| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(๑๒) ๒. อาปายิกวโคฺค
(12) 2. Āpāyikavaggo
๑. อาปายิกสุตฺตวณฺณนา
1. Āpāyikasuttavaṇṇanā
๑๑๔. ทุติยสฺส ปฐเม อปาเยสุ นิพฺพตฺตนสีลตาย อปายูปคา อาปายิกาติ อาห ‘‘อปายํ คจฺฉิสฺสนฺตีติ อาปายิกา’’ติฯ อเญฺญ พฺรหฺมจาริโน สุนิวเตฺถ สุปารุเต สุมฺภกปตฺตธเร คามนิคมราชธานีสุ ปิณฺฑาย จริตฺวา ชีวิกํ กเปฺปเนฺต ทิสฺวา สยมฺปิ ตาทิเสน อากาเรน ตถาปฎิปชฺชนโต ‘‘อหํ พฺรหฺมจารี’’ติ ปฎิญฺญํ เทโนฺต วิย โหตีติ อาห ‘‘พฺรหฺมจาริปฎิโญฺญติ พฺรหฺมจาริปฎิรูปโก’’ติฯ ‘‘อหมฺปิ ภิกฺขู’’ติ วตฺวา อุโปสถงฺคาทีนิ ปวิสโนฺต ปน พฺรหฺมจาริปฎิโญฺญ โหติเยว, ตถา สงฺฆิกํ ลาภํ คณฺหโนฺตฯ เตนาห ‘‘เตสํ วา…เป.… เอวํปฎิโญฺญ’’ติฯ อโกฺกสตีติ ‘‘อสฺสมโณสิ, สมณปฎิโญฺญสี’’ติอาทินา อโกฺกสติฯ ปริภาสตีติ ‘‘โส ตฺวํ ‘โหตุ, มุณฺฑกสมโณ อห’นฺติ มญฺญสิ, อิทานิ เต อสฺสมณภาวํ อาโรเปสฺสามี’’ติอาทินา วทโนฺต ปริภาสติฯ
114. Dutiyassa paṭhame apāyesu nibbattanasīlatāya apāyūpagā āpāyikāti āha ‘‘apāyaṃ gacchissantīti āpāyikā’’ti. Aññe brahmacārino sunivatthe supārute sumbhakapattadhare gāmanigamarājadhānīsu piṇḍāya caritvā jīvikaṃ kappente disvā sayampi tādisena ākārena tathāpaṭipajjanato ‘‘ahaṃ brahmacārī’’ti paṭiññaṃ dento viya hotīti āha ‘‘brahmacāripaṭiññoti brahmacāripaṭirūpako’’ti. ‘‘Ahampi bhikkhū’’ti vatvā uposathaṅgādīni pavisanto pana brahmacāripaṭiñño hotiyeva, tathā saṅghikaṃ lābhaṃ gaṇhanto. Tenāha ‘‘tesaṃ vā…pe… evaṃpaṭiñño’’ti. Akkosatīti ‘‘assamaṇosi, samaṇapaṭiññosī’’tiādinā akkosati. Paribhāsatīti ‘‘so tvaṃ ‘hotu, muṇḍakasamaṇo aha’nti maññasi, idāni te assamaṇabhāvaṃ āropessāmī’’tiādinā vadanto paribhāsati.
กิเลสกาโมปิ อสฺสาทิยมาโน วตฺถุกามโนฺตคโธเยว, กิเลสกามวเสน จ เตสํ อสฺสาทนํ สิยาติ อาห ‘‘กิเลสกาเมน วตฺถุกาเม เสวนฺตสฺสา’’ติฯ กิเลสกาเมนาติ กรณเตฺถ กรณวจนํฯ นตฺถิ โทโสติ อสฺสาเทตฺวา วิสยปริโภเค นตฺถิ อาทีนโว, ตปฺปจฺจยา น โกจิ อนฺตราโยติ อธิปฺปาโยฯ ปาตพฺพตํ อาปชฺชตีติ ปริภุญฺชนกตํ อุปคจฺฉติฯ ปริโภคโตฺถ หิ อยํ ปา-สโทฺท, กตฺตุสาธโน จ ตพฺพ-สโทฺท, ยถารุจิ ปริภุญฺชตีติ อโตฺถฯ ปิวิตพฺพตํ ปริภุญฺชิตพฺพตนฺติ เอตฺถาปิ กตฺตุวเสเนว อโตฺถ เวทิตโพฺพฯ
Kilesakāmopi assādiyamāno vatthukāmantogadhoyeva, kilesakāmavasena ca tesaṃ assādanaṃ siyāti āha ‘‘kilesakāmena vatthukāme sevantassā’’ti. Kilesakāmenāti karaṇatthe karaṇavacanaṃ. Natthi dosoti assādetvā visayaparibhoge natthi ādīnavo, tappaccayā na koci antarāyoti adhippāyo. Pātabbataṃ āpajjatīti paribhuñjanakataṃ upagacchati. Paribhogattho hi ayaṃ pā-saddo, kattusādhano ca tabba-saddo, yathāruci paribhuñjatīti attho. Pivitabbataṃ paribhuñjitabbatanti etthāpi kattuvaseneva attho veditabbo.
อาปายิกสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Āpāyikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑. อาปายิกสุตฺตํ • 1. Āpāyikasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑. อาปายิกสุตฺตวณฺณนา • 1. Āpāyikasuttavaṇṇanā
