Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೯. ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā
೯೧೭-೯೧೮. ಇದಾನಿ ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಕಥಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ –
917-918. Idāni aparinipphannakathā nāma hoti. Tattha –
‘‘ದುಕ್ಖಮೇವ ಹಿ ಸಮ್ಭೋತಿ, ದುಕ್ಖಂ ತಿಟ್ಠತಿ ವೇತಿ ಚ।
‘‘Dukkhameva hi sambhoti, dukkhaṃ tiṭṭhati veti ca;
ನಾಞ್ಞತ್ರ ದುಕ್ಖಾ ಸಮ್ಭೋತಿ, ನಾಞ್ಞಂ ದುಕ್ಖಾ ನಿರುಜ್ಝತೀ’’ತಿ॥ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೭೧) –
Nāññatra dukkhā sambhoti, nāññaṃ dukkhā nirujjhatī’’ti. (saṃ. ni. 1.171) –
ವಚನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ದುಕ್ಖಞ್ಞೇವ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಂ, ಸೇಸಾ ಖನ್ಧಾಯತನಧಾತುಇನ್ದ್ರಿಯಧಮ್ಮಾ ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಾತಿ ಯೇಸಂ ಲದ್ಧಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಏಕಚ್ಚಾನಂ ಉತ್ತರಪಥಕಾನಞ್ಚೇವ ಹೇತುವಾದಾನಞ್ಚ; ತೇ ಸನ್ಧಾಯ ರೂಪಂ ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ, ಪಟಿಞ್ಞಾ ಇತರಸ್ಸ। ಅಥ ನಂ ‘‘ಸಚೇ ರೂಪಂ ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಂ, ನ ಅನಿಚ್ಚಾದಿಸಭಾವಂ ಸಿಯಾ’’ತಿ ಚೋದೇತುಂ ರೂಪಂ ನ ಅನಿಚ್ಚನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ಇತರೋ ತಥಾರೂಪಂ ರೂಪಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಸಕವಾದೀ ನನು ರೂಪಂ ಅನಿಚ್ಚನ್ತಿಆದಿ ವಚನೇನ ತಸ್ಸ ಏಕಂ ಲದ್ಧಿಂ ಪಟಿಸೇಧೇತ್ವಾ ದುತಿಯಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ ದುಕ್ಖಞ್ಞೇವ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ಅಥಸ್ಸ ತಮ್ಪಿ ಲದ್ಧಿಂ ಪಟಿಸೇಧೇತುಂ ನ ಯದನಿಚ್ಚನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ರಾಯಂ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ – ನ ಕೇವಲಞ್ಹಿ ಪಠಮಸಚ್ಚಮೇವ ದುಕ್ಖಂ। ಯಂ ಪನ ಕಿಞ್ಚಿ ಅನಿಚ್ಚಂ, ತಂ ದುಕ್ಖಮೇವ। ರೂಪಞ್ಚ ಅನಿಚ್ಚಂ, ತಸ್ಮಾ ತಮ್ಪಿ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಂ। ಇತಿ ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ ‘‘ರೂಪಂ ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಂ, ದುಕ್ಖಞ್ಞೇವ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನ’’ನ್ತಿ, ತಂ ನೋ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ ‘‘ದುಕ್ಖಞ್ಞೇವ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನ’’ನ್ತಿ। ವೇದನಾದಿಮೂಲಿಕಾದೀಸುಪಿ ಯೋಜನಾಸು ಏಸೇವ ನಯೋ। ಧಮ್ಮಾಯತನಧಮ್ಮಧಾತೂಸು ಪನ ಠಪೇತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಸೇಸಧಮ್ಮಾನಂ ವಸೇನ ಅನಿಚ್ಚತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ಅನಿಚ್ಚಾನೇವಾತಿ।
Vacanaṃ nissāya dukkhaññeva parinipphannaṃ, sesā khandhāyatanadhātuindriyadhammā aparinipphannāti yesaṃ laddhi, seyyathāpi ekaccānaṃ uttarapathakānañceva hetuvādānañca; te sandhāya rūpaṃ aparinipphannanti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘sace rūpaṃ aparinipphannaṃ, na aniccādisabhāvaṃ siyā’’ti codetuṃ rūpaṃ na aniccantiādimāha. Itaro tathārūpaṃ rūpaṃ apassanto paṭikkhipati. Sakavādī nanu rūpaṃ aniccantiādi vacanena tassa ekaṃ laddhiṃ paṭisedhetvā dutiyaṃ pucchanto dukkhaññeva parinipphannantiādimāha. Athassa tampi laddhiṃ paṭisedhetuṃ na yadaniccantiādimāha. Tatrāyaṃ adhippāyo – na kevalañhi paṭhamasaccameva dukkhaṃ. Yaṃ pana kiñci aniccaṃ, taṃ dukkhameva. Rūpañca aniccaṃ, tasmā tampi parinipphannaṃ. Iti yaṃ tvaṃ vadesi ‘‘rūpaṃ aparinipphannaṃ, dukkhaññeva parinipphanna’’nti, taṃ no vata re vattabbe ‘‘dukkhaññeva parinipphanna’’nti. Vedanādimūlikādīsupi yojanāsu eseva nayo. Dhammāyatanadhammadhātūsu pana ṭhapetvā nibbānaṃ sesadhammānaṃ vasena aniccatā veditabbā. Indriyāni aniccānevāti.
ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಕಥಾವಣ್ಣನಾ।
Aparinipphannakathāvaṇṇanā.
ತೇವೀಸತಿಮೋ ವಗ್ಗೋ।
Tevīsatimo vaggo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / (೨೨೬) ೯. ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಕಥಾ • (226) 9. Aparinipphannakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೯. ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೯. ಅಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā