| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๑๑. อปฺปมาทสุตฺตวณฺณนา
11. Appamādasuttavaṇṇanā
๕๓. เอกาทสเม ชงฺคลานนฺติ เอตฺถ โย นิปิจฺฉโล น อนูโป นิรุทกตาย ถทฺธลูโข ภูมิปฺปเทโส, โส ‘‘ชงฺคโล’’ติ วุจฺจติฯ ตพฺพหุลตาย ปน อิธ สโพฺพ ภูมิปฺปเทโส ชงฺคโลฯ ตสฺมิํ ชงฺคเล ชาตา ภวาติ วา ชงฺคลา, เตสํ ชงฺคลานํฯ เอวญฺหิ นทิจรานมฺปิ หตฺถีนํ สงฺคโห กโต โหติ สโมธาตพฺพานํ วิย สโมธายกานมฺปิ อิธ ชงฺคลคฺคหเณน คเหตพฺพโตฯ ปถวีตลจารีนนฺติ อิมินา ชลจาริโน จ นิวเตฺตติ อทิสฺสมานปาทตฺตาฯ ‘‘ปาณาน’’นฺติ สาธารณวจนมฺปิ ‘‘ปทชาตานี’’ติ สทฺทนฺตรสนฺนิธาเนน วิเสสนิวิฎฺฐเมว โหตีติ อาห ‘‘สปาทกปาณาน’’นฺติฯ ‘‘มุตฺตคต’’นฺติอาทีสุ (ม. นิ. ๒.๑๑๙; อ. นิ. ๙.๑๑) คต-สโทฺท วิย อิธ ชาต-สโทฺท อนตฺถนฺตโรติ อาห ‘‘ปทชาตานีติ ปทานี’’ติฯ สโมธานนฺติ สมวโรธํ, อโนฺตคธํ วาฯ เตนาห ‘‘โอธานํ อุปนิเกฺขปํ คจฺฉนฺตี’’ติฯ กูฎงฺคมาติ ปาริมเนฺตน กูฎํ อุปคจฺฉนฺติฯ กูฎนินฺนาติ กูฎจฺฉิทฺทมเคฺค ปวิสนวเสน กูเฎ นินฺนาฯ กูฎสโมสรณาติ ฉิเทฺท อนุปวิสนวเสน จ อาหจฺจ อวตฺถาเนน จ กูเฎ สโมทหิตฺวา ฐิตาฯ วเณฺฎ ปตมาเน สพฺพานิ ภูมิยํ ปตนฺตีติ อาห ‘‘วณฺฎานุวตฺตกานิ ภวนฺตี’’ติฯ
53. Ekādasame jaṅgalānanti ettha yo nipicchalo na anūpo nirudakatāya thaddhalūkho bhūmippadeso, so ‘‘jaṅgalo’’ti vuccati. Tabbahulatāya pana idha sabbo bhūmippadeso jaṅgalo. Tasmiṃ jaṅgale jātā bhavāti vā jaṅgalā, tesaṃ jaṅgalānaṃ. Evañhi nadicarānampi hatthīnaṃ saṅgaho kato hoti samodhātabbānaṃ viya samodhāyakānampi idha jaṅgalaggahaṇena gahetabbato. Pathavītalacārīnanti iminā jalacārino ca nivatteti adissamānapādattā. ‘‘Pāṇāna’’nti sādhāraṇavacanampi ‘‘padajātānī’’ti saddantarasannidhānena visesaniviṭṭhameva hotīti āha ‘‘sapādakapāṇāna’’nti. ‘‘Muttagata’’ntiādīsu (ma. ni. 2.119; a. ni. 9.11) gata-saddo viya idha jāta-saddo anatthantaroti āha ‘‘padajātānīti padānī’’ti. Samodhānanti samavarodhaṃ, antogadhaṃ vā. Tenāha ‘‘odhānaṃ upanikkhepaṃ gacchantī’’ti. Kūṭaṅgamāti pārimantena kūṭaṃ upagacchanti. Kūṭaninnāti kūṭacchiddamagge pavisanavasena kūṭe ninnā. Kūṭasamosaraṇāti chidde anupavisanavasena ca āhacca avatthānena ca kūṭe samodahitvā ṭhitā. Vaṇṭe patamāne sabbāni bhūmiyaṃ patantīti āha ‘‘vaṇṭānuvattakāni bhavantī’’ti.
อปฺปมาทสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Appamādasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑๑. อปฺปมาทสุตฺตํ • 11. Appamādasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๑. อปฺปมาทสุตฺตวณฺณนา • 11. Appamādasuttavaṇṇanā
