| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
3. අප්‌පමෙය්‍යසුත්‌තවණ්‌ණනා
3. Appameyyasuttavaṇṇanā
116. තතියෙ සුඛෙන මෙතබ්‌බොති යථා පරිත්‌තස්‌ස උදකස්‌ස සුඛෙන පමාණං ගය්‌හති, එවමෙව ‘‘උද්‌ධතො’’තිආදිනා යථාවුත්‌තෙහි අගුණඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතස්‌ස සුඛෙන පමාණං ගය්‌හතීති, සුඛෙන මෙතබ්‌බො. දුක්‌ඛෙන මෙතබ්‌බොති යථා මහාසමුද්‌දස්‌ස දුක්‌ඛෙන පමාණං ගය්‌හති, එවමෙව ‘‘අනුද්‌ධතො’’තිආදිනා දස්‌සිතෙහි ගුණඞ්‌ගෙහි සමන්‌නාගතස්‌ස දුක්‌ඛෙන පමාණං ගය්‌හති, ‘‘අනාගාමී නු ඛො ඛීණාසවො නු ඛො’’ති වත්‌තබ්‌බතං ගච්‌ඡති, තෙනෙස දුක්‌ඛෙන මෙතබ්‌බො. පමෙතුං න සක්‌කොතීති යථා ආකාසස්‌ස න සක්‌කා පමාණං ගහෙතුං, එවං ඛීණාසවස්‌ස, තෙනෙස පමෙතුං න සක්‌කාති අප්‌පමෙය්‍යො.
116. Tatiye sukhena metabboti yathā parittassa udakassa sukhena pamāṇaṃ gayhati, evameva ‘‘uddhato’’tiādinā yathāvuttehi aguṇaṅgehi samannāgatassa sukhena pamāṇaṃ gayhatīti, sukhena metabbo. Dukkhena metabboti yathā mahāsamuddassa dukkhena pamāṇaṃ gayhati, evameva ‘‘anuddhato’’tiādinā dassitehi guṇaṅgehi samannāgatassa dukkhena pamāṇaṃ gayhati, ‘‘anāgāmī nu kho khīṇāsavo nu kho’’ti vattabbataṃ gacchati, tenesa dukkhena metabbo. Pametuṃ na sakkotīti yathā ākāsassa na sakkā pamāṇaṃ gahetuṃ, evaṃ khīṇāsavassa, tenesa pametuṃ na sakkāti appameyyo.
සාරාභාවෙන තුච්‌ඡත්‌තා නළො විය නළො, මානොති ආහ ‘‘උන්‌නළොති උග්‌ගතනළො’’ති, උට්‌ඨිතතුච්‌ඡමානොති වුත්‌තං හොති. තෙනාහ ‘‘තුච්‌ඡමානං උක්‌ඛිපිත්‌වා ඨිතොති අත්‌ථො’’ති. මනො හි සෙය්‍යස්‌ස සෙය්‍යොති සදිසොති ච පවත්‌තියා විසෙසතො තුච්‌ඡො. චාපල්‌ලෙනාති චපලභාවෙන, තණ්‌හාලොලුප්‌පෙනාති අත්‌ථො. මුඛරොති මුඛෙන ඵරුසො, ඵරුසවාචොති අත්‌ථො. විකිණ්‌ණවාචොති විසටවචනො සම්‌ඵප්‌පලාපිතාය අපරියන්‌තවචනො. තෙනාහ ‘‘අසඤ්‌ඤතවචනො’’ති, දිවසම්‌පි නිරත්‌ථකවචනං පලාපීති වුත්‌තං හොති. චිත්‌තෙකග්‌ගතාරහිතොති උපචාරප්‌පනාසමාධිරහිතො චණ්‌ඩසොතෙ බද්‌ධනාවා විය අනවට්‌ඨිතකිරියො. භන්‌තචිත්‌තොති අනවට්‌ඨිතචිත්‌තො පණ්‌ණාරුළ්‌හවාලමිගසදිසො. විවටින්‌ද්‍රියොති සංවරාභාවෙන ගිහිකාලෙ විය අසංවුතචක්‌ඛාදිඉන්‌ද්‍රියො.
Sārābhāvena tucchattā naḷo viya naḷo, mānoti āha ‘‘unnaḷoti uggatanaḷo’’ti, uṭṭhitatucchamānoti vuttaṃ hoti. Tenāha ‘‘tucchamānaṃ ukkhipitvā ṭhitoti attho’’ti. Mano hi seyyassa seyyoti sadisoti ca pavattiyā visesato tuccho. Cāpallenāti capalabhāvena, taṇhāloluppenāti attho. Mukharoti mukhena pharuso, pharusavācoti attho. Vikiṇṇavācoti visaṭavacano samphappalāpitāya apariyantavacano. Tenāha ‘‘asaññatavacano’’ti, divasampi niratthakavacanaṃ palāpīti vuttaṃ hoti. Cittekaggatārahitoti upacārappanāsamādhirahito caṇḍasote baddhanāvā viya anavaṭṭhitakiriyo. Bhantacittoti anavaṭṭhitacitto paṇṇāruḷhavālamigasadiso. Vivaṭindriyoti saṃvarābhāvena gihikāle viya asaṃvutacakkhādiindriyo.
අප්‌පමෙය්‍යසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Appameyyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 3. අප්‌පමෙය්‍යසුත්‌තං • 3. Appameyyasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 3. අප්‌පමෙය්‍යසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Appameyyasuttavaṇṇanā
