Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවග්ග-අට්ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ආපත්තිපටිකම්මවිධිකථා
Āpattipaṭikammavidhikathā
169. භගවතා පඤ්ඤත්තං ‘‘න සාපත්තිකෙන උපොසථො කාතබ්බො’’ති ඉදං ‘‘යස්ස සියා ආපත්තී’’තිආදිවචනෙනෙව පාරිසුද්ධිදානපඤ්ඤාපනෙන ච පාරිසුද්ධිඋපොසථපඤ්ඤාපනෙන ච පඤ්ඤත්තං හොතීති වෙදිතබ්බං. ඉත්ථන්නාමං ආපත්තින්ති ථුල්ලච්චයාදීසු එකිස්සා නාමං ගහෙත්වා ‘‘ථුල්ලච්චයං ආපත්තිං පාචිත්තියං ආපත්ති’’න්ති එවං වත්තබ්බං. තං පටිදෙසෙමීති ඉදං ‘‘තං තුම්හමූලෙ, තං තුය්හමූලෙ පටිදෙසෙමී’’ති වුත්තෙපි සුවුත්තමෙව හොති. පස්සසීති ඉදඤ්ච ‘‘පස්සසි ආවුසො තං ආපත්තිං, පස්සථ භන්තෙ තං ආපත්ති’’න්ති එවං වත්තබ්බං. ආම පස්සාමීති ඉදං පන ‘‘ආම භන්තෙ පස්සාමි, ආම ආවුසො පස්සාමී’’ති එවං වුත්තම්පි සුවුත්තමෙව හොති. ආයතිං සංවරෙය්යාසීති එත්ථ පන සචෙ වුඩ්ඪතරො ‘‘ආයතිං සංවරෙය්යාථා’’ති වත්තබ්බො. එවං වුත්තෙන පන ‘‘සාධු සුට්ඨු සංවරිස්සාමී’’ති වත්තබ්බමෙව.
169.Bhagavatā paññattaṃ ‘‘na sāpattikena uposatho kātabbo’’ti idaṃ ‘‘yassa siyā āpattī’’tiādivacaneneva pārisuddhidānapaññāpanena ca pārisuddhiuposathapaññāpanena ca paññattaṃ hotīti veditabbaṃ. Itthannāmaṃ āpattinti thullaccayādīsu ekissā nāmaṃ gahetvā ‘‘thullaccayaṃ āpattiṃ pācittiyaṃ āpatti’’nti evaṃ vattabbaṃ. Taṃ paṭidesemīti idaṃ ‘‘taṃ tumhamūle, taṃ tuyhamūle paṭidesemī’’ti vuttepi suvuttameva hoti. Passasīti idañca ‘‘passasi āvuso taṃ āpattiṃ, passatha bhante taṃ āpatti’’nti evaṃ vattabbaṃ. Āma passāmīti idaṃ pana ‘‘āma bhante passāmi, āma āvuso passāmī’’ti evaṃ vuttampi suvuttameva hoti. Āyatiṃ saṃvareyyāsīti ettha pana sace vuḍḍhataro ‘‘āyatiṃ saṃvareyyāthā’’ti vattabbo. Evaṃ vuttena pana ‘‘sādhu suṭṭhu saṃvarissāmī’’ti vattabbameva.
යදා නිබ්බෙමතිකොති එත්ථ සචෙ පනෙස නිබ්බෙමතිකො න හොති, වත්ථුං කිත්තෙත්වාව දෙසෙතුං වට්ටතීති අන්ධකට්ඨකථායං වුත්තං. තත්රායං දෙසනාවිධි – සචෙ මෙඝච්ඡන්නෙ සූරියෙ ‘‘කාලො නු ඛො නො’’ති වෙමතිකො භුඤ්ජති, තෙන භික්ඛුනා ‘‘අහං භන්තෙ වෙමතිකො භුඤ්ජිං’’, සචෙ කාලො අත්ථි, ‘‘සම්බහුලා දුක්කටා ආපත්තියො ආපන්නොම්හි, නො චෙ අත්ථි, ‘‘සම්බහුලා පාචිත්තියා ආපන්නොම්හී’’ති එවං වත්ථුං කිත්තෙත්වා ‘‘අහං භන්තෙ යා තස්මිං වත්ථුස්මිං සම්බහුලා දුක්කටා වා පාචිත්තියා වා ආපත්තියො ආපන්නො, තා තුම්හමූලෙ පටිදෙසෙමී’’ති වත්තබ්බං. එස නයො සබ්බාපත්තීසු.
