Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ಆರಾಮಟ್ಠಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Ārāmaṭṭhakathāvaṇṇanā
೧೦೨. ಆರಾಮಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಬನ್ಧನನ್ತಿ ಪುಪ್ಫಾನಂ ವಣ್ಟೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಟ್ಠಾನಂ। ಅಭಿಯುಞ್ಜತೀತಿ ಚೋದೇತಿ ಅಡ್ಡಂ ಕರೋತಿ। ಅದಿನ್ನಾದಾನಸ್ಸ ಪಯೋಗತ್ತಾತಿ ಸಹಪಯೋಗಮಾಹ ವತ್ಥುಮ್ಹಿಯೇವ ಕತಪಯೋಗತ್ತಾ। ಸಹಪಯೋಗವಸೇನ ಹೇತಂ ದುಕ್ಕಟಂ। ವಿನಿಚ್ಛಯಪ್ಪಸುತನ್ತಿ ವಿನಿಚ್ಛಯೇ ನಿಯುತ್ತಂ। ಕಕ್ಖಳೋತಿ ದಾರುಣೋ। ಧುರಂ ನಿಕ್ಖಿಪತೀತಿ ಉಸ್ಸಾಹಂ ಠಪೇತಿ, ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಕಕರಣೇ ನಿರುಸ್ಸಾಹೋ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕೂಟಡ್ಡಕಾರಕೋಪಿ ಸಚೇ ಧುರಂ ನ ನಿಕ್ಖಿಪತಿ, ನತ್ಥಿ ಅವಹಾರೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸಚೇ ಸಯಮ್ಪಿ ಕತಧುರನಿಕ್ಖೇಪೋ ಹೋತೀ’’ತಿ। ಸಯಮ್ಪೀತಿ ಅಭಿಯುಞ್ಜಕೋಪಿ। ಕತಧುರನಿಕ್ಖೇಪೋತಿ ‘‘ನ ದಾನಿ ನಂ ಇಮಸ್ಸ ದಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ತಸ್ಸ ದಾನೇ ಕತಧುರನಿಕ್ಖೇಪೋ। ಕಿಙ್ಕಾರಪ್ಪಟಿಸ್ಸಾವಿಭಾವೇತಿ ‘‘ಕಿಂ ಕರೋಮಿ ಕಿಂ ಕರೋಮೀ’’ತಿ ಏವಂ ಕಿಙ್ಕಾರಮೇವ ಪಟಿಸ್ಸುಣನ್ತೋ ವಿಚರತೀತಿ ಕಿಙ್ಕಾರಪಟಿಸ್ಸಾವೀ, ತಸ್ಸ ಭಾವೋ ಕಿಙ್ಕಾರಪಟಿಸ್ಸಾವಿಭಾವೋ, ತಸ್ಮಿಂ, ಅತ್ತನೋ ವಸವತ್ತಿಭಾವೇತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
102. Ārāmaṭṭhakathāyaṃ bandhananti pupphānaṃ vaṇṭe patiṭṭhitaṭṭhānaṃ. Abhiyuñjatīti codeti aḍḍaṃ karoti. Adinnādānassa payogattāti sahapayogamāha vatthumhiyeva katapayogattā. Sahapayogavasena hetaṃ dukkaṭaṃ. Vinicchayappasutanti vinicchaye niyuttaṃ. Kakkhaḷoti dāruṇo. Dhuraṃ nikkhipatīti ussāhaṃ ṭhapeti, attano santakakaraṇe nirussāho hotīti attho. Kūṭaḍḍakārakopi sace dhuraṃ na nikkhipati, natthi avahāroti āha ‘‘sace sayampi katadhuranikkhepo hotī’’ti. Sayampīti abhiyuñjakopi. Katadhuranikkhepoti ‘‘na dāni naṃ imassa dassāmī’’ti evaṃ tassa dāne katadhuranikkhepo. Kiṅkārappaṭissāvibhāveti ‘‘kiṃ karomi kiṃ karomī’’ti evaṃ kiṅkārameva paṭissuṇanto vicaratīti kiṅkārapaṭissāvī, tassa bhāvo kiṅkārapaṭissāvibhāvo, tasmiṃ, attano vasavattibhāveti vuttaṃ hoti.
ಉಕ್ಕೋಚಂ ದತ್ವಾತಿ ಲಞ್ಜಂ ದತ್ವಾ। ಕೂಟವಿನಿಚ್ಛಯಿಕಾನನ್ತಿ ಕೂಟವಿನಿಚ್ಛಯೇ ನಿಯುತ್ತಾನಂ ವಿನಯಧರಾನಂ। ‘‘ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಅಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಸಾಮಿಕೋ ಅಯ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಪರಿಯಾಯೇನ ವುತ್ತೇಪಿ ತಸ್ಸ ಸನ್ತಕಭಾವಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಪವತ್ತವಚನತ್ತಾ ಕೂಟವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಕರೋನ್ತಾನಂ ಕೂಟಸಕ್ಖೀನಞ್ಚ ಪಾರಾಜಿಕಮೇವ। ಅಸತಿಪಿ ಚೇತ್ಥ ಠಾನಾಚಾವನೇ ಉಭಿನ್ನಂ ಧುರನಿಕ್ಖೇಪೋಯೇವ ಠಾನಾಚಾವನಟ್ಠಾನೇ ತಿಟ್ಠತಿ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧುರನಿಕ್ಖೇಪೇ ಪಾರಾಜಿಕೇ ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ವಿಮತುಪ್ಪಾದನಪಯೋಗೇ ಕತೇ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ತಸ್ಸೇವ ಧುರನಿಕ್ಖೇಪಪಯೋಗೇ ನಿಪ್ಫಾದಿತೇ ಪಾರಾಜಿಕಂ। ಸಯಂ ಪರಾಜಯಂ ಪಾಪುಣಾತೀತಿ ಕೂಟಡ್ಡಕಾರಕೋ ಪರಾಜಯಂ ಪಾಪುಣಾತಿ।
Ukkocaṃ datvāti lañjaṃ datvā. Kūṭavinicchayikānanti kūṭavinicchaye niyuttānaṃ vinayadharānaṃ. ‘‘Gaṇhā’’ti avatvā ‘‘asāmikassa sāmiko aya’’ntiādinā pariyāyena vuttepi tassa santakabhāvaṃ paricchinditvā pavattavacanattā kūṭavinicchayaṃ karontānaṃ kūṭasakkhīnañca pārājikameva. Asatipi cettha ṭhānācāvane ubhinnaṃ dhuranikkhepoyeva ṭhānācāvanaṭṭhāne tiṭṭhati. Imasmiṃ dhuranikkhepe pārājike sāmikassa vimatuppādanapayoge kate thullaccayaṃ, tasseva dhuranikkhepapayoge nipphādite pārājikaṃ. Sayaṃ parājayaṃ pāpuṇātīti kūṭaḍḍakārako parājayaṃ pāpuṇāti.
ಆರಾಮಟ್ಠಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ārāmaṭṭhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೨. ದುತಿಯಪಾರಾಜಿಕಂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೨. ದುತಿಯಪಾರಾಜಿಕಂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಆರಾಮಟ್ಠಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Ārāmaṭṭhakathāvaṇṇanā