| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๙๒. อาปตฺติปฎิกมฺมวิธิกถา
92. Āpattipaṭikammavidhikathā
๑๖๙. ภควตา…เป.… กาตโพฺพติ อิทํ เวทิตพฺพนฺติ สมฺพโนฺธฯ ‘‘ยสฺส สิยา อาปตฺตีติอาทิวจเนเนว จา’’ติอาทิเหตุตฺตเยน ‘‘น สาปตฺติเกน อุโปสโถ กาตโพฺพ’’ติ ยถารุตํ อปญฺญตฺตมฺปิ อตฺถโต สิทฺธเมวาติ ทเสฺสติฯ เหตุตฺตยํ ‘‘เวทิตพฺพ’’นฺติ ปเทน โยเชตพฺพํฯ ถุลฺลจฺจยาทีสูติ อาทิสเทฺทน ปาจิตฺติยปาฎิเทสนียทุกฺกฎทุพฺภาสิตาปตฺติโย สงฺคณฺหาติฯ ‘‘ตํ ปฎิเทเสมี’’ติ อิทํ สุวุตฺตเมว โหตีติ สมฺพโนฺธฯ ตนฺติ อาปตฺติํฯ ตุมฺหมูเลติ ตุมฺหํ สนฺติเกฯ นิคฺคหิตโลปญฺหิ วากฺยเมว, น สมาโสฯ ‘‘ตุมฺห’’ อิติ จ ‘‘ตุยฺห’’ อิติ จ นวกเตฺถรานํ วตฺตพฺพาการทสฺสนมตฺตเมว, น อิจฺฉิตตฺถวิปตฺติทสฺสนํฯ วุตฺตมฺปีติ ปิสเทฺทน น เกวลํ ปาฬินเยเนว สุวุตฺตํ, อิมินา นเยนปิ สุวุตฺตนฺติ ทเสฺสติฯ ‘‘ปสฺสสี’’ติ อิทญฺจ วตฺตพฺพนฺติ สมฺพโนฺธฯ วตฺตพฺพาการํ ปน สุวิเญฺญยฺยํฯ ‘‘อาม ปสฺสามี’’ติ อิทํ ปน สุวุตฺตเมว โหตีติ สมฺพโนฺธฯ วุตฺตมฺปีติ ปิสโทฺท ปาฬินยํ สมฺปิเณฺฑติฯ อายติํ สํวเรยฺยาสีติ เอตฺถ ปน วตฺตโพฺพติ สมฺพโนฺธฯ ครูสุ พหุวจนสฺส กตฺตพฺพตฺตา วุตฺตํ ‘‘สํวเรยฺยาถา’’ติฯ เอวํ วุเตฺตน อาปตฺติเทสเกนาติ สมฺพโนฺธฯ
169. Bhagavatā…pe… kātabboti idaṃ veditabbanti sambandho. ‘‘Yassa siyā āpattītiādivacaneneva cā’’tiādihetuttayena ‘‘na sāpattikena uposatho kātabbo’’ti yathārutaṃ apaññattampi atthato siddhamevāti dasseti. Hetuttayaṃ ‘‘veditabba’’nti padena yojetabbaṃ. Thullaccayādīsūti ādisaddena pācittiyapāṭidesanīyadukkaṭadubbhāsitāpattiyo saṅgaṇhāti. ‘‘Taṃ paṭidesemī’’ti idaṃ suvuttameva hotīti sambandho. Tanti āpattiṃ. Tumhamūleti tumhaṃ santike. Niggahitalopañhi vākyameva, na samāso. ‘‘Tumha’’ iti ca ‘‘tuyha’’ iti ca navakattherānaṃ vattabbākāradassanamattameva, na icchitatthavipattidassanaṃ. Vuttampīti pisaddena na kevalaṃ pāḷinayeneva suvuttaṃ, iminā nayenapi suvuttanti dasseti. ‘‘Passasī’’ti idañca vattabbanti sambandho. Vattabbākāraṃ pana suviññeyyaṃ. ‘‘Āma passāmī’’ti idaṃ pana suvuttameva hotīti sambandho. Vuttampīti pisaddo pāḷinayaṃ sampiṇḍeti. Āyatiṃ saṃvareyyāsīti ettha pana vattabboti sambandho. Garūsu bahuvacanassa kattabbattā vuttaṃ ‘‘saṃvareyyāthā’’ti. Evaṃ vuttena āpattidesakenāti sambandho.
