸ ಪಞ್ಞಿನ್ದ್ರಿಯಂ।
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino samāhitacittassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ evaṃ pajānissati – anamataggo kho saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Avijjāya tveva tamokāyassa asesavirāganirodho santametaṃ padaṃ paṇītametaṃ padaṃ, yadidaṃ – sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Yā hissa, sāriputta, paññā tadassa paññindriyaṃ.
‘‘ಸದ್ಧೋ ಸೋ 9, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಏವಂ ಪದಹಿತ್ವಾ ಪದಹಿತ್ವಾ ಏವಂ ಸರಿತ್ವಾ ಸರಿತ್ವಾ ಏವಂ ಸಮಾದಹಿತ್ವಾ ಸಮಾದಹಿತ್ವಾ ಏವಂ ಪಜಾನಿತ್ವಾ ಪಜಾನಿತ್ವಾ ಏವಂ ಅಭಿಸದ್ದಹತಿ – ‘ಇಮೇ ಖೋ ತೇ ಧಮ್ಮಾ ಯೇ ಮೇ ಪುಬ್ಬೇ ಸುತವಾ ಅಹೇಸುಂ। ತೇನಾಹಂ ಏತರಹಿ ಕಾಯೇನ ಚ ಫುಸಿತ್ವಾ ವಿಹರಾಮಿ, ಪಞ್ಞಾಯ ಚ ಅತಿವಿಜ್ಝ 10 ಪಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ। ಯಾ ಹಿಸ್ಸ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಸದ್ಧಾ ತದಸ್ಸ ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯ’’ನ್ತಿ। ದಸಮಂ।
‘‘Saddho so 11, sāriputta, ariyasāvako evaṃ padahitvā padahitvā evaṃ saritvā saritvā evaṃ samādahitvā samādahitvā evaṃ pajānitvā pajānitvā evaṃ abhisaddahati – ‘ime kho te dhammā ye me pubbe sutavā ahesuṃ. Tenāhaṃ etarahi kāyena ca phusitvā viharāmi, paññāya ca ativijjha 12 passāmī’ti. Yā hissa, sāriputta, saddhā tadassa saddhindriya’’nti. Dasamaṃ.
ಜರಾವಗ್ಗೋ ಪಞ್ಚಮೋ।
Jarāvaggo pañcamo.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ಜರಾ ಉಣ್ಣಾಭೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ, ಸಾಕೇತೋ ಪುಬ್ಬಕೋಟ್ಠಕೋ।
Jarā uṇṇābho brāhmaṇo, sāketo pubbakoṭṭhako;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಆಪಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Āpaṇasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಆಪಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Āpaṇasuttavaṇṇanā