| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិភង្គ-មូលដីកា • Vibhaṅga-mūlaṭīkā |
១៣. អប្បមញ្ញាវិភង្គោ
13. Appamaññāvibhaṅgo
១. សុត្តន្តភាជនីយវណ្ណនា
1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
៦៤២. សព្ពធីតិ ទិសាទេសោធិនា អនោធិសោផរណំ វុត្តំ, សព្ពត្តតាយ សព្ពាវន្តន្តិ សត្តោធិនា។ តេនាហ ‘‘អនោធិសោ ទស្សនត្ថ’’ន្តិ។ តថា-សទ្ទោ ឥតិ-សទ្ទោ វា ន វុត្តោតិ ‘‘មេត្តាសហគតេន ចេតសា’’តិ ឯតស្ស អនុវត្តកំ តំ ទ្វយំ តស្ស ផរណន្តរាទិដ្ឋានំ អដ្ឋានន្តិ កត្វា ន វុត្តំ, បុន ‘‘មេត្តាសហគតេន ចេតសា’’តិ វុត្តន្តិ អត្ថោ។
642. Sabbadhīti disādesodhinā anodhisopharaṇaṃ vuttaṃ, sabbattatāya sabbāvantanti sattodhinā. Tenāha ‘‘anodhiso dassanattha’’nti. Tathā-saddo iti-saddo vā na vuttoti ‘‘mettāsahagatena cetasā’’ti etassa anuvattakaṃ taṃ dvayaṃ tassa pharaṇantarādiṭṭhānaṃ aṭṭhānanti katvā na vuttaṃ, puna ‘‘mettāsahagatena cetasā’’ti vuttanti attho.
៦៤៣. ហិរោត្តប្បានុបាលិតា មេត្តា ន បរិហាយតិ អាសន្នសបត្តស្ស រាគស្ស សិនេហស្ស ច វិបត្តិយា អនុប្បត្តិតោតិ អធិប្បាយោ។
643. Hirottappānupālitā mettā na parihāyati āsannasapattassa rāgassa sinehassa ca vipattiyā anuppattitoti adhippāyo.
៦៤៥. អធិមុញ្ចិត្វាតិ សុដ្ឋុ បសារេត្វាតិ អត្ថោ។ តំ ទស្សេន្តោ ‘‘អធិកភាវេនា’’តិអាទិមាហ, ពលវតា វា អធិមោក្ខេន អធិមុច្ចិត្វា។
645. Adhimuñcitvāti suṭṭhu pasāretvāti attho. Taṃ dassento ‘‘adhikabhāvenā’’tiādimāha, balavatā vā adhimokkhena adhimuccitvā.
៦៤៨. ហេដ្ឋា វុត្តោយេវាតិ ‘‘សព្ពេន សព្ពំ សព្ពថា សព្ព’’ន្តិ ឯតេសំ ‘‘សព្ពេន សិក្ខាសមាទានេន សព្ពំ សិក្ខំ, សព្ពេន សិក្ខិតព្ពាការេន សព្ពំ សិក្ខ’’ន្តិ ច ឈានវិភង្គេ (វិភ. អដ្ឋ. ៥១៦) អត្ថោ វុត្តោ។ ឥធ បន សព្ពេន អវធិនា អត្តសមតាយ សព្ពសត្តយុត្តតាយ ច សព្ពំ លោកំ, សព្ពាវធិទិសាទិផរណាការេហិ សព្ពំ លោកន្តិ ច អត្ថោ យុជ្ជតិ។
648. Heṭṭhā vuttoyevāti ‘‘sabbena sabbaṃ sabbathā sabba’’nti etesaṃ ‘‘sabbena sikkhāsamādānena sabbaṃ sikkhaṃ, sabbena sikkhitabbākārena sabbaṃ sikkha’’nti ca jhānavibhaṅge (vibha. aṭṭha. 516) attho vutto. Idha pana sabbena avadhinā attasamatāya sabbasattayuttatāya ca sabbaṃ lokaṃ, sabbāvadhidisādipharaṇākārehi sabbaṃ lokanti ca attho yujjati.
៦៥០. បច្ចត្ថិកវិឃាតវសេនាតិ មេត្តាទីនំ អាសន្នទូរបច្ចត្ថិកានំ រាគព្យាបាទាទីនំ វិឃាតវសេន។ យំ អប្បមាណំ, សោ អវេរោតិ សោ អវេរភាវោតិ អយំ វា តស្ស អត្ថោតិ។
650. Paccatthikavighātavasenāti mettādīnaṃ āsannadūrapaccatthikānaṃ rāgabyāpādādīnaṃ vighātavasena. Yaṃ appamāṇaṃ, so averoti so averabhāvoti ayaṃ vā tassa atthoti.
៦៥៣. និរយាទិ គតិ, ចណ្ឌាលាទិ កុលំ, អន្នាទីនំ អលាភិតា ភោគោ។ អាទិ-សទ្ទេន ទុព្ពណ្ណតាទិ គហិតំ។
653. Nirayādi gati, caṇḍālādi kulaṃ, annādīnaṃ alābhitā bhogo. Ādi-saddena dubbaṇṇatādi gahitaṃ.
សុត្តន្តភាជនីយវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Suttantabhājanīyavaṇṇanā niṭṭhitā.
៣. បញ្ហបុច្ឆកវណ្ណនា
3. Pañhapucchakavaṇṇanā
៦៩៩. ឥមស្មិំ បន…បេ.… កថិតាតិ ឥមិនា ឥមស្មិំ វិភង្គេ កថិតានំ លោកិយភាវមេវ ទស្សេន្តោ ខន្ធវិភង្គាទីហិ វិសេសេតីតិ ន អញ្ញត្ថ លោកុត្តរានំ អប្បមញ្ញានំ កថិតតា អនុញ្ញាតា ហោតិ។
699. Imasmiṃpana…pe… kathitāti iminā imasmiṃ vibhaṅge kathitānaṃ lokiyabhāvameva dassento khandhavibhaṅgādīhi visesetīti na aññattha lokuttarānaṃ appamaññānaṃ kathitatā anuññātā hoti.
បញ្ហបុច្ឆកវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pañhapucchakavaṇṇanā niṭṭhitā.
អប្បមញ្ញាវិភង្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Appamaññāvibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / វិភង្គបាឡិ • Vibhaṅgapāḷi / ១៣. អប្បមញ្ញាវិភង្គោ • 13. Appamaññāvibhaṅgo
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / សម្មោហវិនោទនី-អដ្ឋកថា • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā / ១. សុត្តន្តភាជនីយវណ្ណនា • 1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / វិភង្គ-អនុដីកា • Vibhaṅga-anuṭīkā / ១៣. អប្បមញ្ញាវិភង្គោ • 13. Appamaññāvibhaṅgo
