| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / མིལིནྡཔཉྷཔཱལི༹ • Milindapañhapāḷi |
༩. ཨརཧནྟཨབྷཱཡནཔཉྷོ
9. Arahantaabhāyanapañho
༩. ‘‘བྷནྟེ ནཱགསེན, བྷཱསིཏམྤེཏཾ བྷགཝཏཱ ‘ཝིགཏབྷཡསནྟཱསཱ ཨརཧནྟོ’ཏི། པུན ཙ ནགརེ རཱཛགཧེ དྷནཔཱལཀཾ ཧཏྠིཾ བྷགཝཏི ཨོཔཏནྟཾ དིསྭཱ པཉྩ ཁཱིཎཱསཝསཏཱནི པརིཙྩཛིཏྭཱ ཛིནཝརཾ པཀྐནྟཱནི དིསཱཝིདིསཾ ཨེཀཾ ཋཔེཏྭཱ ཐེརཾ ཨཱནནྡཾ། ཀིཾ ནུ ཁོ, བྷནྟེ ནཱགསེན, ཏེ ཨརཧནྟོ བྷཡཱ པཀྐནྟཱ, པཉྙཱཡིསྶཏི སཀེན ཀམྨེནཱཏི དསབལཾ པཱཏེཏུཀཱམཱ པཀྐནྟཱ , ཨུདཱཧུ ཏཐཱགཏསྶ ཨཏུལཾ ཝིཔུལམསམཾ པཱཊིཧཱརིཡཾ དཊྛུཀཱམཱ པཀྐནྟཱ? ཡདི, བྷནྟེ ནཱགསེན, བྷགཝཏཱ བྷཎིཏཾ ‘ཝིགཏབྷཡསནྟཱསཱ ཨརཧནྟོ’ཏི, ཏེན ཧི ‘ནགརེ…པེ॰… ཨཱནནྡ’ནྟི ཡཾ ཝཙནཾ ཏཾ མིཙྪཱ། ཡདི ནགརེ རཱཛགཧེ དྷནཔཱལཀཾ ཧཏྠིཾ བྷགཝཏི ཨོཔཏནྟཾ དིསྭཱ པཉྩ ཁཱིཎཱསཝསཏཱནི པརིཙྩཛིཏྭཱ ཛིནཝརཾ པཀྐནྟཱནི དིསཱཝིདིསཾ ཨེཀཾ ཋཔེཏྭཱ ཐེརཾ ཨཱནནྡཾ, ཏེན ཧི ‘ཝིགཏབྷཡསནྟཱསཱ ཨརཧནྟོ’ཏི ཏམྤི ཝཙནཾ མིཙྪཱ། ཨཡམྤི ཨུབྷཏོ ཀོཊིཀོ པཉྷོ ཏཝཱནུཔྤཏྟོ, སོ ཏཡཱ ནིབྦཱཧིཏབྦོ’’ཏི།
9. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘vigatabhayasantāsā arahanto’ti. Puna ca nagare rājagahe dhanapālakaṃ hatthiṃ bhagavati opatantaṃ disvā pañca khīṇāsavasatāni pariccajitvā jinavaraṃ pakkantāni disāvidisaṃ ekaṃ ṭhapetvā theraṃ ānandaṃ. Kiṃ nu kho, bhante nāgasena, te arahanto bhayā pakkantā, paññāyissati sakena kammenāti dasabalaṃ pātetukāmā pakkantā , udāhu tathāgatassa atulaṃ vipulamasamaṃ pāṭihāriyaṃ daṭṭhukāmā pakkantā? Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘vigatabhayasantāsā arahanto’ti, tena hi ‘nagare…pe… ānanda’nti yaṃ vacanaṃ taṃ micchā. Yadi nagare rājagahe dhanapālakaṃ hatthiṃ bhagavati opatantaṃ disvā pañca khīṇāsavasatāni pariccajitvā jinavaraṃ pakkantāni disāvidisaṃ ekaṃ ṭhapetvā theraṃ ānandaṃ, tena hi ‘vigatabhayasantāsā arahanto’ti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘བྷཱསིཏམྤེཏཾ, མཧཱརཱཛ, བྷགཝཏཱ ‘ཝིགཏབྷཡསནྟཱསཱ ཨརཧནྟོ’ཏི, ནགརེ རཱཛགཧེ དྷནཔཱལཀཾ ཧཏྠིཾ བྷགཝཏི ཨོཔཏནྟཾ དིསྭཱ པཉྩ ཁཱིཎཱསཝསཏཱནི པརིཙྩཛིཏྭཱ ཛིནཝརཾ པཀྐནྟཱནི དིསཱཝིདིསཾ ཨེཀཾ ཋཔེཏྭཱ ཐེརཾ ཨཱནནྡཾ, ཏཉྩ པན ན བྷཡཱ, ནཱཔི བྷགཝནྟཾ པཱཏེཏུཀཱམཏཱཡ།
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘vigatabhayasantāsā arahanto’ti, nagare rājagahe dhanapālakaṃ hatthiṃ bhagavati opatantaṃ disvā pañca khīṇāsavasatāni pariccajitvā jinavaraṃ pakkantāni disāvidisaṃ ekaṃ ṭhapetvā theraṃ ānandaṃ, tañca pana na bhayā, nāpi bhagavantaṃ pātetukāmatāya.
