| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
10. ආපණසුත්‌තං
10. Āpaṇasuttaṃ
520. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා අඞ්‌ගෙසු විහරති ආපණං නාම අඞ්‌ගානං නිගමො. තත්‍ර ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං සාරිපුත්‌තං ආමන්‌තෙසි – ‘‘යො සො, සාරිපුත්‌ත, අරියසාවකො තථාගතෙ එකන්‌තගතො 1 අභිප්‌පසන්‌නො, න සො තථාගතෙ වා තථාගතසාසනෙ වා කඞ්‌ඛෙය්‍ය වා විචිකිච්‌ඡෙය්‍ය වා’’ති?
520. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu viharati āpaṇaṃ nāma aṅgānaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘yo so, sāriputta, ariyasāvako tathāgate ekantagato 2 abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā’’ti?
‘‘යො සො, භන්‌තෙ, අරියසාවකො තථාගතෙ එකන්‌තගතො අභිප්‌පසන්‌නො, න සො තථාගතෙ වා තථාගතසාසනෙ වා කඞ්‌ඛෙය්‍ය වා විචිකිච්‌ඡෙය්‍ය වා. සද්‌ධස්‌ස හි, භන්‌තෙ, අරියසාවකස්‌ස එවං පාටිකඞ්‌ඛං යං ආරද්‌ධවීරියො විහරිස්‌සති – අකුසලානං ධම්‌මානං පහානාය, කුසලානං ධම්‌මානං උපසම්‌පදාය, ථාමවා දළ්‌හපරක්‌කමො අනික්‌ඛිත්‌තධුරො කුසලෙසු ධම්‌මෙසු. යං හිස්‌ස, භන්‌තෙ, වීරියං තදස්‌ස වීරියින්‌ද්‍රියං.
‘‘Yo so, bhante, ariyasāvako tathāgate ekantagato abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā. Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa evaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ āraddhavīriyo viharissati – akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yaṃ hissa, bhante, vīriyaṃ tadassa vīriyindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධස්‌ස හි , භන්‌තෙ, අරියසාවකස්‌ස ආරද්‌ධවීරියස්‌ස එතං පාටිකඞ්‌ඛං යං සතිමා භවිස්‌සති, පරමෙන සතිනෙපක්‌කෙන සමන්‌නාගතො, චිරකතම්‌පි චිරභාසිතම්‌පි සරිතා අනුස්‌සරිතා. යා හිස්‌ස, භන්‌තෙ, සති තදස්‌ස සතින්‌ද්‍රියං.
‘‘Saddhassa hi , bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ satimā bhavissati, paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Yā hissa, bhante, sati tadassa satindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධස්‌ස හි, භන්‌තෙ, අරියසාවකස්‌ස ආරද්‌ධවීරියස්‌ස උපට්‌ඨිතස්‌සතිනො එතං පාටිකඞ්‌ඛං යං වොස්‌සග්‌ගාරම්‌මණං කරිත්‌වා ලභිස්‌සති සමාධිං, ලභිස්‌සති චිත්‌තස්‌ස එකග්‌ගතං. යො හිස්‌ස, භන්‌තෙ, සමාධි තදස්‌ස සමාධින්‌ද්‍රියං.
‘‘Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ vossaggārammaṇaṃ karitvā labhissati samādhiṃ, labhissati cittassa ekaggataṃ. Yo hissa, bhante, samādhi tadassa samādhindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධස්‌ස හි, භන්‌තෙ, අරියසාවකස්‌ස ආරද්‌ධවීරියස්‌ස උපට්‌ඨිතස්‌සතිනො සමාහිතචිත්‌තස්‌ස එතං පාටිකඞ්‌ඛං යං එවං පජානිස්‌සති – අනමතග්‌ගො ඛො සංසාරො. පුබ්‌බා කොටි න පඤ්‌ඤායති අවිජ්‌ජානීවරණානං සත්‌තානං තණ්‌හාසංයොජනානං සන්‌ධාවතං සංසරතං. අවිජ්‌ජාය ත්‌වෙව තමොකායස්‌ස අසෙසවිරාගනිරොධො සන්‌තමෙතං පදං පණීතමෙතං පදං, යදිදං – සබ්‌බසඞ්‌ඛාරසමථො සබ්‌බූපධිපටිනිස්‌සග්‌ගො තණ්‌හාක්‌ඛයො විරාගො නිරොධො නිබ්‌බානං 3. යා හිස්‌ස, භන්‌තෙ, පඤ්‌ඤා තදස්‌ස පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං.
