Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ
9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā
൯൧൭-൯൧൮. അനിച്ചാദികോ ഭാവോതി അനിച്ചസങ്ഖാരപടിച്ചസമുപ്പന്നതാദികോ ഭാവോ ധമ്മോ പകതി ഏതസ്സാതി അത്ഥോ. ദുക്ഖഞ്ഞേവ പരിനിപ്ഫന്നന്തി ‘‘ദുക്ഖസച്ചം സന്ധായ പുച്ഛാ കതാ, ന ദുക്ഖതാമത്ത’’ന്തി അയമത്ഥോ വിഞ്ഞായതി ‘‘ന കേവലഞ്ഹി പഠമസച്ചമേവ ദുക്ഖ’’ന്തി വചനേന. തഥാ സതി പരവാദിനാ ചക്ഖായതനാദീനം അഞ്ഞേസഞ്ച തംസരിക്ഖകാനം ധമ്മാനം പരിനിപ്ഫന്നതാ നാനുജാനിതബ്ബാ സിയാ. കസ്മാ? തേസമ്പി ഹി ദുക്ഖസച്ചേന സങ്ഗഹോ, ന ഇതരസച്ചേഹി. യഞ്ഹി സമുദയസച്ചതോ നിബ്ബത്തം, തം നിപ്പരിയായതോ ദുക്ഖസച്ചം , ഇതരം സങ്ഖാരദുക്ഖതായ ദുക്ഖന്തി ഇമമത്ഥം ദസ്സേന്തോ ‘‘ന കേവലഞ്ഹീ’’തിആദിമാഹ. തത്ഥ ന ഹി അനുപാദിന്നാനീതി ഇമിനാ ചക്ഖായതനാദീനം സമുദയസച്ചേന സങ്ഗഹാഭാവമാഹ. ലോകുത്തരാനീതി ഇമിനാ നിരോധമഗ്ഗസച്ചേഹി. യദി ഏവമേത്ഥ യുത്തി വത്തബ്ബാ, കിമേത്ഥ വത്തബ്ബം? സഭാവോ ഹേസ പരവാദിവാദസ്സ, യദിദം പുബ്ബേനാപരമസംസന്ദനം. തഥാ ഹി സോ വിഞ്ഞൂഹി പടിക്ഖിത്തോ. തഥാ ചേവ തം അമ്ഹേഹി തത്ഥ തത്ഥ വിഭാവിതം. ഏതന്തി ‘‘രൂപം അപരിനിപ്ഫന്നം, ദുക്ഖഞ്ഞേവ പരിനിപ്ഫന്ന’’ന്തി യദേതം തയാ വുത്തം, ഏതം നോ വത രേ വത്തബ്ബേ. കസ്മാ? രൂപസ്സ ച ദുക്ഖത്താ. രൂപഞ്ഹി അനിച്ചം ദുക്ഖാധിട്ഠാനഞ്ച. തേന വുത്തം ‘‘യദനിച്ചം തം ദുക്ഖം. സംഖിത്തേന പഞ്ചുപാദാനക്ഖന്ധാ ദുക്ഖാ’’തി ച.
917-918. Aniccādikobhāvoti aniccasaṅkhārapaṭiccasamuppannatādiko bhāvo dhammo pakati etassāti attho. Dukkhaññeva parinipphannanti ‘‘dukkhasaccaṃ sandhāya pucchā katā, na dukkhatāmatta’’nti ayamattho viññāyati ‘‘na kevalañhi paṭhamasaccameva dukkha’’nti vacanena. Tathā sati paravādinā cakkhāyatanādīnaṃ aññesañca taṃsarikkhakānaṃ dhammānaṃ parinipphannatā nānujānitabbā siyā. Kasmā? Tesampi hi dukkhasaccena saṅgaho, na itarasaccehi. Yañhi samudayasaccato nibbattaṃ, taṃ nippariyāyato dukkhasaccaṃ , itaraṃ saṅkhāradukkhatāya dukkhanti imamatthaṃ dassento ‘‘na kevalañhī’’tiādimāha. Tattha na hi anupādinnānīti iminā cakkhāyatanādīnaṃ samudayasaccena saṅgahābhāvamāha. Lokuttarānīti iminā nirodhamaggasaccehi. Yadi evamettha yutti vattabbā, kimettha vattabbaṃ? Sabhāvo hesa paravādivādassa, yadidaṃ pubbenāparamasaṃsandanaṃ. Tathā hi so viññūhi paṭikkhitto. Tathā ceva taṃ amhehi tattha tattha vibhāvitaṃ. Etanti ‘‘rūpaṃ aparinipphannaṃ, dukkhaññeva parinipphanna’’nti yadetaṃ tayā vuttaṃ, etaṃ no vata re vattabbe. Kasmā? Rūpassa ca dukkhattā. Rūpañhi aniccaṃ dukkhādhiṭṭhānañca. Tena vuttaṃ ‘‘yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ. Saṃkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā’’ti ca.
അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Aparinipphannakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
തേവീസതിമവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Tevīsatimavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
കഥാവത്ഥുപകരണ-അനുടീകാ സമത്താ.
Kathāvatthupakaraṇa-anuṭīkā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൨൨൬) ൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാ • (226) 9. Aparinipphannakathā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ • 9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൯. അപരിനിപ്ഫന്നകഥാവണ്ണനാ • 9. Aparinipphannakathāvaṇṇanā