| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
2. ආපත්‌තිභයසුත්‌තං
2. Āpattibhayasuttaṃ
244. ‘‘චත්‌තාරිමානි, භික්‌ඛවෙ, ආපත්‌තිභයානි. කතමානි චත්‌තාරි? සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, චොරං ආගුචාරිං ගහෙත්‌වා රඤ්‌ඤො දස්‌සෙය්‍යුං – ‘අයං තෙ, දෙව, චොරො ආගුචාරී. ඉමස්‌ස දෙවො දණ්‌ඩං පණෙතූ’ති. තමෙනං රාජා එවං වදෙය්‍ය – ‘ගච්‌ඡථ , භො, ඉමං පුරිසං දළ්‌හාය රජ්‌ජුයා පච්‌ඡාබාහං ගාළ්‌හබන්‌ධනං බන්‌ධිත්‌වා ඛුරමුණ්‌ඩං කරිත්‌වා ඛරස්‌සරෙන පණවෙන රථිකාය රථිකං සිඞ්‌ඝාටකෙන සිඞ්‌ඝාටකං පරිනෙත්‌වා දක්‌ඛිණෙන ද්‌වාරෙන නික්‌ඛාමෙත්‌වා දක්‌ඛිණතො නගරස්‌ස සීසං ඡින්‌දථා’ති. තමෙනං රඤ්‌ඤො පුරිසා දළ්‌හාය රජ්‌ජුයා පච්‌ඡාබාහං ගාළ්‌හබන්‌ධනං බන්‌ධිත්‌වා ඛුරමුණ්‌ඩං කරිත්‌වා ඛරස්‌සරෙන පණවෙන රථිකාය රථිකං සිඞ්‌ඝාටකෙන සිඞ්‌ඝාටකං පරිනෙත්‌වා දක්‌ඛිණෙන ද්‌වාරෙන නික්‌ඛාමෙත්‌වා දක්‌ඛිණතො නගරස්‌ස සීසං ඡින්‌දෙය්‍යුං. තත්‍රඤ්‌ඤතරස්‌ස ථලට්‌ඨස්‌ස පුරිසස්‌ස එවමස්‌ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්‌මං අකාසි ගාරය්‌හං සීසච්‌ඡෙජ්‌ජං. යත්‍ර හි නාම රඤ්‌ඤො පුරිසා දළ්‌හාය රජ්‌ජුයා පච්‌ඡාබාහං ගාළ්‌හබන්‌ධනං බන්‌ධිත්‌වා ඛුරමුණ්‌ඩං කරිත්‌වා ඛරස්‌සරෙන පණවෙන රථිකාය රථිකං සිඞ්‌ඝාටකෙන සිඞ්‌ඝාටකං පරිනෙත්‌වා දක්‌ඛිණෙන ද්‌වාරෙන නික්‌ඛාමෙත්‌වා දක්‌ඛිණතො නගරස්‌ස සීසං ඡින්‌දිස්‌සන්‌ති ! සො වතස්‌සාහං 1 එවරූපං පාපකම්‌මං 2 න කරෙය්‍යං 3 ගාරය්‌හං සීසච්‌ඡෙජ්‌ජ’න්‌ති. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි භික්‌ඛුස්‌ස වා භික්‌ඛුනියා වා එවං තිබ්‌බා භයසඤ්‌ඤා පච්‌චුපට්‌ඨිතා හොති පාරාජිකෙසු ධම්‌මෙසු. තස්‌සෙතං පාටිකඞ්‌ඛං – අනාපන්‌නො වා පාරාජිකං ධම්‌මං න ආපජ්‌ජිස්‌සති, ආපන්‌නො වා පාරාජිකං ධම්‌මං යථාධම්‌මං පටිකරිස්‌සති.