ตตฺราติ ‘‘ยทา นิเพฺพมติโก’’ติ ปาเฐฯ สูริเย เมฆจฺฉเนฺน สตีติ โยชนาฯ เตน ภิกฺขุนา วตฺตพฺพนฺติ สมฺพโนฺธ, วตฺถุํ กิเตฺตตฺวาติ โภชนสงฺขาตํ วตฺถุํ กิเตฺตตฺวาฯ ตาติ อาปตฺติโยฯ
Tatrāti ‘‘yadā nibbematiko’’ti pāṭhe. Sūriye meghacchanne satīti yojanā. Tena bhikkhunā vattabbanti sambandho, vatthuṃ kittetvāti bhojanasaṅkhātaṃ vatthuṃ kittetvā. Tāti āpattiyo.
สภาคา อาปตฺตีติ เอตฺถ ทฺวีสุ วตฺถุสภาคอาปตฺติสภาคาสุ วตฺถุสภาคาว อธิเปฺปตาติ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ยํ เทฺวปิ ชนา’’ติอาทิฯ ยํ อาปตฺตินฺติ สมฺพโนฺธฯ สมาโน ภาโค เอตาสนฺติ สภาคาฯ เทเสตุํ วฎฺฎตีติ อาปตฺติสภาคาปิ วตฺถุวิสภาคตฺตา เทเสตุํ วฎฺฎติฯ สุเทสิตาวาติ อาปตฺติโต ภิกฺขุ วุฎฺฐาติเยวาติ อธิปฺปาโยฯ อญฺญํ ทุกฺกฎนฺติ สมฺพโนฺธฯ ปนสโทฺท ครหตฺถโชตโก สุเทสิตาย ครหากาเรน ปวตฺตตฺตาฯ กิญฺจาปิ สุเทสิตาว, ปน ตถาปีติ โยชนาฯ ตนฺติ ทุกฺกฎํฯ นานาวตฺถุกนฺติ เทสนาปฎิคฺคหณวเสน นานาวตฺถุกํฯ
Sabhāgā āpattīti ettha dvīsu vatthusabhāgaāpattisabhāgāsu vatthusabhāgāva adhippetāti dassento āha ‘‘yaṃ dvepi janā’’tiādi. Yaṃ āpattinti sambandho. Samāno bhāgo etāsanti sabhāgā. Desetuṃ vaṭṭatīti āpattisabhāgāpi vatthuvisabhāgattā desetuṃ vaṭṭati. Sudesitāvāti āpattito bhikkhu vuṭṭhātiyevāti adhippāyo. Aññaṃ dukkaṭanti sambandho. Panasaddo garahatthajotako sudesitāya garahākārena pavattattā. Kiñcāpi sudesitāva, pana tathāpīti yojanā. Tanti dukkaṭaṃ. Nānāvatthukanti desanāpaṭiggahaṇavasena nānāvatthukaṃ.
๑๗๐. สภาโคเยว วตฺตโพฺพ, น วิสภาโคฯ หีติ สจฺจํ, ยสฺมา วาฯ ตสฺสาติ วิสภาคสฺสฯ อิโตติ สงฺฆสนฺนิปาตโตฯ
170. Sabhāgoyeva vattabbo, na visabhāgo. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tassāti visabhāgassa. Itoti saṅghasannipātato.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi
๙๒. อาปตฺติปฎิกมฺมวิธิ • 92. Āpattipaṭikammavidhi
๙๓. อาปตฺติอาวิกรณวิธิ • 93. Āpattiāvikaraṇavidhi
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / อาปตฺติปฎิกมฺมวิธิกถา • Āpattipaṭikammavidhikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อาปตฺติปฎิกมฺมวิธิกถาวณฺณนา • Āpattipaṭikammavidhikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อาปตฺติปฎิกมฺมวิธิกถาทิวณฺณนา • Āpattipaṭikammavidhikathādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ฉนฺททานกถาทิวณฺณนา • Chandadānakathādivaṇṇanā
