Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
൪. പവാരണക്ഖന്ധകം
4. Pavāraṇakkhandhakaṃ
അഫാസുകവിഹാരകഥാവണ്ണനാ
Aphāsukavihārakathāvaṇṇanā
൨൦൯. പവാരണക്ഖന്ധകേ ആദിതോ ലാപോ ആലാപോ, വചനപടിവചനവസേന സമം ലാപോ സല്ലാപോ. പിണ്ഡായ പടിക്കമേയ്യാതി ഗാമേ പിണ്ഡായ ചരിത്വാ പച്ചാഗച്ഛേയ്യ. അവക്കാരപാതിം ധോവിത്വാ ഉപട്ഠാപേയ്യാതി അതിരേകപിണ്ഡപാതം അപനേത്വാ ഠപനത്ഥായ ഏകം സമുഗ്ഗപാതിം ധോവിത്വാ ഠപേയ്യ. സമുഗ്ഗപാതി നാമ സമുഗ്ഗപുടസദിസാ പാതി. അപ്പഹരിതേതി അപരൂള്ഹഹരിതേ, യസ്മിം ഠാനേ പിണ്ഡപാതജ്ഝോത്ഥരണേന വിനസ്സനധമ്മാനി തിണാനി നത്ഥി, തസ്മിന്തി അത്ഥോ. തേന നിത്തിണഞ്ച മഹാതിണഗഹനഞ്ച യത്ഥ സകടേനപി ഛഡ്ഡിതേ പിണ്ഡപാതേ തിണാനി ന വിനസ്സന്തി, തഞ്ച ഠാനം പരിഗ്ഗഹിതം ഹോതി. ഭൂതഗാമസിക്ഖാപദസ്സ ഹി അവികോപനത്ഥമേതം വുത്തം. അപ്പാണകേതി നിപ്പാണകേ, പിണ്ഡപാതജ്ഝോത്ഥരണേന മരിതബ്ബപാണകരഹിതേ വാ മഹാഉദകക്ഖന്ധേ. പരിത്തോദകേ ഏവ ഹി ഭത്തപക്ഖേപേന ആലുളിതേ സുഖുമപാണകാ മരന്തി, ന മഹാതളാകാദീസൂതി. പാണകാനുരക്ഖണത്ഥഞ്ഹി ഏതം വുത്തം. ഓപിലാപേയ്യാതി നിമുജ്ജാപേയ്യ.
209. Pavāraṇakkhandhake ādito lāpo ālāpo, vacanapaṭivacanavasena samaṃ lāpo sallāpo. Piṇḍāya paṭikkameyyāti gāme piṇḍāya caritvā paccāgaccheyya. Avakkārapātiṃ dhovitvā upaṭṭhāpeyyāti atirekapiṇḍapātaṃ apanetvā ṭhapanatthāya ekaṃ samuggapātiṃ dhovitvā ṭhapeyya. Samuggapāti nāma samuggapuṭasadisā pāti. Appahariteti aparūḷhaharite, yasmiṃ ṭhāne piṇḍapātajjhottharaṇena vinassanadhammāni tiṇāni natthi, tasminti attho. Tena nittiṇañca mahātiṇagahanañca yattha sakaṭenapi chaḍḍite piṇḍapāte tiṇāni na vinassanti, tañca ṭhānaṃ pariggahitaṃ hoti. Bhūtagāmasikkhāpadassa hi avikopanatthametaṃ vuttaṃ. Appāṇaketi nippāṇake, piṇḍapātajjhottharaṇena maritabbapāṇakarahite vā mahāudakakkhandhe. Parittodake eva hi bhattapakkhepena āluḷite sukhumapāṇakā maranti, na mahātaḷākādīsūti. Pāṇakānurakkhaṇatthañhi etaṃ vuttaṃ. Opilāpeyyāti nimujjāpeyya.
വച്ചഘടന്തി ആചമനകുമ്ഭീ. രിത്തന്തി രിത്തകം. തുച്ഛന്തി തസ്സേവ വേവചനം. അവിസയ്ഹന്തി ഉക്ഖിപിതും അസക്കുണേയ്യം അതിഭാരികം. ഹത്ഥവികാരേനാതി ഹത്ഥസഞ്ഞായ. ഹത്ഥേഹി ഉക്ഖിപനം ഹത്ഥവിലങ്ഘനം. തേനാഹ ‘‘ഹത്ഥുക്ഖേപകേനാ’’തി. അഥ വാ വിലങ്ഘേതി ദേസന്തരം പാപേതി ഏതേനാതി വിലങ്ഘകോ, ഹത്ഥോ ഏവ വിലങ്ഘകോ ഹത്ഥവിലങ്ഘകോ, തേന ഹത്ഥവിലങ്ഘകേന, അഞ്ഞമഞ്ഞം സംസിബ്ബിതഹത്ഥേനാതി വുത്തം ഹോതി. ദ്വേ ഹി ജനാ ഹത്ഥേന ഹത്ഥം സംസിബ്ബേത്വാ ദ്വീസു ഹത്ഥേസു ഠപേത്വാ ഉട്ഠപേന്താ ഹത്ഥവിലങ്ഘകേന ഉട്ഠപേന്തി നാമ. തിത്ഥിയസമാദാനന്തി തിത്ഥിയേഹി സമാദാതബ്ബം.
Vaccaghaṭanti ācamanakumbhī. Rittanti rittakaṃ. Tucchanti tasseva vevacanaṃ. Avisayhanti ukkhipituṃ asakkuṇeyyaṃ atibhārikaṃ. Hatthavikārenāti hatthasaññāya. Hatthehi ukkhipanaṃ hatthavilaṅghanaṃ. Tenāha ‘‘hatthukkhepakenā’’ti. Atha vā vilaṅgheti desantaraṃ pāpeti etenāti vilaṅghako, hattho eva vilaṅghako hatthavilaṅghako, tena hatthavilaṅghakena, aññamaññaṃ saṃsibbitahatthenāti vuttaṃ hoti. Dve hi janā hatthena hatthaṃ saṃsibbetvā dvīsu hatthesu ṭhapetvā uṭṭhapentā hatthavilaṅghakena uṭṭhapenti nāma. Titthiyasamādānanti titthiyehi samādātabbaṃ.
അഫാസുകവിഹാരകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Aphāsukavihārakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൧൨൦. അഫാസുകവിഹാരോ • 120. Aphāsukavihāro
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / അഫാസുകവിഹാരകഥാ • Aphāsukavihārakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / അഫാസുവിഹാരകഥാദിവണ്ണനാ • Aphāsuvihārakathādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൨൦. അഫാസുകവിഹാരകഥാ • 120. Aphāsukavihārakathā