244. ‘‘Cattārimāni, bhikkhave, āpattibhayāni. Katamāni cattāri? Seyyathāpi, bhikkhave, coraṃ āgucāriṃ gahetvā rañño dasseyyuṃ – ‘ayaṃ te, deva, coro āgucārī. Imassa devo daṇḍaṃ paṇetū’ti. Tamenaṃ rājā evaṃ vadeyya – ‘gacchatha , bho, imaṃ purisaṃ daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindathā’ti. Tamenaṃ rañño purisā daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindeyyuṃ. Tatraññatarassa thalaṭṭhassa purisassa evamassa – ‘pāpakaṃ vata, bho, ayaṃ puriso kammaṃ akāsi gārayhaṃ sīsacchejjaṃ. Yatra hi nāma rañño purisā daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa sīsaṃ chindissanti ! So vatassāhaṃ 4 evarūpaṃ pāpakammaṃ 5 na kareyyaṃ 6 gārayhaṃ sīsacchejja’nti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti pārājikesu dhammesu. Tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – anāpanno vā pārājikaṃ dhammaṃ na āpajjissati, āpanno vā pārājikaṃ dhammaṃ yathādhammaṃ paṭikarissati.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, පුරිසො කාළවත්‌ථං 7 පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්‌වා මුසලං ඛන්‌ධෙ ආරොපෙත්‌වා මහාජනකායං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවං වදෙය්‍ය – ‘අහං, භන්‌තෙ, පාපකම්‌මං අකාසිං ගාරය්‌හං මොසල්‌ලං, යෙන මෙ ආයස්‌මන්‌තො අත්‌තමනා හොන්‌ති තං කරොමී’ති. තත්‍රඤ්‌ඤතරස්‌ස ථලට්‌ඨස්‌ස පුරිසස්‌ස එවමස්‌ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්‌මං අකාසි ගාරය්‌හං මොසල්‌ලං. යත්‍ර හි නාම කාළවත්‌ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්‌වා මුසලං ඛන්‌ධෙ ආරොපෙත්‌වා මහාජනකායං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවං වක්‌ඛති – ‘අහං, භන්‌තෙ, පාපකම්‌මං අකාසිං ගාරය්‌හං මොසල්‌ලං, යෙන මෙ ආයස්‌මන්‌තො අත්‌තමනා හොන්‌ති තං කරොමීති. සො වතස්‌සාහං එවරූපං පාපකම්‌මං න කරෙය්‍යං ගාරය්‌හං මොසල්‌ල’න්‌ති. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි භික්‌ඛුස්‌ස වා භික්‌ඛුනියා වා එවං තිබ්‌බා භයසඤ්‌ඤා පච්‌චුපට්‌ඨිතා හොති සඞ්‌ඝාදිසෙසෙසු ධම්‌මෙසු, තස්‌සෙතං පාටිකඞ්‌ඛං – අනාපන්‌නො වා සඞ්‌ඝාදිසෙසං ධම්‌මං න ආපජ්‌ජිස්‌සති, ආපන්‌නො වා සඞ්‌ඝාදිසෙසං ධම්‌මං යථාධම්‌මං පටිකරිස්‌සති.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso kāḷavatthaṃ 8 paridhāya kese pakiritvā musalaṃ khandhe āropetvā mahājanakāyaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadeyya – ‘ahaṃ, bhante, pāpakammaṃ akāsiṃ gārayhaṃ mosallaṃ, yena me āyasmanto attamanā honti taṃ karomī’ti. Tatraññatarassa thalaṭṭhassa purisassa evamassa – ‘pāpakaṃ vata, bho, ayaṃ puriso kammaṃ akāsi gārayhaṃ mosallaṃ. Yatra hi nāma kāḷavatthaṃ paridhāya kese pakiritvā musalaṃ khandhe āropetvā mahājanakāyaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vakkhati – ‘ahaṃ, bhante, pāpakammaṃ akāsiṃ gārayhaṃ mosallaṃ, yena me āyasmanto attamanā honti taṃ karomīti. So vatassāhaṃ evarūpaṃ pāpakammaṃ na kareyyaṃ gārayhaṃ mosalla’nti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti saṅghādisesesu dhammesu, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – anāpanno vā saṅghādisesaṃ dhammaṃ na āpajjissati, āpanno vā saṅghādisesaṃ dhammaṃ yathādhammaṃ paṭikarissati.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, පුරිසො කාළවත්‌ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්‌වා භස්‌මපුටං 9 ඛන්‌ධෙ ආරොපෙත්‌වා මහාජනකායං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවං වදෙය්‍ය – ‘අහං, භන්‌තෙ, පාපකම්‌මං අකාසිං ගාරය්‌හං භස්‌මපුටං. යෙන මෙ ආයස්‌මන්‌තො අත්‌තමනා හොන්‌ති තං කරොමී’ති. තත්‍රඤ්‌ඤතරස්‌ස ථලට්‌ඨස්‌ස පුරිසස්‌ස එවමස්‌ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්‌මං අකාසි ගාරය්‌හං භස්‌මපුටං. යත්‍ර හි නාම කාළවත්‌ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්‌වා භස්‌මපුටං ඛන්‌ධෙ ආරොපෙත්‌වා මහාජනකායං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවං වක්‌ඛති – අහං, භන්‌තෙ, පාපකම්‌මං අකාසිං ගාරය්‌හං භස්‌මපුටං; යෙන මෙ ආයස්‌මන්‌තො අත්‌තමනා හොන්‌ති තං කරොමීති. සො වතස්‌සාහං එවරූපං පාපකම්‌මං න කරෙය්‍යං ගාරය්‌හං භස්‌මපුට’න්‌ති. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි භික්‌ඛුස්‌ස වා භික්‌ඛුනියා වා එවං තිබ්‌බා භයසඤ්‌ඤා පච්‌චුපට්‌ඨිතා හොති පාචිත්‌තියෙසු ධම්‌මෙසු , තස්‌සෙතං පාටිකඞ්‌ඛං – අනාපන්‌නො වා පාචිත්‌තියං ධම්‌මං න ආපජ්‌ජිස්‌සති, ආපන්‌නො වා පාචිත්‌තියං ධම්‌මං යථාධම්‌මං පටිකරිස්‌සති.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso kāḷavatthaṃ paridhāya kese pakiritvā bhasmapuṭaṃ 10 khandhe āropetvā mahājanakāyaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadeyya – ‘ahaṃ, bhante, pāpakammaṃ akāsiṃ gārayhaṃ bhasmapuṭaṃ. Yena me āyasmanto attamanā honti taṃ karomī’ti. Tatraññatarassa thalaṭṭhassa purisassa evamassa – ‘pāpakaṃ vata, bho, ayaṃ puriso kammaṃ akāsi gārayhaṃ bhasmapuṭaṃ. Yatra hi nāma kāḷavatthaṃ paridhāya kese pakiritvā bhasmapuṭaṃ khandhe āropetvā mahājanakāyaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vakkhati – ahaṃ, bhante, pāpakammaṃ akāsiṃ gārayhaṃ bhasmapuṭaṃ; yena me āyasmanto attamanā honti taṃ karomīti. So vatassāhaṃ evarūpaṃ pāpakammaṃ na kareyyaṃ gārayhaṃ bhasmapuṭa’nti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti pācittiyesu dhammesu , tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – anāpanno vā pācittiyaṃ dhammaṃ na āpajjissati, āpanno vā pācittiyaṃ dhammaṃ yathādhammaṃ paṭikarissati.