‘‘Saddhassa hi, bhante, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino samāhitacittassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ evaṃ pajānissati – anamataggo kho saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Avijjāya tveva tamokāyassa asesavirāganirodho santametaṃ padaṃ paṇītametaṃ padaṃ, yadidaṃ – sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ 4. Yā hissa, bhante, paññā tadassa paññindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධො සො 5, භන්‌තෙ, අරියසාවකො එවං පදහිත්‌වා පදහිත්‌වා එවං සරිත්‌වා සරිත්‌වා එවං සමාදහිත්‌වා සමාදහිත්‌වා එවං පජානිත්‌වා පජානිත්‌වා එවං අභිසද්‌දහති – ‘ඉමෙ ඛො තෙ ධම්‌මා යෙ මෙ පුබ්‌බෙ සුතවා අහෙසුං. තෙනාහං එතරහි කායෙන ච ඵුසිත්‌වා විහරාමි, පඤ්‌ඤාය ච අතිවිජ්‌ඣ 6 පස්‌සාමී’ති. යා හිස්‌ස, භන්‌තෙ, සද්‌ධා තදස්‌ස සද්‌ධින්‌ද්‍රිය’’න්‌ති.
‘‘Saddho so 7, bhante, ariyasāvako evaṃ padahitvā padahitvā evaṃ saritvā saritvā evaṃ samādahitvā samādahitvā evaṃ pajānitvā pajānitvā evaṃ abhisaddahati – ‘ime kho te dhammā ye me pubbe sutavā ahesuṃ. Tenāhaṃ etarahi kāyena ca phusitvā viharāmi, paññāya ca ativijjha 8 passāmī’ti. Yā hissa, bhante, saddhā tadassa saddhindriya’’nti.
‘‘සාධු සාධු, සාරිපුත්‌ත! යො සො, සාරිපුත්‌ත, අරියසාවකො තථාගතෙ එකන්‌තගතො අභිප්‌පසන්‌නො, න සො තථාගතෙ වා තථාගතසාසනෙ වා කඞ්‌ඛෙය්‍ය වා විචිකිච්‌ඡෙය්‍ය වා. සද්‌ධස්‌ස හි, සාරිපුත්‌ත, අරියසාවකස්‌ස එතං පාටිකඞ්‌ඛං යං ආරද්‌ධවීරියො විහරිස්‌සති – අකුසලානං ධම්‌මානං පහානාය, කුසලානං ධම්‌මානං උපසම්‌පදාය, ථාමවා දළ්‌හපරක්‌කමො අනික්‌ඛිත්‌තධුරො කුසලෙසු ධම්‌මෙසු. යං හිස්‌ස, සාරිපුත්‌ත, වීරියං තදස්‌ස වීරියින්‌ද්‍රියං.
‘‘Sādhu sādhu, sāriputta! Yo so, sāriputta, ariyasāvako tathāgate ekantagato abhippasanno, na so tathāgate vā tathāgatasāsane vā kaṅkheyya vā vicikiccheyya vā. Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ āraddhavīriyo viharissati – akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Yaṃ hissa, sāriputta, vīriyaṃ tadassa vīriyindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධස්‌ස හි, සාරිපුත්‌ත, අරියසාවකස්‌ස ආරද්‌ධවීරියස්‌ස එතං පාටිකඞ්‌ඛං යං සතිමා භවිස්‌සති, පරමෙන සතිනෙපක්‌කෙන සමන්‌නාගතො, චිරකතම්‌පි චිරභාසිතම්‌පි සරිතා අනුස්‌සරිතා. යා හිස්‌ස, සාරිපුත්‌ත, සති තදස්‌ස සතින්‌ද්‍රියං.
