Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៤. អរហន្តសុត្តំ
4. Arahantasuttaṃ
៧៦. សាវត្ថិនិទានំ។ ‘‘រូបំ, ភិក្ខវេ, អនិច្ចំ។ យទនិច្ចំ តំ ទុក្ខំ; យំ ទុក្ខំ តទនត្តា; យទនត្តា តំ ‘នេតំ មម , នេសោហមស្មិ, ន មេសោ អត្តា’តិ ឯវមេតំ យថាភូតំ សម្មប្បញ្ញាយ ទដ្ឋព្ពំ។ វេទនា… សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ អនិច្ចំ។ យទនិច្ចំ តំ ទុក្ខំ; យំ ទុក្ខំ តទនត្តា; យទនត្តា តំ ‘នេតំ មម, នេសោហមស្មិ, ន មេសោ អត្តា’តិ ឯវមេតំ យថាភូតំ សម្មប្បញ្ញាយ ទដ្ឋព្ពំ’’។
76. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Rūpaṃ, bhikkhave, aniccaṃ. Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ; yaṃ dukkhaṃ tadanattā; yadanattā taṃ ‘netaṃ mama , nesohamasmi, na meso attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ aniccaṃ. Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ; yaṃ dukkhaṃ tadanattā; yadanattā taṃ ‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’ti evametaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ’’.
‘‘ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ រូបស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, វេទនាយបិ… សញ្ញាយបិ… សង្ខារេសុបិ… វិញ្ញាណស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ និព្ពិន្ទំ វិរជ្ជតិ; វិរាគា វិមុច្ចតិ។ វិមុត្តស្មិំ វិមុត្តមិតិ ញាណំ ហោតិ។ ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាតិ។ យាវតា, ភិក្ខវេ, សត្តាវាសា, យាវតា ភវគ្គំ, ឯតេ អគ្គា, ឯតេ សេដ្ឋា លោកស្មិំ យទិទំ អរហន្តោ’’តិ។
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako rūpasmimpi nibbindati, vedanāyapi… saññāyapi… saṅkhāresupi… viññāṇasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Yāvatā, bhikkhave, sattāvāsā, yāvatā bhavaggaṃ, ete aggā, ete seṭṭhā lokasmiṃ yadidaṃ arahanto’’ti.
ឥទមវោច ភគវា។ ឥទំ វត្វាន សុគតោ អថាបរំ ឯតទវោច សត្ថា –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘សុខិនោ វត អរហន្តោ, តណ្ហា តេសំ ន វិជ្ជតិ;
‘‘Sukhino vata arahanto, taṇhā tesaṃ na vijjati;
អស្មិមានោ សមុច្ឆិន្នោ, មោហជាលំ បទាលិតំ។
Asmimāno samucchinno, mohajālaṃ padālitaṃ.
‘‘អនេជំ តេ អនុប្បត្តា, ចិត្តំ តេសំ អនាវិលំ;
‘‘Anejaṃ te anuppattā, cittaṃ tesaṃ anāvilaṃ;
លោកេ អនុបលិត្តា តេ, ព្រហ្មភូតា អនាសវា។
Loke anupalittā te, brahmabhūtā anāsavā.
‘‘បញ្ចក្ខន្ធេ បរិញ្ញាយ, សត្ត សទ្ធម្មគោចរា;
‘‘Pañcakkhandhe pariññāya, satta saddhammagocarā;
បសំសិយា សប្បុរិសា, បុត្តា ពុទ្ធស្ស ឱរសា។
Pasaṃsiyā sappurisā, puttā buddhassa orasā.
‘‘សត្តរតនសម្បន្នា, តីសុ សិក្ខាសុ សិក្ខិតា;
‘‘Sattaratanasampannā, tīsu sikkhāsu sikkhitā;
អនុវិចរន្តិ មហាវីរា, បហីនភយភេរវា។
Anuvicaranti mahāvīrā, pahīnabhayabheravā.
‘‘ទសហង្គេហិ សម្បន្នា, មហានាគា សមាហិតា;
‘‘Dasahaṅgehi sampannā, mahānāgā samāhitā;
ឯតេ ខោ សេដ្ឋា លោកស្មិំ, តណ្ហា តេសំ ន វិជ្ជតិ។
Ete kho seṭṭhā lokasmiṃ, taṇhā tesaṃ na vijjati.
យោ សារោ ព្រហ្មចរិយស្ស, តស្មិំ អបរបច្ចយា។
Yo sāro brahmacariyassa, tasmiṃ aparapaccayā.
‘‘វិធាសុ ន វិកម្បន្តិ, វិប្បមុត្តា បុនព្ភវា;
‘‘Vidhāsu na vikampanti, vippamuttā punabbhavā;
ទន្តភូមិមនុប្បត្តា, តេ លោកេ វិជិតាវិនោ។
Dantabhūmimanuppattā, te loke vijitāvino.
‘‘ឧទ្ធំ តិរិយំ អបាចីនំ, នន្ទី តេសំ ន វិជ្ជតិ;
‘‘Uddhaṃ tiriyaṃ apācīnaṃ, nandī tesaṃ na vijjati;
នទន្តិ តេ សីហនាទំ, ពុទ្ធា លោកេ អនុត្តរា’’តិ។ ចតុត្ថំ;
Nadanti te sīhanādaṃ, buddhā loke anuttarā’’ti. catutthaṃ;
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. អរហន្តសុត្តវណ្ណនា • 4. Arahantasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៤. អរហន្តសុត្តវណ្ណនា • 4. Arahantasuttavaṇṇanā