Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਭਙ੍ਗ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā |
੧੩. ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾવਿਭਙ੍ਗੋ
13. Appamaññāvibhaṅgo
੧. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਭਾਜਨੀਯવਣ੍ਣਨਾ
1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
੬੪੨. ਸਬ੍ਬਧੀਤਿ ਦਿਸਾਦੇਸੋਧਿਨਾ ਅਨੋਧਿਸੋਫਰਣਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤੋਧਿਨਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨੋਧਿਸੋ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਥਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ વਾ ਨ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ‘‘ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨੁવਤ੍ਤਕਂ ਤਂ ਦ੍વਯਂ ਤਸ੍ਸ ਫਰਣਨ੍ਤਰਾਦਿਟ੍ਠਾਨਂ ਅਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ ਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਪੁਨ ‘‘ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
642. Sabbadhīti disādesodhinā anodhisopharaṇaṃ vuttaṃ, sabbattatāya sabbāvantanti sattodhinā. Tenāha ‘‘anodhiso dassanattha’’nti. Tathā-saddo iti-saddo vā na vuttoti ‘‘mettāsahagatena cetasā’’ti etassa anuvattakaṃ taṃ dvayaṃ tassa pharaṇantarādiṭṭhānaṃ aṭṭhānanti katvā na vuttaṃ, puna ‘‘mettāsahagatena cetasā’’ti vuttanti attho.
੬੪੩. ਹਿਰੋਤ੍ਤਪ੍ਪਾਨੁਪਾਲਿਤਾ ਮੇਤ੍ਤਾ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤਿ ਆਸਨ੍ਨਸਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਰਾਗਸ੍ਸ ਸਿਨੇਹਸ੍ਸ ਚ વਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
643. Hirottappānupālitā mettā na parihāyati āsannasapattassa rāgassa sinehassa ca vipattiyā anuppattitoti adhippāyo.
੬੪੫. ਅਧਿਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾਤਿ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਧਿਕਭਾવੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ, ਬਲવਤਾ વਾ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖੇਨ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍વਾ।
645. Adhimuñcitvāti suṭṭhu pasāretvāti attho. Taṃ dassento ‘‘adhikabhāvenā’’tiādimāha, balavatā vā adhimokkhena adhimuccitvā.
੬੪੮. ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤੋਯੇવਾਤਿ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਬ੍ਬਥਾ ਸਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸਂ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਸਮਾਦਾਨੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਿਕ੍ਖਂ, ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਸਿਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਝਾਨવਿਭਙ੍ਗੇ (વਿਭ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੫੧੬) ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਇਧ ਪਨ ਸਬ੍ਬੇਨ ਅવਧਿਨਾ ਅਤ੍ਤਸਮਤਾਯ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤਯੁਤ੍ਤਤਾਯ ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਲੋਕਂ, ਸਬ੍ਬਾવਧਿਦਿਸਾਦਿਫਰਣਾਕਾਰੇਹਿ ਸਬ੍ਬਂ ਲੋਕਨ੍ਤਿ ਚ ਅਤ੍ਥੋ ਯੁਜ੍ਜਤਿ।
648. Heṭṭhā vuttoyevāti ‘‘sabbena sabbaṃ sabbathā sabba’’nti etesaṃ ‘‘sabbena sikkhāsamādānena sabbaṃ sikkhaṃ, sabbena sikkhitabbākārena sabbaṃ sikkha’’nti ca jhānavibhaṅge (vibha. aṭṭha. 516) attho vutto. Idha pana sabbena avadhinā attasamatāya sabbasattayuttatāya ca sabbaṃ lokaṃ, sabbāvadhidisādipharaṇākārehi sabbaṃ lokanti ca attho yujjati.
੬੫੦. ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕવਿਘਾਤવਸੇਨਾਤਿ ਮੇਤ੍ਤਾਦੀਨਂ ਆਸਨ੍ਨਦੂਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਿਕਾਨਂ ਰਾਗਬ੍ਯਾਪਾਦਾਦੀਨਂ વਿਘਾਤવਸੇਨ। ਯਂ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ, ਸੋ ਅવੇਰੋਤਿ ਸੋ ਅવੇਰਭਾવੋਤਿ ਅਯਂ વਾ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੋਤਿ।
650. Paccatthikavighātavasenāti mettādīnaṃ āsannadūrapaccatthikānaṃ rāgabyāpādādīnaṃ vighātavasena. Yaṃ appamāṇaṃ, so averoti so averabhāvoti ayaṃ vā tassa atthoti.
੬੫੩. ਨਿਰਯਾਦਿ ਗਤਿ, ਚਣ੍ਡਾਲਾਦਿ ਕੁਲਂ, ਅਨ੍ਨਾਦੀਨਂ ਅਲਾਭਿਤਾ ਭੋਗੋ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਤਾਦਿ ਗਹਿਤਂ।
653. Nirayādi gati, caṇḍālādi kulaṃ, annādīnaṃ alābhitā bhogo. Ādi-saddena dubbaṇṇatādi gahitaṃ.
ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਭਾਜਨੀਯવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Suttantabhājanīyavaṇṇanā niṭṭhitā.
੩. ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਕવਣ੍ਣਨਾ
3. Pañhapucchakavaṇṇanā
੬੯੯. ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ…ਪੇ॰… ਕਥਿਤਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਿਭਙ੍ਗੇ ਕਥਿਤਾਨਂ ਲੋਕਿਯਭਾવਮੇવ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਖਨ੍ਧવਿਭਙ੍ਗਾਦੀਹਿ વਿਸੇਸੇਤੀਤਿ ਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾਨਂ ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾਨਂ ਕਥਿਤਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ ਹੋਤਿ।
699. Imasmiṃpana…pe… kathitāti iminā imasmiṃ vibhaṅge kathitānaṃ lokiyabhāvameva dassento khandhavibhaṅgādīhi visesetīti na aññattha lokuttarānaṃ appamaññānaṃ kathitatā anuññātā hoti.
ਪਞ੍ਹਪੁਚ੍ਛਕવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pañhapucchakavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾવਿਭਙ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Appamaññāvibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / વਿਭਙ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Vibhaṅgapāḷi / ੧੩. ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾવਿਭਙ੍ਗੋ • 13. Appamaññāvibhaṅgo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਮ੍ਮੋਹવਿਨੋਦਨੀ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā / ੧. ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਭਾਜਨੀਯવਣ੍ਣਨਾ • 1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / વਿਭਙ੍ਗ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ੧੩. ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਾવਿਭਙ੍ਗੋ • 13. Appamaññāvibhaṅgo