| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā |
อาปตฺติสมุฎฺฐานวณฺณนา
Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
๔๗๐. อจิตฺตโก อาปชฺชตีติอาทีสุ สหเสยฺยาทิปณฺณตฺติวชฺชํ อสญฺจิจฺจ อาปชฺชโนฺต อจิตฺตโก อาปชฺชติ, เทเสโนฺต สจิตฺตโก วุฎฺฐาติฯ ยํกิญฺจิ สญฺจิจฺจ อาปชฺชโนฺต สจิตฺตโก อาปชฺชติ, ติณวตฺถารเกน วุฎฺฐหโนฺต อจิตฺตโก วุฎฺฐาติฯ ปุเพฺพ วุตฺตเมว ติณวตฺถารเกน วุฎฺฐหโนฺต อจิตฺตโก อาปชฺชติ, อจิตฺตโก วุฎฺฐาติฯ อิตรํ เทเสโนฺต สจิตฺตโก อาปชฺชติ, สจิตฺตโก วุฎฺฐาติฯ ‘‘ธมฺมทานํ กโรมี’’ติ ปทโสธมฺมาทีนิ กโรโนฺต กุสลจิโตฺต อาปชฺชติ, ‘‘พุทฺธานํ อนุสาสนิํ กโรมี’’ติ อุทคฺคจิโตฺต เทเสโนฺต กุสลจิโตฺต วุฎฺฐาติฯ โทมนสฺสิโก หุตฺวา เทเสโนฺต อกุสลจิโตฺต วุฎฺฐาติ, ติณวตฺถารเกน นิทฺทาคโตว วุฎฺฐหโนฺต อพฺยากตจิโตฺต วุฎฺฐาติฯ ภิํสาปนาทีนิ กตฺวา ‘‘พุทฺธานํ สาสนํ กโรมี’’ติ โสมนสฺสิโก เทเสโนฺต อกุสลจิโตฺต อาปชฺชติ, กุสลจิโตฺต วุฎฺฐาติฯ โทมนสฺสิโกว เทเสโนฺต อกุสลจิโตฺต วุฎฺฐาติ, วุตฺตนเยเนว ติณวตฺถารเกน วุฎฺฐหโนฺต อพฺยากตจิโตฺต วุฎฺฐาติฯ นิโทฺทกฺกนฺตสมเย สหคารเสยฺยํ อาปชฺชโนฺต อพฺยากตจิโตฺต อาปชฺชติ, วุตฺตนเยเนว ปเนตฺถ ‘‘กุสลจิโตฺต วุฎฺฐาตี’’ติอาทิ เวทิตพฺพํฯ
470.Acittakoāpajjatītiādīsu sahaseyyādipaṇṇattivajjaṃ asañcicca āpajjanto acittako āpajjati, desento sacittako vuṭṭhāti. Yaṃkiñci sañcicca āpajjanto sacittako āpajjati, tiṇavatthārakena vuṭṭhahanto acittako vuṭṭhāti. Pubbe vuttameva tiṇavatthārakena vuṭṭhahanto acittako āpajjati, acittako vuṭṭhāti. Itaraṃ desento sacittako āpajjati, sacittako vuṭṭhāti. ‘‘Dhammadānaṃ karomī’’ti padasodhammādīni karonto kusalacitto āpajjati, ‘‘buddhānaṃ anusāsaniṃ karomī’’ti udaggacitto desento kusalacitto vuṭṭhāti. Domanassiko hutvā desento akusalacitto vuṭṭhāti, tiṇavatthārakena niddāgatova vuṭṭhahanto abyākatacitto vuṭṭhāti. Bhiṃsāpanādīni katvā ‘‘buddhānaṃ sāsanaṃ karomī’’ti somanassiko desento akusalacitto āpajjati, kusalacitto vuṭṭhāti. Domanassikova desento akusalacitto vuṭṭhāti, vuttanayeneva tiṇavatthārakena vuṭṭhahanto abyākatacitto vuṭṭhāti. Niddokkantasamaye sahagāraseyyaṃ āpajjanto abyākatacitto āpajjati, vuttanayeneva panettha ‘‘kusalacitto vuṭṭhātī’’tiādi veditabbaṃ.
ปฐมํ ปาราชิกํ กติหิ สมุฎฺฐาเนหีติอาทิ ปุเพฺพ วุตฺตนยตฺตา อุตฺตานเมวฯ
Paṭhamaṃ pārājikaṃ katihi samuṭṭhānehītiādi pubbe vuttanayattā uttānameva.
๔๗๓. จตฺตาโร ปาราชิกา กติหิ สมุฎฺฐาเนหีติอาทีสุ อุกฺกฎฺฐปริเจฺฉทโต ยํ ยํ สมุฎฺฐานํ ยสฺส ยสฺส ลพฺภติ, ตํ สพฺพํ วุตฺตเมว โหติฯ
473.Cattāro pārājikā katihi samuṭṭhānehītiādīsu ukkaṭṭhaparicchedato yaṃ yaṃ samuṭṭhānaṃ yassa yassa labbhati, taṃ sabbaṃ vuttameva hoti.
อาปตฺติสมุฎฺฐานวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi
๑. ปาราชิกํ • 1. Pārājikaṃ
๓. ปาราชิกาทิ • 3. Pārājikādi
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / สมุฎฺฐานวณฺณนา • Samuṭṭhānavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / อาปตฺติสมุฎฺฐานวณฺณนา • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / โวหารวคฺคาทิวณฺณนา • Vohāravaggādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / อาปตฺติสมุฎฺฐานวณฺณนา • Āpattisamuṭṭhānavaṇṇanā