‘‘ཡེན པན, མཧཱརཱཛ, ཧེཏུནཱ ཨརཧནྟོ བྷཱཡེཡྻུཾ ཝཱ ཏཱསེཡྻུཾ ཝཱ, སོ ཧེཏུ ཨརཧནྟཱནཾ སམུཙྪིནྣོ, ཏསྨཱ ཝིགཏབྷཡསནྟཱསཱ ཨརཧནྟོ, བྷཱཡཏི ནུ, མཧཱརཱཛ, མཧཱཔཐཝཱི ཁཎནྟེཔི བྷིནྡནྟེཔི དྷཱརེནྟེཔི སམུདྡཔབྦཏགིརིསིཁརེཏི? ‘‘ན ཧི, བྷནྟེ’’ཏི། ‘‘ཀེན ཀཱརཎེན མཧཱརཱཛཱ’’ཏི? ‘‘ནཏྠི, བྷནྟེ, མཧཱཔཐཝིཡཱ སོ ཧེཏུ, ཡེན ཧེཏུནཱ མཧཱཔཐཝཱི བྷཱཡེཡྻ ཝཱ ཏཱསེཡྻ ཝཱ’’ཏི། ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ནཏྠི ཨརཧནྟཱནཾ སོ ཧེཏུ, ཡེན ཧེཏུནཱ ཨརཧནྟོ བྷཱཡེཡྻུཾ ཝཱ ཏཱསེཡྻུཾ ཝཱ།
‘‘Yena pana, mahārāja, hetunā arahanto bhāyeyyuṃ vā tāseyyuṃ vā, so hetu arahantānaṃ samucchinno, tasmā vigatabhayasantāsā arahanto, bhāyati nu, mahārāja, mahāpathavī khaṇantepi bhindantepi dhārentepi samuddapabbatagirisikhareti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Kena kāraṇena mahārājā’’ti? ‘‘Natthi, bhante, mahāpathaviyā so hetu, yena hetunā mahāpathavī bhāyeyya vā tāseyya vā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, natthi arahantānaṃ so hetu, yena hetunā arahanto bhāyeyyuṃ vā tāseyyuṃ vā.
‘‘བྷཱཡཏི ནུ, མཧཱརཱཛ, གིརིསིཁརཾ ཚིནྡནྟེ ཝཱ བྷིནྡནྟེ ཝཱ པཏནྟེ ཝཱ ཨགྒིནཱ དཧནྟེ ཝཱ’’ཏི? ‘‘ན ཧི, བྷནྟེ’’ཏི། ‘‘ཀེན ཀཱརཎེན མཧཱརཱཛཱ’’ཏི? ‘‘ནཏྠི, བྷནྟེ, གིརིསིཁརསྶ སོ ཧེཏུ, ཡེན ཧེཏུནཱ གིརིསིཁརཾ བྷཱཡེཡྻ ཝཱ ཏཱསེཡྻ ཝཱ’’ཏི། ‘‘ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ནཏྠི ཨརཧནྟཱནཾ སོ ཧེཏུ, ཡེན ཧེཏུནཱ ཨརཧནྟོ བྷཱཡེཡྻུཾ ཝཱ ཏཱསེཡྻུཾ ཝཱ།
‘‘Bhāyati nu, mahārāja, girisikharaṃ chindante vā bhindante vā patante vā agginā dahante vā’’ti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Kena kāraṇena mahārājā’’ti? ‘‘Natthi, bhante, girisikharassa so hetu, yena hetunā girisikharaṃ bhāyeyya vā tāseyya vā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, natthi arahantānaṃ so hetu, yena hetunā arahanto bhāyeyyuṃ vā tāseyyuṃ vā.
