| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๕. อาปตฺติยา อทสฺสเน อุเกฺขปนียกมฺมกถา
5. Āpattiyā adassane ukkhepanīyakammakathā
๔๖. สํสถาติ เอตฺถ สํสธาตุยา กถนตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘อาโรเจถา’’ติฯ ตุเมฺห สํสถ, กเถถาติ อโตฺถฯ
46.Saṃsathāti ettha saṃsadhātuyā kathanatthaṃ dassento āha ‘‘ārocethā’’ti. Tumhe saṃsatha, kathethāti attho.
๕๐. ภณฺฑนการโก โหตีติอาทิ การณูปจารวเสน วุโตฺตติ อาห ‘‘ภณฺฑนาทิปจฺจยา’’ติอาทิฯ ภณฺฑนการกาทิ การณํ, เตน อาปนฺนา อาปตฺติ ผลํ, ตสฺสา อทสฺสเน อุเกฺขปนียกมฺมํ กาตพฺพนฺติ อธิปฺปาโยฯ ตสฺสาติ อาปตฺติยาฯ
50.Bhaṇḍanakārako hotītiādi kāraṇūpacāravasena vuttoti āha ‘‘bhaṇḍanādipaccayā’’tiādi. Bhaṇḍanakārakādi kāraṇaṃ, tena āpannā āpatti phalaṃ, tassā adassane ukkhepanīyakammaṃ kātabbanti adhippāyo. Tassāti āpattiyā.
๕๑. เอตฺถาติ อุเกฺขปนียกเมฺมฯ ตตฺถาติ เตจตฺตาลีสวเตฺตสุฯ อนุทฺธํเสตโพฺพติ เอตฺถ ธํสธาตุยา คตฺยตฺถํ ปฎิกฺขิปโนฺต อาห ‘‘น โจเทตโพฺพ’’ติฯ ‘‘รโชนุทฺธํสตี’’ติอาทีสุ (พุ. วํ. ๒.๑๐๑) หิ ธํสธาตุ คตฺยเตฺถ วตฺตติฯ ‘‘น ภิกฺขุ ภิกฺขูหี’’ติ เอตฺถ โสเยว ภิกฺขุ เตเหว ภิกฺขูหีติ อตฺถํ นิวาเรโนฺต อาห ‘‘อโญฺญ ภิกฺขุ อเญฺญหิ ภิกฺขูหี’’ติฯ น คิหิทฺธโชติ เอตฺถ คิหีนํ ธโช คิหิทฺธโชติ วุเตฺต โอทาตวตฺถาทีนีติ อาห ‘‘โอทาตวตฺถานี’’ติอาทิฯ น ติตฺถิยาทิปทตฺตยนฺติ ‘‘น ติตฺถิยา เสวิตพฺพา, ภิกฺขู เสวิตพฺพา, ภิกฺขุสิกฺขาย สิกฺขิตพฺพ’’นฺติ ปทานํ ตยํฯ ‘‘น อปสาเทตโพฺพ’’ติ อิมินา น อาสาเทตโพฺพติ เอตฺถ อาปุพฺพสทธาตุยา อปปุพฺพสทธาตุยา สมานภาวํ ทเสฺสติฯ ‘‘อโนฺต วา พหิ วาติ’’ เอตฺถ กสฺส อโนฺต วา พหิ วาติ อาห ‘‘วิหารสฺสา’’ติฯ เสสํ สพฺพํวตฺตนฺติ โยชนาฯ อิมินาติ อาปตฺติยา อทสฺสเน อุเกฺขปนียกเมฺมนฯ
51.Etthāti ukkhepanīyakamme. Tatthāti tecattālīsavattesu. Anuddhaṃsetabboti ettha dhaṃsadhātuyā gatyatthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘na codetabbo’’ti. ‘‘Rajonuddhaṃsatī’’tiādīsu (bu. vaṃ. 2.101) hi dhaṃsadhātu gatyatthe vattati. ‘‘Na bhikkhu bhikkhūhī’’ti ettha soyeva bhikkhu teheva bhikkhūhīti atthaṃ nivārento āha ‘‘añño bhikkhu aññehi bhikkhūhī’’ti. Na gihiddhajoti ettha gihīnaṃ dhajo gihiddhajoti vutte odātavatthādīnīti āha ‘‘odātavatthānī’’tiādi. Na titthiyādipadattayanti ‘‘na titthiyā sevitabbā, bhikkhū sevitabbā, bhikkhusikkhāya sikkhitabba’’nti padānaṃ tayaṃ. ‘‘Na apasādetabbo’’ti iminā na āsādetabboti ettha āpubbasadadhātuyā apapubbasadadhātuyā samānabhāvaṃ dasseti. ‘‘Anto vā bahi vāti’’ ettha kassa anto vā bahi vāti āha ‘‘vihārassā’’ti. Sesaṃ sabbaṃvattanti yojanā. Imināti āpattiyā adassane ukkhepanīyakammena.
๖๕. ตสฺสาติ อาปตฺติยาฯ อิธาติ ปาปิกาย ทิฎฺฐิยา อปฺปฎินิสฺสเคฺค กเต อุเกฺขปนียกเมฺมฯ อาปตฺติอทสฺสนาทีสุ อุทฺธริตฺวา ขิปียติ อปนียติ อเนน วินยกเมฺมนาติ อุเกฺขปนียํ, ตเมว กมฺมํ อุเกฺขปนียกมฺมํฯ
65.Tassāti āpattiyā. Idhāti pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge kate ukkhepanīyakamme. Āpattiadassanādīsu uddharitvā khipīyati apanīyati anena vinayakammenāti ukkhepanīyaṃ, tameva kammaṃ ukkhepanīyakammaṃ.
อิติ กมฺมกฺขนฺธกวณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ
Iti kammakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi
๕. อาปตฺติยา อทสฺสเน อุเกฺขปนียกมฺมํ • 5. Āpattiyā adassane ukkhepanīyakammaṃ
อากงฺขมานฉกฺกํ • Ākaṅkhamānachakkaṃ
เตจตฺตาลีสวตฺตํ • Tecattālīsavattaṃ
๗. ปาปิกาย ทิฎฺฐิยา อปฺปฎินิสฺสเคฺค อุเกฺขปนียกมฺมํ • 7. Pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhepanīyakammaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / อาปตฺติยา อทสฺสเน อุเกฺขปนียกมฺมกถา • Āpattiyā adassane ukkhepanīyakammakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / อาปตฺติยา อทสฺสเน อุเกฺขปนียกมฺมกถาวณฺณนา • Āpattiyā adassane ukkhepanīyakammakathāvaṇṇanā
