Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മിലിന്ദപഞ്ഹപാളി • Milindapañhapāḷi |
൨. ആപങ്ഗപഞ്ഹോ
2. Āpaṅgapañho
൨. ‘‘ഭന്തേ നാഗസേന, ‘ആപസ്സ പഞ്ച അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’തി യം വദേസി, കതമാനി താനി പഞ്ച അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’’തി? ‘‘യഥാ, മഹാരാജ, ആപോ സുസണ്ഠിതമകമ്പിതമലുളിതസഭാവപരിസുദ്ധോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന കുഹനലപനനേമിത്തകനിപ്പേസികതം അപനേത്വാ സുസണ്ഠിതമകമ്പിതമലുളിതസഭാവപരിസുദ്ധാചാരേന ഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, ആപസ്സ പഠമം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
2. ‘‘Bhante nāgasena, ‘āpassa pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, āpo susaṇṭhitamakampitamaluḷitasabhāvaparisuddho, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena kuhanalapananemittakanippesikataṃ apanetvā susaṇṭhitamakampitamaluḷitasabhāvaparisuddhācārena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, āpassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആപോ സീതലസഭാവസണ്ഠിതോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന സബ്ബസത്തേസു ഖന്തിമേത്താനുദ്ദയസമ്പന്നേന ഹിതേസിനാ അനുകമ്പകേന ഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, ആപസ്സ ദുതിയം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, āpo sītalasabhāvasaṇṭhito, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbasattesu khantimettānuddayasampannena hitesinā anukampakena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, āpassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആപോ അസുചിം സുചിം കരോതി, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന ഗാമേ വാ അരഞ്ഞേ വാ ഉപജ്ഝായേ ഉപജ്ഝായമത്തേസു ആചരിയേ ആചരിയമത്തേസു സബ്ബത്ഥ അനധികരണേന ഭവിതബ്ബം അനവസേസകാരിനാ. ഇദം, മഹാരാജ, ആപസ്സ തതിയം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, āpo asuciṃ suciṃ karoti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena gāme vā araññe vā upajjhāye upajjhāyamattesu ācariye ācariyamattesu sabbattha anadhikaraṇena bhavitabbaṃ anavasesakārinā. Idaṃ, mahārāja, āpassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആപോ ബഹുജനപത്ഥിതോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന അപ്പിച്ഛസന്തുട്ഠപവിവിത്തപടിസല്ലാനേന സതതം സബ്ബലോകമഭിപത്ഥിതേന ഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, ആപസ്സ ചതുത്ഥം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, āpo bahujanapatthito, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena appicchasantuṭṭhapavivittapaṭisallānena satataṃ sabbalokamabhipatthitena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, āpassa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, ആപോ ന കസ്സചി അഹിതമുപദഹതി, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന പരഭണ്ഡനകലഹവിഗ്ഗഹവിവാദരിത്തജ്ഝാനഅരതിജനനം കായവചീചിത്തേഹി പാപകം ന കരണീയം. ഇദം, മഹാരാജ, ആപസ്സ പഞ്ചമം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം. ഭാസിതമ്പേതം മഹാരാജ, ഭഗവതാ, ദേവാതിദേവേന കണ്ഹജാതകേ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, āpo na kassaci ahitamupadahati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena parabhaṇḍanakalahaviggahavivādarittajjhānaaratijananaṃ kāyavacīcittehi pāpakaṃ na karaṇīyaṃ. Idaṃ, mahārāja, āpassa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ mahārāja, bhagavatā, devātidevena kaṇhajātake –
‘‘‘വരഞ്ചേ മേ അദോ സക്ക, സബ്ബഭൂതാനമിസ്സര;
‘‘‘Varañce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;
ന മനോ വാ സരീരം വാ, മം-കതേ സക്ക കസ്സചി;
Na mano vā sarīraṃ vā, maṃ-kate sakka kassaci;
കദാചി ഉപഹഞ്ഞേഥ, ഏതം സക്ക വരം വരേ’’’തി.
Kadāci upahaññetha, etaṃ sakka varaṃ vare’’’ti.
ആപങ്ഗപഞ്ഹോ ദുതിയോ.
Āpaṅgapañho dutiyo.