| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៥. អរហន្តសុត្តវណ្ណនា
5. Arahantasuttavaṇṇanā
២៥. បញ្ចមេ កតាវីតិ ចតូហិ មគ្គេហិ កតកិច្ចោ។ អហំ វទាមីតិ អយំ ទេវតា វនសណ្ឌវាសិនី, សា អារញ្ញកានំ ភិក្ខូនំ ‘‘អហំ ភុញ្ជាមិ, អហំ និសីទាមិ, មម បត្តោ, មម ចីវរ’’ន្តិអាទិកថាវោហារំ សុត្វា ចិន្តេសិ – ‘‘អហំ ឥមេ ភិក្ខូ ‘ខីណាសវា’តិ មញ្ញាមិ, ខីណាសវានញ្ច នាម ឯវរូបា អត្តុបលទ្ធិនិស្សិតកថា ហោតិ, ន ហោតិ នុ ខោ’’តិ ជាននត្ថំ ឯវំ បុច្ឆតិ។
25. Pañcame katāvīti catūhi maggehi katakicco. Ahaṃ vadāmīti ayaṃ devatā vanasaṇḍavāsinī, sā āraññakānaṃ bhikkhūnaṃ ‘‘ahaṃ bhuñjāmi, ahaṃ nisīdāmi, mama patto, mama cīvara’’ntiādikathāvohāraṃ sutvā cintesi – ‘‘ahaṃ ime bhikkhū ‘khīṇāsavā’ti maññāmi, khīṇāsavānañca nāma evarūpā attupaladdhinissitakathā hoti, na hoti nu kho’’ti jānanatthaṃ evaṃ pucchati.
សាមញ្ញន្តិ លោកនិរុត្តិំ លោកវោហារំ។ កុសលោតិ ខន្ធាទីសុ កុសលោ។ វោហារមត្តេនាតិ ឧបលទ្ធិនិស្សិតកថំ ហិត្វា វោហារភេទំ អករោន្តោ ‘‘អហំ, មមា’’តិ វទេយ្យ។ ‘‘ខន្ធា ភុញ្ជន្តិ, ខន្ធា និសីទន្តិ, ខន្ធានំ បត្តោ, ខន្ធានំ ចីវរ’’ន្តិ ហិ វុត្តេ វោហារភេទោ ហោតិ, ន កោចិ ជានាតិ។ តស្មា ឯវំ អវត្វា លោកវោហារេន វោហរតីតិ។
Sāmaññanti lokaniruttiṃ lokavohāraṃ. Kusaloti khandhādīsu kusalo. Vohāramattenāti upaladdhinissitakathaṃ hitvā vohārabhedaṃ akaronto ‘‘ahaṃ, mamā’’ti vadeyya. ‘‘Khandhā bhuñjanti, khandhā nisīdanti, khandhānaṃ patto, khandhānaṃ cīvara’’nti hi vutte vohārabhedo hoti, na koci jānāti. Tasmā evaṃ avatvā lokavohārena voharatīti.
អថ ទេវតា – ‘‘យទិ ទិដ្ឋិយា វសេន ន វទតិ, មានវសេន នុ ខោ វទតី’’តិ ចិន្តេត្វា បុន យោ ហោតីតិ បុច្ឆិ។ តត្ថ មានំ នុ ខោតិ សោ ភិក្ខុ មានំ ឧបគន្ត្វា មានវសេន វទេយ្យ នុ ខោតិ។ អថ ភគវា – ‘‘អយំ ទេវតា ខីណាសវំ សមានំ វិយ ករោតី’’តិ ចិន្តេត្វា, ‘‘ខីណាសវស្ស នវវិធោបិ មានោ បហីនោ’’តិ ទស្សេន្តោ បដិគាថំ អាហ។ តត្ថ វិធូបិតាតិ វិធមិតា។ មានគន្ថស្សាតិ មានា ច គន្ថា ច អស្ស។ មញ្ញតន្តិ មញ្ញនំ។ តិវិធម្បិ តណ្ហា-ទិដ្ឋិ-មាន-មញ្ញនំ សោ វីតិវត្តោ, អតិក្កន្តោតិ អត្ថោ។ សេសំ ឧត្តានត្ថមេវាតិ។ បញ្ចមំ។
Atha devatā – ‘‘yadi diṭṭhiyā vasena na vadati, mānavasena nu kho vadatī’’ti cintetvā puna yo hotīti pucchi. Tattha mānaṃ nu khoti so bhikkhu mānaṃ upagantvā mānavasena vadeyya nu khoti. Atha bhagavā – ‘‘ayaṃ devatā khīṇāsavaṃ samānaṃ viya karotī’’ti cintetvā, ‘‘khīṇāsavassa navavidhopi māno pahīno’’ti dassento paṭigāthaṃ āha. Tattha vidhūpitāti vidhamitā. Mānaganthassāti mānā ca ganthā ca assa. Maññatanti maññanaṃ. Tividhampi taṇhā-diṭṭhi-māna-maññanaṃ so vītivatto, atikkantoti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti. Pañcamaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៥. អរហន្តសុត្តំ • 5. Arahantasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៥. អរហន្តសុត្តវណ្ណនា • 5. Arahantasuttavaṇṇanā