‘‘ཡདིཔི , མཧཱརཱཛ, ལོཀདྷཱཏུསཏསཧསྶེསུ ཡེ ཀེཙི སཏྟནིཀཱཡཔརིཡཱཔནྣཱ སབྦེཔི ཏེ སཏྟིཧཏྠཱ ཨེཀཾ ཨརཧནྟཾ ཨུཔདྷཱཝིཏྭཱ ཏཱསེཡྻུཾ, ན བྷཝེཡྻ ཨརཧཏོ ཙིཏྟསྶ ཀིཉྩི ཨཉྙཐཏྟཾ། ཀིཾ ཀཱརཎཾ? ཨཊྛཱནམནཝཀཱསཏཱཡ།
‘‘Yadipi , mahārāja, lokadhātusatasahassesu ye keci sattanikāyapariyāpannā sabbepi te sattihatthā ekaṃ arahantaṃ upadhāvitvā tāseyyuṃ, na bhaveyya arahato cittassa kiñci aññathattaṃ. Kiṃ kāraṇaṃ? Aṭṭhānamanavakāsatāya.
‘‘ཨཔི ཙ, མཧཱརཱཛ, ཏེསཾ ཁཱིཎཱསཝཱནཾ ཨེཝཾ ཙེཏོཔརིཝིཏཀྐོ ཨཧོསི ‘ཨཛྫ ནརཝརཔཝརེ ཛིནཝརཝསབྷེ ནགརཝརམནུཔྤཝིཊྛེ ཝཱིཐིཡཱ དྷནཔཱལཀོ ཧཏྠཱི ཨཱཔཏིསྶཏི, ཨསཾསཡམཏིདེཝདེཝཾ ཨུཔཊྛཱཀོ ན པརིཙྩཛིསྶཏི, ཡདི མཡཾ སབྦེཔི བྷགཝནྟཾ ན པརིཙྩཛིསྶཱམ, ཨཱནནྡསྶ གུཎོ པཱཀཊོ ན བྷཝིསྶཏི, ན ཧེཝ ཙ ཏཐཱགཏཾ སམུཔགམིསྶཏི ཧཏྠིནཱགོ, ཧནྡ མཡཾ ཨཔགཙྪཱམ, ཨེཝམིདཾ མཧཏོ ཛནཀཱཡསྶ ཀིལེསབནྡྷནམོཀྑོ བྷཝིསྶཏི, ཨཱནནྡསྶ ཙ གུཎོ པཱཀཊོ བྷཝིསྶཏཱི’ཏི། ཨེཝཾ ཏེ ཨརཧནྟོ ཨཱནིསཾསཾ དིསྭཱ དིསཱཝིདིསཾ པཀྐནྟཱ’’ཏི། ‘‘སུཝིབྷཏྟོ, བྷནྟེ ནཱགསེན, པཉྷོ, ཨེཝམེཏཾ ནཏྠི ཨརཧནྟཱནཾ བྷཡཾ ཝཱ སནྟཱསོ ཝཱ, ཨཱནིསཾསཾ དིསྭཱ ཨརཧནྟོ པཀྐནྟཱ དིསཱཝིདིས’’ནྟི།
‘‘Api ca, mahārāja, tesaṃ khīṇāsavānaṃ evaṃ cetoparivitakko ahosi ‘ajja naravarapavare jinavaravasabhe nagaravaramanuppaviṭṭhe vīthiyā dhanapālako hatthī āpatissati, asaṃsayamatidevadevaṃ upaṭṭhāko na pariccajissati, yadi mayaṃ sabbepi bhagavantaṃ na pariccajissāma, ānandassa guṇo pākaṭo na bhavissati, na heva ca tathāgataṃ samupagamissati hatthināgo, handa mayaṃ apagacchāma, evamidaṃ mahato janakāyassa kilesabandhanamokkho bhavissati, ānandassa ca guṇo pākaṭo bhavissatī’ti. Evaṃ te arahanto ānisaṃsaṃ disvā disāvidisaṃ pakkantā’’ti. ‘‘Suvibhatto, bhante nāgasena, pañho, evametaṃ natthi arahantānaṃ bhayaṃ vā santāso vā, ānisaṃsaṃ disvā arahanto pakkantā disāvidisa’’nti.
ཨརཧནྟཨབྷཱཡནཔཉྷོ ནཝམོ།
Arahantaabhāyanapañho navamo.