‘‘සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, පුරිසො කාළවත්‌ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්‌වා මහාජනකායං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවං වදෙය්‍ය – ‘අහං, භන්‌තෙ, පාපකම්‌මං අකාසිං ගාරය්‌හං උපවජ්‌ජං. යෙන මෙ ආයස්‌මන්‌තො අත්‌තමනා හොන්‌ති තං කරොමී’ති. තත්‍රඤ්‌ඤතරස්‌ස ථලට්‌ඨස්‌ස පුරිසස්‌ස එවමස්‌ස – ‘පාපකං වත, භො, අයං පුරිසො කම්‌මං අකාසි ගාරය්‌හං උපවජ්‌ජං. යත්‍ර හි නාම කාළවත්‌ථං පරිධාය කෙසෙ පකිරිත්‌වා මහාජනකායං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එවං වක්‌ඛති – අහං, භන්‌තෙ, පාපකම්‌මං අකාසිං ගාරය්‌හං උපවජ්‌ජං; යෙන මෙ ආයස්‌මන්‌තො අත්‌තමනා හොන්‌ති තං කරොමීති. සො වතස්‌සාහං එවරූපං පාපකම්‌මං න කරෙය්‍යං ගාරය්‌හං උපවජ්‌ජ’න්‌ති. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌ස කස්‌සචි භික්‌ඛුස්‌ස වා භික්‌ඛුනියා වා එවං තිබ්‌බා භයසඤ්‌ඤා පච්‌චුපට්‌ඨිතා හොති පාටිදෙසනීයෙසු ධම්‌මෙසු, තස්‌සෙතං පාටිකඞ්‌ඛං – අනාපන්‌නො වා පාටිදෙසනීයං ධම්‌මං න ආපජ්‌ජිස්‌සති, ආපන්‌නො වා පාටිදෙසනීයං ධම්‌මං යථාධම්‌මං පටිකරිස්‌සති. ඉමානි ඛො, භික්‌ඛවෙ, චත්‌තාරි ආපත්‌තිභයානී’’ති. දුතියං.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso kāḷavatthaṃ paridhāya kese pakiritvā mahājanakāyaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadeyya – ‘ahaṃ, bhante, pāpakammaṃ akāsiṃ gārayhaṃ upavajjaṃ. Yena me āyasmanto attamanā honti taṃ karomī’ti. Tatraññatarassa thalaṭṭhassa purisassa evamassa – ‘pāpakaṃ vata, bho, ayaṃ puriso kammaṃ akāsi gārayhaṃ upavajjaṃ. Yatra hi nāma kāḷavatthaṃ paridhāya kese pakiritvā mahājanakāyaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vakkhati – ahaṃ, bhante, pāpakammaṃ akāsiṃ gārayhaṃ upavajjaṃ; yena me āyasmanto attamanā honti taṃ karomīti. So vatassāhaṃ evarūpaṃ pāpakammaṃ na kareyyaṃ gārayhaṃ upavajja’nti. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā evaṃ tibbā bhayasaññā paccupaṭṭhitā hoti pāṭidesanīyesu dhammesu, tassetaṃ pāṭikaṅkhaṃ – anāpanno vā pāṭidesanīyaṃ dhammaṃ na āpajjissati, āpanno vā pāṭidesanīyaṃ dhammaṃ yathādhammaṃ paṭikarissati. Imāni kho, bhikkhave, cattāri āpattibhayānī’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 2. ආපත්‌තිභයසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Āpattibhayasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 2-3. ආපත්‌තිභයසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 2-3. Āpattibhayasuttādivaṇṇanā