Yadā nibbematikoti ettha sace panesa nibbematiko na hoti, vatthuṃ kittetvāva desetuṃ vaṭṭatīti andhakaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Tatrāyaṃ desanāvidhi – sace meghacchanne sūriye ‘‘kālo nu kho no’’ti vematiko bhuñjati, tena bhikkhunā ‘‘ahaṃ bhante vematiko bhuñjiṃ’’, sace kālo atthi, ‘‘sambahulā dukkaṭā āpattiyo āpannomhi, no ce atthi, ‘‘sambahulā pācittiyā āpannomhī’’ti evaṃ vatthuṃ kittetvā ‘‘ahaṃ bhante yā tasmiṃ vatthusmiṃ sambahulā dukkaṭā vā pācittiyā vā āpattiyo āpanno, tā tumhamūle paṭidesemī’’ti vattabbaṃ. Esa nayo sabbāpattīsu.
න භික්ඛවෙ සභාගා ආපත්තීති එත්ථ යං ද්වෙපි ජනා විකාලභොජනාදිනා සභාගවත්ථුනා ආපත්තිං ආපජ්ජන්ති, එවරූපා වත්ථුසභාගා ‘‘සභාගා’’ති වුච්චති. විකාලභොජනප්පච්චයා ආපන්නං පන අනතිරිත්තභොජනපච්චයා ආපන්නස්ස සන්තිකෙ දෙසෙතුං වට්ටති. යාපි චායං වත්ථුසභාගා, සාපි දෙසිතා සුදෙසිතාව. අඤ්ඤං පන දෙසනපච්චයා දෙසකො, පටිග්ගහණප්පච්චයා පටිග්ගහකො චාති උභොපි දුක්කටං ආපජ්ජන්ති, තං නානාවත්ථුකං හොති, තස්මා අඤ්ඤමඤ්ඤං දෙසෙතුං වට්ටති.
Na bhikkhave sabhāgā āpattīti ettha yaṃ dvepi janā vikālabhojanādinā sabhāgavatthunā āpattiṃ āpajjanti, evarūpā vatthusabhāgā ‘‘sabhāgā’’ti vuccati. Vikālabhojanappaccayā āpannaṃ pana anatirittabhojanapaccayā āpannassa santike desetuṃ vaṭṭati. Yāpi cāyaṃ vatthusabhāgā, sāpi desitā sudesitāva. Aññaṃ pana desanapaccayā desako, paṭiggahaṇappaccayā paṭiggahako cāti ubhopi dukkaṭaṃ āpajjanti, taṃ nānāvatthukaṃ hoti, tasmā aññamaññaṃ desetuṃ vaṭṭati.
170. සාමන්තො භික්ඛු එවමස්ස වචනීයොති එත්ථ සභාගොයෙව වත්තබ්බො. විසභාගස්ස හි වුච්චමානෙ භණ්ඩනකලහසඞ්ඝභෙදාදීනිපි හොන්ති, තස්මා තස්ස අවත්වා ‘‘ඉතො වුට්ඨහිත්වා පටිකරිස්සාමී’’ති ආභොගං කත්වා උපොසථො කාතබ්බොති අන්ධකට්ඨකථායං වුත්තං.
170.Sāmanto bhikkhu evamassa vacanīyoti ettha sabhāgoyeva vattabbo. Visabhāgassa hi vuccamāne bhaṇḍanakalahasaṅghabhedādīnipi honti, tasmā tassa avatvā ‘‘ito vuṭṭhahitvā paṭikarissāmī’’ti ābhogaṃ katvā uposatho kātabboti andhakaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi
92. ආපත්තිපටිකම්මවිධි • 92. Āpattipaṭikammavidhi
93. ආපත්තිආවිකරණවිධි • 93. Āpattiāvikaraṇavidhi
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ආපත්තිපටිකම්මවිධිකථාවණ්ණනා • Āpattipaṭikammavidhikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / ආපත්තිපටිකම්මවිධිකථාදිවණ්ණනා • Āpattipaṭikammavidhikathādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / ඡන්දදානකථාදිවණ්ණනා • Chandadānakathādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 92. ආපත්තිපටිකම්මවිධිකථා • 92. Āpattipaṭikammavidhikathā