Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
੪. ਪવਾਰਣਕ੍ਖਨ੍ਧਕਂ
4. Pavāraṇakkhandhakaṃ
ਅਫਾਸੁਕવਿਹਾਰਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Aphāsukavihārakathāvaṇṇanā
੨੦੯. ਪવਾਰਣਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਆਦਿਤੋ ਲਾਪੋ ਆਲਾਪੋ, વਚਨਪਟਿવਚਨવਸੇਨ ਸਮਂ ਲਾਪੋ ਸਲ੍ਲਾਪੋ। ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਟਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾਤਿ ਗਾਮੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਚਾਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ। ਅવਕ੍ਕਾਰਪਾਤਿਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤਿਰੇਕਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਠਪਨਤ੍ਥਾਯ ਏਕਂ ਸਮੁਗ੍ਗਪਾਤਿਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਠਪੇਯ੍ਯ। ਸਮੁਗ੍ਗਪਾਤਿ ਨਾਮ ਸਮੁਗ੍ਗਪੁਟਸਦਿਸਾ ਪਾਤਿ। ਅਪ੍ਪਹਰਿਤੇਤਿ ਅਪਰੂਲ਼੍ਹਹਰਿਤੇ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਠਾਨੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਣੇਨ વਿਨਸ੍ਸਨਧਮ੍ਮਾਨਿ ਤਿਣਾਨਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨ ਨਿਤ੍ਤਿਣਞ੍ਚ ਮਹਾਤਿਣਗਹਨਞ੍ਚ ਯਤ੍ਥ ਸਕਟੇਨਪਿ ਛਡ੍ਡਿਤੇ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇ ਤਿਣਾਨਿ ਨ વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਠਾਨਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਭੂਤਗਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਹਿ ਅવਿਕੋਪਨਤ੍ਥਮੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਪ੍ਪਾਣਕੇਤਿ ਨਿਪ੍ਪਾਣਕੇ, ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਣੇਨ ਮਰਿਤਬ੍ਬਪਾਣਕਰਹਿਤੇ વਾ ਮਹਾਉਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧੇ। ਪਰਿਤ੍ਤੋਦਕੇ ਏવ ਹਿ ਭਤ੍ਤਪਕ੍ਖੇਪੇਨ ਆਲੁਲ਼ਿਤੇ ਸੁਖੁਮਪਾਣਕਾ ਮਰਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਹਾਤਲ਼ਾਕਾਦੀਸੂਤਿ। ਪਾਣਕਾਨੁਰਕ੍ਖਣਤ੍ਥਞ੍ਹਿ ਏਤਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਓਪਿਲਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਯ੍ਯ।
209. Pavāraṇakkhandhake ādito lāpo ālāpo, vacanapaṭivacanavasena samaṃ lāpo sallāpo. Piṇḍāya paṭikkameyyāti gāme piṇḍāya caritvā paccāgaccheyya. Avakkārapātiṃ dhovitvā upaṭṭhāpeyyāti atirekapiṇḍapātaṃ apanetvā ṭhapanatthāya ekaṃ samuggapātiṃ dhovitvā ṭhapeyya. Samuggapāti nāma samuggapuṭasadisā pāti. Appahariteti aparūḷhaharite, yasmiṃ ṭhāne piṇḍapātajjhottharaṇena vinassanadhammāni tiṇāni natthi, tasminti attho. Tena nittiṇañca mahātiṇagahanañca yattha sakaṭenapi chaḍḍite piṇḍapāte tiṇāni na vinassanti, tañca ṭhānaṃ pariggahitaṃ hoti. Bhūtagāmasikkhāpadassa hi avikopanatthametaṃ vuttaṃ. Appāṇaketi nippāṇake, piṇḍapātajjhottharaṇena maritabbapāṇakarahite vā mahāudakakkhandhe. Parittodake eva hi bhattapakkhepena āluḷite sukhumapāṇakā maranti, na mahātaḷākādīsūti. Pāṇakānurakkhaṇatthañhi etaṃ vuttaṃ. Opilāpeyyāti nimujjāpeyya.
વਚ੍ਚਘਟਨ੍ਤਿ ਆਚਮਨਕੁਮ੍ਭੀ। ਰਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਰਿਤ੍ਤਕਂ। ਤੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇવ વੇવਚਨਂ। ਅવਿਸਯ੍ਹਨ੍ਤਿ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਂ ਅਤਿਭਾਰਿਕਂ। ਹਤ੍ਥવਿਕਾਰੇਨਾਤਿ ਹਤ੍ਥਸਞ੍ਞਾਯ। ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਉਕ੍ਖਿਪਨਂ ਹਤ੍ਥવਿਲਙ੍ਘਨਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਹਤ੍ਥੁਕ੍ਖੇਪਕੇਨਾ’’ਤਿ। ਅਥ વਾ વਿਲਙ੍ਘੇਤਿ ਦੇਸਨ੍ਤਰਂ ਪਾਪੇਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ વਿਲਙ੍ਘਕੋ, ਹਤ੍ਥੋ ਏવ વਿਲਙ੍ਘਕੋ ਹਤ੍ਥવਿਲਙ੍ਘਕੋ, ਤੇਨ ਹਤ੍ਥવਿਲਙ੍ਘਕੇਨ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਸਂਸਿਬ੍ਬਿਤਹਤ੍ਥੇਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਦ੍વੇ ਹਿ ਜਨਾ ਹਤ੍ਥੇਨ ਹਤ੍ਥਂ ਸਂਸਿਬ੍ਬੇਤ੍વਾ ਦ੍વੀਸੁ ਹਤ੍ਥੇਸੁ ਠਪੇਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥવਿਲਙ੍ਘਕੇਨ ਉਟ੍ਠਪੇਨ੍ਤਿ ਨਾਮ। ਤਿਤ੍ਥਿਯਸਮਾਦਾਨਨ੍ਤਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯੇਹਿ ਸਮਾਦਾਤਬ੍ਬਂ।
Vaccaghaṭanti ācamanakumbhī. Rittanti rittakaṃ. Tucchanti tasseva vevacanaṃ. Avisayhanti ukkhipituṃ asakkuṇeyyaṃ atibhārikaṃ. Hatthavikārenāti hatthasaññāya. Hatthehi ukkhipanaṃ hatthavilaṅghanaṃ. Tenāha ‘‘hatthukkhepakenā’’ti. Atha vā vilaṅgheti desantaraṃ pāpeti etenāti vilaṅghako, hattho eva vilaṅghako hatthavilaṅghako, tena hatthavilaṅghakena, aññamaññaṃ saṃsibbitahatthenāti vuttaṃ hoti. Dve hi janā hatthena hatthaṃ saṃsibbetvā dvīsu hatthesu ṭhapetvā uṭṭhapentā hatthavilaṅghakena uṭṭhapenti nāma. Titthiyasamādānanti titthiyehi samādātabbaṃ.
ਅਫਾਸੁਕવਿਹਾਰਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Aphāsukavihārakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੨੦. ਅਫਾਸੁਕવਿਹਾਰੋ • 120. Aphāsukavihāro
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਅਫਾਸੁਕવਿਹਾਰਕਥਾ • Aphāsukavihārakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਅਫਾਸੁવਿਹਾਰਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Aphāsuvihārakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੨੦. ਅਫਾਸੁਕવਿਹਾਰਕਥਾ • 120. Aphāsukavihārakathā