Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ
9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā
൯൧൭-൯൧൮. ഇദാനി അപരിനിപ്ഫന്നകഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ –
917-918. Idāni aparinipphannakathā nāma hoti. Tattha –
‘‘ദുക്ഖമേവ ഹി സമ്ഭോതി, ദുക്ഖം തിട്ഠതി വേതി ച;
‘‘Dukkhameva hi sambhoti, dukkhaṃ tiṭṭhati veti ca;
നാഞ്ഞത്ര ദുക്ഖാ സമ്ഭോതി, നാഞ്ഞം ദുക്ഖാ നിരുജ്ഝതീ’’തി. (സം॰ നി॰ ൧.൧൭൧) –
Nāññatra dukkhā sambhoti, nāññaṃ dukkhā nirujjhatī’’ti. (saṃ. ni. 1.171) –
വചനം നിസ്സായ ദുക്ഖഞ്ഞേവ പരിനിപ്ഫന്നം, സേസാ ഖന്ധായതനധാതുഇന്ദ്രിയധമ്മാ അപരിനിപ്ഫന്നാതി യേസം ലദ്ധി, സേയ്യഥാപി ഏകച്ചാനം ഉത്തരപഥകാനഞ്ചേവ ഹേതുവാദാനഞ്ച; തേ സന്ധായ രൂപം അപരിനിപ്ഫന്നന്തി പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ, പടിഞ്ഞാ ഇതരസ്സ. അഥ നം ‘‘സചേ രൂപം അപരിനിപ്ഫന്നം, ന അനിച്ചാദിസഭാവം സിയാ’’തി ചോദേതും രൂപം ന അനിച്ചന്തിആദിമാഹ. ഇതരോ തഥാരൂപം രൂപം അപസ്സന്തോ പടിക്ഖിപതി. സകവാദീ നനു രൂപം അനിച്ചന്തിആദി വചനേന തസ്സ ഏകം ലദ്ധിം പടിസേധേത്വാ ദുതിയം പുച്ഛന്തോ ദുക്ഖഞ്ഞേവ പരിനിപ്ഫന്നന്തിആദിമാഹ. അഥസ്സ തമ്പി ലദ്ധിം പടിസേധേതും ന യദനിച്ചന്തിആദിമാഹ. തത്രായം അധിപ്പായോ – ന കേവലഞ്ഹി പഠമസച്ചമേവ ദുക്ഖം. യം പന കിഞ്ചി അനിച്ചം, തം ദുക്ഖമേവ. രൂപഞ്ച അനിച്ചം, തസ്മാ തമ്പി പരിനിപ്ഫന്നം. ഇതി യം ത്വം വദേസി ‘‘രൂപം അപരിനിപ്ഫന്നം, ദുക്ഖഞ്ഞേവ പരിനിപ്ഫന്ന’’ന്തി, തം നോ വത രേ വത്തബ്ബേ ‘‘ദുക്ഖഞ്ഞേവ പരിനിപ്ഫന്ന’’ന്തി. വേദനാദിമൂലികാദീസുപി യോജനാസു ഏസേവ നയോ. ധമ്മായതനധമ്മധാതൂസു പന ഠപേത്വാ നിബ്ബാനം സേസധമ്മാനം വസേന അനിച്ചതാ വേദിതബ്ബാ. ഇന്ദ്രിയാനി അനിച്ചാനേവാതി.
Vacanaṃ nissāya dukkhaññeva parinipphannaṃ, sesā khandhāyatanadhātuindriyadhammā aparinipphannāti yesaṃ laddhi, seyyathāpi ekaccānaṃ uttarapathakānañceva hetuvādānañca; te sandhāya rūpaṃ aparinipphannanti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘sace rūpaṃ aparinipphannaṃ, na aniccādisabhāvaṃ siyā’’ti codetuṃ rūpaṃ na aniccantiādimāha. Itaro tathārūpaṃ rūpaṃ apassanto paṭikkhipati. Sakavādī nanu rūpaṃ aniccantiādi vacanena tassa ekaṃ laddhiṃ paṭisedhetvā dutiyaṃ pucchanto dukkhaññeva parinipphannantiādimāha. Athassa tampi laddhiṃ paṭisedhetuṃ na yadaniccantiādimāha. Tatrāyaṃ adhippāyo – na kevalañhi paṭhamasaccameva dukkhaṃ. Yaṃ pana kiñci aniccaṃ, taṃ dukkhameva. Rūpañca aniccaṃ, tasmā tampi parinipphannaṃ. Iti yaṃ tvaṃ vadesi ‘‘rūpaṃ aparinipphannaṃ, dukkhaññeva parinipphanna’’nti, taṃ no vata re vattabbe ‘‘dukkhaññeva parinipphanna’’nti. Vedanādimūlikādīsupi yojanāsu eseva nayo. Dhammāyatanadhammadhātūsu pana ṭhapetvā nibbānaṃ sesadhammānaṃ vasena aniccatā veditabbā. Indriyāni aniccānevāti.
അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ.
Aparinipphannakathāvaṇṇanā.
തേവീസതിമോ വഗ്ഗോ.
Tevīsatimo vaggo.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൨൨൬) ൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാ • (226) 9. Aparinipphannakathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ • 9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ • 9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā