| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ཨཱརཱམཊྛཀཐཱཝཎྞནཱ
Ārāmaṭṭhakathāvaṇṇanā
༡༠༢. ཨཱརཱམཊྛཀཐཱཡཾ བནྡྷནནྟི པུཔྥཱནཾ ཝཎྚེ པཏིཊྛིཏཊྛཱནཾ། ཨབྷིཡུཉྫཏཱིཏི ཙོདེཏི ཨཌྜཾ ཀརོཏི། ཨདིནྣཱདཱནསྶ པཡོགཏྟཱཏི སཧཔཡོགམཱཧ ཝཏྠུམྷིཡེཝ ཀཏཔཡོགཏྟཱ། སཧཔཡོགཝསེན ཧེཏཾ དུཀྐཊཾ། ཝིནིཙྪཡཔྤསུཏནྟི ཝིནིཙྪཡེ ནིཡུཏྟཾ། ཀཀྑལོ༹ཏི དཱརུཎོ། དྷུརཾ ནིཀྑིཔཏཱིཏི ཨུསྶཱཧཾ ཋཔེཏི, ཨཏྟནོ སནྟཀཀརཎེ ནིརུསྶཱཧོ ཧོཏཱིཏི ཨཏྠོ། ཀཱུཊཌྜཀཱརཀོཔི སཙེ དྷུརཾ ན ནིཀྑིཔཏི, ནཏྠི ཨཝཧཱརོཏི ཨཱཧ ‘‘སཙེ སཡམྤི ཀཏདྷུརནིཀྑེཔོ ཧོཏཱི’’ཏི། སཡམྤཱིཏི ཨབྷིཡུཉྫཀོཔི། ཀཏདྷུརནིཀྑེཔོཏི ‘‘ན དཱནི ནཾ ཨིམསྶ དསྶཱམཱི’’ཏི ཨེཝཾ ཏསྶ དཱནེ ཀཏདྷུརནིཀྑེཔོ། ཀིངྐཱརཔྤཊིསྶཱཝིབྷཱཝེཏི ‘‘ཀིཾ ཀརོམི ཀིཾ ཀརོམཱི’’ཏི ཨེཝཾ ཀིངྐཱརམེཝ པཊིསྶུཎནྟོ ཝིཙརཏཱིཏི ཀིངྐཱརཔཊིསྶཱཝཱི, ཏསྶ བྷཱཝོ ཀིངྐཱརཔཊིསྶཱཝིབྷཱཝོ, ཏསྨིཾ, ཨཏྟནོ ཝསཝཏྟིབྷཱཝེཏི ཝུཏྟཾ ཧོཏི།
102. Ārāmaṭṭhakathāyaṃ bandhananti pupphānaṃ vaṇṭe patiṭṭhitaṭṭhānaṃ. Abhiyuñjatīti codeti aḍḍaṃ karoti. Adinnādānassa payogattāti sahapayogamāha vatthumhiyeva katapayogattā. Sahapayogavasena hetaṃ dukkaṭaṃ. Vinicchayappasutanti vinicchaye niyuttaṃ. Kakkhaḷoti dāruṇo. Dhuraṃ nikkhipatīti ussāhaṃ ṭhapeti, attano santakakaraṇe nirussāho hotīti attho. Kūṭaḍḍakārakopi sace dhuraṃ na nikkhipati, natthi avahāroti āha ‘‘sace sayampi katadhuranikkhepo hotī’’ti. Sayampīti abhiyuñjakopi. Katadhuranikkhepoti ‘‘na dāni naṃ imassa dassāmī’’ti evaṃ tassa dāne katadhuranikkhepo. Kiṅkārappaṭissāvibhāveti ‘‘kiṃ karomi kiṃ karomī’’ti evaṃ kiṅkārameva paṭissuṇanto vicaratīti kiṅkārapaṭissāvī, tassa bhāvo kiṅkārapaṭissāvibhāvo, tasmiṃ, attano vasavattibhāveti vuttaṃ hoti.
ཨུཀྐོཙཾ དཏྭཱཏི ལཉྫཾ དཏྭཱ། ཀཱུཊཝིནིཙྪཡིཀཱནནྟི ཀཱུཊཝིནིཙྪཡེ ནིཡུཏྟཱནཾ ཝིནཡདྷརཱནཾ། ‘‘གཎྷཱ’’ཏི ཨཝཏྭཱ ‘‘ཨསཱམིཀསྶ སཱམིཀོ ཨཡ’’ནྟིཨཱདིནཱ པརིཡཱཡེན ཝུཏྟེཔི ཏསྶ སནྟཀབྷཱཝཾ པརིཙྪིནྡིཏྭཱ པཝཏྟཝཙནཏྟཱ ཀཱུཊཝིནིཙྪཡཾ ཀརོནྟཱནཾ ཀཱུཊསཀྑཱིནཉྩ པཱརཱཛིཀམེཝ། ཨསཏིཔི ཙེཏྠ ཋཱནཱཙཱཝནེ ཨུབྷིནྣཾ དྷུརནིཀྑེཔོཡེཝ ཋཱནཱཙཱཝནཊྛཱནེ ཏིཊྛཏི། ཨིམསྨིཾ དྷུརནིཀྑེཔེ པཱརཱཛིཀེ སཱམིཀསྶ ཝིམཏུཔྤཱདནཔཡོགེ ཀཏེ ཐུལླཙྩཡཾ, ཏསྶེཝ དྷུརནིཀྑེཔཔཡོགེ ནིཔྥཱདིཏེ པཱརཱཛིཀཾ། སཡཾ པརཱཛཡཾ པཱཔུཎཱཏཱིཏི ཀཱུཊཌྜཀཱརཀོ པརཱཛཡཾ པཱཔུཎཱཏི།
Ukkocaṃ datvāti lañjaṃ datvā. Kūṭavinicchayikānanti kūṭavinicchaye niyuttānaṃ vinayadharānaṃ. ‘‘Gaṇhā’’ti avatvā ‘‘asāmikassa sāmiko aya’’ntiādinā pariyāyena vuttepi tassa santakabhāvaṃ paricchinditvā pavattavacanattā kūṭavinicchayaṃ karontānaṃ kūṭasakkhīnañca pārājikameva. Asatipi cettha ṭhānācāvane ubhinnaṃ dhuranikkhepoyeva ṭhānācāvanaṭṭhāne tiṭṭhati. Imasmiṃ dhuranikkhepe pārājike sāmikassa vimatuppādanapayoge kate thullaccayaṃ, tasseva dhuranikkhepapayoge nipphādite pārājikaṃ. Sayaṃ parājayaṃ pāpuṇātīti kūṭaḍḍakārako parājayaṃ pāpuṇāti.
ཨཱརཱམཊྛཀཐཱཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Ārāmaṭṭhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝིབྷངྒ • Mahāvibhaṅga / ༢. དུཏིཡཔཱརཱཛིཀཾ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝིབྷངྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ༢. དུཏིཡཔཱརཱཛིཀཾ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ཨཱརཱམཊྛཀཐཱཝཎྞནཱ • Ārāmaṭṭhakathāvaṇṇanā
