| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๑๑. อปฺปมาทสุตฺตํ
11. Appamādasuttaṃ
๕๓. อถ โข อญฺญตโร พฺราหฺมโณ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควตา สทฺธิํ สโมฺมทิฯ สโมฺมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข โส พฺราหฺมโณ ภควนฺตํ เอตทโวจ –
53. Atha kho aññataro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘อตฺถิ นุ โข, โภ โคตม, เอโก ธโมฺม ภาวิโต พหุลีกโต โย อุโภ อเตฺถ สมธิคฺคยฺห ติฎฺฐติ – ทิฎฺฐธมฺมิกเญฺจว อตฺถํ, โย จ อโตฺถ สมฺปรายิโก’’ติ? ‘‘อตฺถิ โข, พฺราหฺมณ , เอโก ธโมฺม ภาวิโต พหุลีกโต โย อุโภ อเตฺถ สมธิคฺคยฺห ติฎฺฐติ – ทิฎฺฐธมฺมิกเญฺจว อตฺถํ, โย จ อโตฺถ สมฺปรายิโก’’ติฯ
‘‘Atthi nu kho, bho gotama, eko dhammo bhāvito bahulīkato yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ, yo ca attho samparāyiko’’ti? ‘‘Atthi kho, brāhmaṇa , eko dhammo bhāvito bahulīkato yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ, yo ca attho samparāyiko’’ti.
‘‘กตโม ปน, โภ โคตม, เอโก ธโมฺม ภาวิโต พหุลีกโต โย อุโภ อเตฺถ สมธิคฺคยฺห ติฎฺฐติ – ทิฎฺฐธมฺมิกเญฺจว อตฺถํ, โย จ อโตฺถ สมฺปรายิโก’’ติ? ‘‘อปฺปมาโท โข, พฺราหฺมณ, เอโก ธโมฺม ภาวิโต พหุลีกโต อุโภ อเตฺถ สมธิคฺคยฺห ติฎฺฐติ – ทิฎฺฐธมฺมิกเญฺจว อตฺถํ, โย จ อโตฺถ สมฺปรายิโก’’ฯ
‘‘Katamo pana, bho gotama, eko dhammo bhāvito bahulīkato yo ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ, yo ca attho samparāyiko’’ti? ‘‘Appamādo kho, brāhmaṇa, eko dhammo bhāvito bahulīkato ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ, yo ca attho samparāyiko’’.
‘‘เสยฺยถาปิ, พฺราหฺมณ, ยานิ กานิจิ ชงฺคลานํ 1 ปาณานํ ปทชาตานิ, สพฺพานิ ตานิ หตฺถิปเท สโมธานํ คจฺฉนฺติ; หตฺถิปทํ เตสํ อคฺคมกฺขายติ, ยทิทํ มหนฺตเตฺตนฯ เอวเมวํ โข, พฺราหฺมณ, อปฺปมาโท เอโก ธโมฺม ภาวิโต พหุลีกโต อุโภ อเตฺถ สมธิคฺคยฺห ติฎฺฐติ – ทิฎฺฐธมฺมิกเญฺจว อตฺถํ, โย จ อโตฺถ สมฺปรายิโกฯ
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, yāni kānici jaṅgalānaṃ 2 pāṇānaṃ padajātāni, sabbāni tāni hatthipade samodhānaṃ gacchanti; hatthipadaṃ tesaṃ aggamakkhāyati, yadidaṃ mahantattena. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, appamādo eko dhammo bhāvito bahulīkato ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ, yo ca attho samparāyiko.
‘‘เสยฺยถาปิ, พฺราหฺมณ, กูฎาคารสฺส ยา กาจิ โคปานสิโย สพฺพา ตา กูฎงฺคมา กูฎนินฺนา กูฎสโมสรณา, กูฎํ ตาสํ อคฺคมกฺขายติ; เอวเมวํ โข, พฺราหฺมณ …เป.…ฯ
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, kūṭāgārassa yā kāci gopānasiyo sabbā tā kūṭaṅgamā kūṭaninnā kūṭasamosaraṇā, kūṭaṃ tāsaṃ aggamakkhāyati; evamevaṃ kho, brāhmaṇa …pe….
‘‘เสยฺยถาปิ, พฺราหฺมณ, ปพฺพชลายโก ปพฺพชํ 3 ลายิตฺวา อเคฺค คเหตฺวา โอธุนาติ นิธุนาติ นิจฺฉาเทติ; เอวเมวํ โข, พฺราหฺมณ…เป.…ฯ
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, pabbajalāyako pabbajaṃ 4 lāyitvā agge gahetvā odhunāti nidhunāti nicchādeti; evamevaṃ kho, brāhmaṇa…pe….
‘‘เสยฺยถาปิ, พฺราหฺมณ, อมฺพปิณฺฑิยา วณฺฎจฺฉินฺนาย ยานิ กานิจิ อมฺพานิ วณฺฎูปนิพนฺธนานิ สพฺพานิ ตานิ ตทนฺวยานิ ภวนฺติ; เอวเมวํ โข, พฺราหฺมณ…เป.…ฯ
‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, ambapiṇḍiyā vaṇṭacchinnāya yāni kānici ambāni vaṇṭūpanibandhanāni sabbāni tāni tadanvayāni bhavanti; evamevaṃ kho, brāhmaṇa…pe….
‘‘เสยฺยถาปิ , พฺราหฺมณ, ยา กาจิ ตารกรูปานํ ปภา สพฺพา ตา จนฺทสฺส ปภาย กลํ นาคฺฆนฺติ โสฬสิํ, จนฺทปฺปภา ตาสํ อคฺคมกฺขายติฯ เอวเมวํ โข, พฺราหฺมณ, อปฺปมาโท เอโก ธโมฺม ภาวิโต พหุลีกโต อุโภ อเตฺถ สมธิคฺคยฺห ติฎฺฐติ – ทิฎฺฐธมฺมิกเญฺจว อตฺถํ โย จ อโตฺถ สมฺปรายิโกฯ
‘‘Seyyathāpi , brāhmaṇa, yā kāci tārakarūpānaṃ pabhā sabbā tā candassa pabhāya kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ, candappabhā tāsaṃ aggamakkhāyati. Evamevaṃ kho, brāhmaṇa, appamādo eko dhammo bhāvito bahulīkato ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ yo ca attho samparāyiko.
‘‘อยํ โข, พฺราหฺมณ, เอโก ธโมฺม ภาวิโต พหุลีกโต อุโภ อเตฺถ สมธิคฺคยฺห ติฎฺฐติ – ทิฎฺฐธมฺมิกเญฺจว อตฺถํ, โย จ อโตฺถ สมฺปรายิโก’’ติฯ
‘‘Ayaṃ kho, brāhmaṇa, eko dhammo bhāvito bahulīkato ubho atthe samadhiggayha tiṭṭhati – diṭṭhadhammikañceva atthaṃ, yo ca attho samparāyiko’’ti.
‘‘อภิกฺกนฺตํ, โภ โคตม, อภิกฺกนฺตํ, โภ โคตม…เป.… อุปาสกํ มํ ภวํ โคตโม ธาเรตุ อชฺชตเคฺค ปาณุเปตํ สรณํ คต’’นฺติฯ เอกาทสมํฯ
‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Ekādasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๑. อปฺปมาทสุตฺตวณฺณนา • 11. Appamādasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑๑. อปฺปมาทสุตฺตวณฺณนา • 11. Appamādasuttavaṇṇanā
