Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੫. ਅਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਸੁਤ੍ਤਂ
5. Arakkheyyasuttaṃ
੫੮. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਨਿ, ਤੀਹਿ ਚ ਅਨੁਪવਜ੍ਜੋ। ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਨਿ? ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਕਾਯਸਮਾਚਾਰੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ; ਨਤ੍ਥਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਯਂ ਤਥਾਗਤੋ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ – ‘ਮਾ ਮੇ ਇਦਂ ਪਰੋ ਅਞ੍ਞਾਸੀ’ਤਿ। ਪਰਿਸੁਦ੍ਧવਚੀਸਮਾਚਾਰੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ; ਨਤ੍ਥਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਯਂ ਤਥਾਗਤੋ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ – ‘ਮਾ ਮੇ ਇਦਂ ਪਰੋ ਅਞ੍ਞਾਸੀ’ਤਿ। ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਮਨੋਸਮਾਚਾਰੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ; ਨਤ੍ਥਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤਂ ਯਂ ਤਥਾਗਤੋ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ – ‘ਮਾ ਮੇ ਇਦਂ ਪਰੋ ਅਞ੍ਞਾਸੀ’ਤਿ। ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਜੀવੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ; ਨਤ੍ਥਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਮਿਚ੍ਛਾਆਜੀવੋ ਯਂ ਤਥਾਗਤੋ ਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯ – ‘ਮਾ ਮੇ ਇਦਂ ਪਰੋ ਅਞ੍ਞਾਸੀ’ਤਿ। ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਨਿ।
58. ‘‘Cattārimāni, bhikkhave, tathāgatassa arakkheyyāni, tīhi ca anupavajjo. Katamāni cattāri tathāgatassa arakkheyyāni? Parisuddhakāyasamācāro, bhikkhave, tathāgato; natthi tathāgatassa kāyaduccaritaṃ yaṃ tathāgato rakkheyya – ‘mā me idaṃ paro aññāsī’ti. Parisuddhavacīsamācāro, bhikkhave, tathāgato; natthi tathāgatassa vacīduccaritaṃ yaṃ tathāgato rakkheyya – ‘mā me idaṃ paro aññāsī’ti. Parisuddhamanosamācāro, bhikkhave, tathāgato; natthi tathāgatassa manoduccaritaṃ yaṃ tathāgato rakkheyya – ‘mā me idaṃ paro aññāsī’ti. Parisuddhājīvo, bhikkhave, tathāgato; natthi tathāgatassa micchāājīvo yaṃ tathāgato rakkheyya – ‘mā me idaṃ paro aññāsī’ti. Imāni cattāri tathāgatassa arakkheyyāni.
‘‘ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਅਨੁਪવਜ੍ਜੋ? ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮੋ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ। ਤਤ੍ਰ વਤ ਮਂ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਮਾਰੋ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વਾ ਕੋਚਿ વਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਪਟਿਚੋਦੇਸ੍ਸਤਿ – ‘ਇਤਿਪਿ ਤ੍વਂ ਨ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤਧਮ੍ਮੋ’ਤਿ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਏਤਮਹਂ 1, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਖੇਮਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਭਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੋ વਿਹਰਾਮਿ।
‘‘Katamehi tīhi anupavajjo? Svākkhātadhammo , bhikkhave, tathāgato. Tatra vata maṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā koci vā lokasmiṃ sahadhammena paṭicodessati – ‘itipi tvaṃ na svākkhātadhammo’ti. Nimittametaṃ, bhikkhave, na samanupassāmi. Etamahaṃ 2, bhikkhave , nimittaṃ asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesārajjappatto viharāmi.
‘‘ਸੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਾવਕਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ। ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਮਮ ਸਾવਕਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ વਤ ਮਂ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਮਾਰੋ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વਾ ਕੋਚਿ વਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਪਟਿਚੋਦੇਸ੍ਸਤਿ – ‘ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਨ ਸੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਸਾવਕਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ। ਯਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਤવ ਸਾવਕਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ…ਪੇ॰… ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ । ਏਤਮਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਖੇਮਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਭਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੋ વਿਹਰਾਮਿ।
‘‘Supaññattā kho pana me, bhikkhave, sāvakānaṃ nibbānagāminī paṭipadā. Yathāpaṭipannā mama sāvakā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanti. Tatra vata maṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā koci vā lokasmiṃ sahadhammena paṭicodessati – ‘itipi te na supaññattā sāvakānaṃ nibbānagāminī paṭipadā. Yathāpaṭipannā tava sāvakā āsavānaṃ khayā…pe… sacchikatvā upasampajja viharantī’ti. Nimittametaṃ, bhikkhave, na samanupassāmi . Etamahaṃ, bhikkhave, nimittaṃ asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesārajjappatto viharāmi.
‘‘ਅਨੇਕਸਤਾ ਖੋ ਪਨ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਾવਕਪਰਿਸਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ…ਪੇ॰… ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਰ વਤ ਮਂ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਮਾਰੋ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વਾ ਕੋਚਿ વਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਸਹਧਮ੍ਮੇਨ ਪਟਿਚੋਦੇਸ੍ਸਤਿ – ‘ਇਤਿਪਿ ਤੇ ਨ ਅਨੇਕਸਤਾ ਸਾવਕਪਰਿਸਾ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਮੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਏਤਮਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਅਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਖੇਮਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਅਭਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੋ વਿਹਰਾਮਿ। ਇਮੇਹਿ ਤੀਹਿ ਅਨੁਪવਜ੍ਜੋ।
‘‘Anekasatā kho pana me, bhikkhave, sāvakaparisā āsavānaṃ khayā…pe… sacchikatvā upasampajja viharanti. Tatra vata maṃ samaṇo vā brāhmaṇo vā devo vā māro vā brahmā vā koci vā lokasmiṃ sahadhammena paṭicodessati – ‘itipi te na anekasatā sāvakaparisā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharantī’ti. Nimittametaṃ, bhikkhave, na samanupassāmi. Etamahaṃ, bhikkhave, nimittaṃ asamanupassanto khemappatto abhayappatto vesārajjappatto viharāmi. Imehi tīhi anupavajjo.
‘‘ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਅਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਨਿ, ਇਮੇਹਿ ਚ ਤੀਹਿ ਅਨੁਪવਜ੍ਜੋ’’ਤਿ। ਪਞ੍ਚਮਂ।
‘‘Imāni kho, bhikkhave, cattāri tathāgatassa arakkheyyāni, imehi ca tīhi anupavajjo’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਅਰਕ੍ਖੇਯ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Arakkheyyasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੪-੭. ਸੀਹਸੇਨਾਪਤਿਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 4-7. Sīhasenāpatisuttādivaṇṇanā