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ satimā bhavissati, paramena satinepakkena samannāgato, cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā. Yā hissa, sāriputta, sati tadassa satindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධස්‌ස හි, සාරිපුත්‌ත, අරියසාවකස්‌ස ආරද්‌ධවීරියස්‌ස උපට්‌ඨිතස්‌සතිනො එතං පාටිකඞ්‌ඛං යං වොස්‌සග්‌ගාරම්‌මණං කරිත්‌වා ලභිස්‌සති සමාධිං, ලභිස්‌සති චිත්‌තස්‌ස එකග්‌ගතං. යො හිස්‌ස, සාරිපුත්‌ත, සමාධි තදස්‌ස සමාධින්‌ද්‍රියං.
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ vossaggārammaṇaṃ karitvā labhissati samādhiṃ, labhissati cittassa ekaggataṃ. Yo hissa, sāriputta, samādhi tadassa samādhindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධස්‌ස හි, සාරිපුත්‌ත, අරියසාවකස්‌ස ආරද්‌ධවීරියස්‌ස උපට්‌ඨිතස්‌සතිනො සමාහිතචිත්‌තස්‌ස එතං පාටිකඞ්‌ඛං යං එවං පජානිස්‌සති – අනමතග්‌ගො ඛො සංසාරො. පුබ්‌බා කොටි න පඤ්‌ඤායති අවිජ්‌ජානීවරණානං සත්‌තානං තණ්‌හාසංයොජනානං සන්‌ධාවතං සංසරතං. අවිජ්‌ජාය ත්‌වෙව තමොකායස්‌ස අසෙසවිරාගනිරොධො සන්‌තමෙතං පදං පණීතමෙතං පදං, යදිදං – සබ්‌බසඞ්‌ඛාරසමථො සබ්‌බූපධිපටිනිස්‌සග්‌ගො තණ්‌හාක්‌ඛයො විරාගො නිරොධො නිබ්‌බානං. යා හිස්‌ස, සාරිපුත්‌ත, පඤ්‌ඤා තදස්‌ස පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං.
‘‘Saddhassa hi, sāriputta, ariyasāvakassa āraddhavīriyassa upaṭṭhitassatino samāhitacittassa etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ evaṃ pajānissati – anamataggo kho saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Avijjāya tveva tamokāyassa asesavirāganirodho santametaṃ padaṃ paṇītametaṃ padaṃ, yadidaṃ – sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Yā hissa, sāriputta, paññā tadassa paññindriyaṃ.
‘‘සද්‌ධො සො 9, සාරිපුත්‌ත, අරියසාවකො එවං පදහිත්‌වා පදහිත්‌වා එවං සරිත්‌වා සරිත්‌වා එවං සමාදහිත්‌වා සමාදහිත්‌වා එවං පජානිත්‌වා පජානිත්‌වා එවං අභිසද්‌දහති – ‘ඉමෙ ඛො තෙ ධම්‌මා යෙ මෙ පුබ්‌බෙ සුතවා අහෙසුං. තෙනාහං එතරහි කායෙන ච ඵුසිත්‌වා විහරාමි, පඤ්‌ඤාය ච අතිවිජ්‌ඣ 10 පස්‌සාමී’ති. යා හිස්‌ස, සාරිපුත්‌ත, සද්‌ධා තදස්‌ස සද්‌ධින්‌ද්‍රිය’’න්‌ති. දසමං.
‘‘Saddho so 11, sāriputta, ariyasāvako evaṃ padahitvā padahitvā evaṃ saritvā saritvā evaṃ samādahitvā samādahitvā evaṃ pajānitvā pajānitvā evaṃ abhisaddahati – ‘ime kho te dhammā ye me pubbe sutavā ahesuṃ. Tenāhaṃ etarahi kāyena ca phusitvā viharāmi, paññāya ca ativijjha 12 passāmī’ti. Yā hissa, sāriputta, saddhā tadassa saddhindriya’’nti. Dasamaṃ.
ජරාවග්‌ගො පඤ්‌චමො.
Jarāvaggo pañcamo.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
ජරා උණ්‌ණාභො බ්‍රාහ්‌මණො, සාකෙතො පුබ්‌බකොට්‌ඨකො;
Jarā uṇṇābho brāhmaṇo, sāketo pubbakoṭṭhako;
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 10. ආපණසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Āpaṇasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 10. ආපණසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Āpaṇasuttavaṇṇanā
