| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
2. ஆரம்மணபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா
2. Ārammaṇapaccayaniddesavaṇṇanā
2. உப்பஜ்ஜனக்க²ணேயேவாதி ஏதேன வத்தமானக்க²ணேகதே³ஸேன ஸப்³ப³ங் வத்தமானக்க²ணங் க³ய்ஹதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ந ஹி உப்பஜ்ஜனக்க²ணேயேவ சக்கு²விஞ்ஞாணாதீ³னங் ரூபாதீ³னி ஆரம்மணபச்சயோ, அத² கோ² ஸப்³ப³ஸ்மிங் வத்தமானக்க²ணேதி. தேன ஆலம்பி³யமானானம்பி ரூபாதீ³னங் சக்கு²விஞ்ஞாணாதி³வத்தமானதாய புரே பச்சா² ச விஜ்ஜமானானங் ஆரம்மணபச்சயத்தாபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி, கோ பன வாதோ³ அனாலம்பி³யமானானங். ந ஏகதோ ஹொந்தீதி நீலாதீ³னி ஸப்³ப³ரூபானி ஸஹ ந ஹொந்தி, ததா² ஸத்³தா³த³யோபீதி அத்தோ². ‘‘யங் ய’’ந்தி ஹி வசனங் ரூபாதீ³னி பி⁴ந்த³தீதி. தத்த² புரிமேனத்தே²ன ‘‘உப்பஜ்ஜந்தீ’’தி வசனேன ஆரம்மணபச்சயபா⁴வலக்க²ணதீ³பனத்த²ங் ‘‘யங் யங் த⁴ம்ம’’ந்திஆதி³ வுத்தந்தி த³ஸ்ஸேதி, பச்சி²மேன ‘‘யங் ய’’ந்தி வசனேன ரூபாதி³பே⁴த³தீ³பனத்த²ந்தி. ‘‘யங் யங் வா பனாரப்³பா⁴’’தி ஏதஸ்ஸ வண்ணனாயங் த³ஸ்ஸிதஸப்³பா³ரம்மணாதி³வஸேன வா இதா⁴பி அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³தி.
2. Uppajjanakkhaṇeyevāti etena vattamānakkhaṇekadesena sabbaṃ vattamānakkhaṇaṃ gayhatīti daṭṭhabbaṃ. Na hi uppajjanakkhaṇeyeva cakkhuviññāṇādīnaṃ rūpādīni ārammaṇapaccayo, atha kho sabbasmiṃ vattamānakkhaṇeti. Tena ālambiyamānānampi rūpādīnaṃ cakkhuviññāṇādivattamānatāya pure pacchā ca vijjamānānaṃ ārammaṇapaccayattābhāvaṃ dasseti, ko pana vādo anālambiyamānānaṃ. Na ekato hontīti nīlādīni sabbarūpāni saha na honti, tathā saddādayopīti attho. ‘‘Yaṃ ya’’nti hi vacanaṃ rūpādīni bhindatīti. Tattha purimenatthena ‘‘uppajjantī’’ti vacanena ārammaṇapaccayabhāvalakkhaṇadīpanatthaṃ ‘‘yaṃ yaṃ dhamma’’ntiādi vuttanti dasseti, pacchimena ‘‘yaṃ ya’’nti vacanena rūpādibhedadīpanatthanti. ‘‘Yaṃ yaṃ vā panārabbhā’’ti etassa vaṇṇanāyaṃ dassitasabbārammaṇādivasena vā idhāpi attho gahetabboti.
ஏவங் வுத்தந்தி யதா² நதீ³பப்³ப³தானங் ஸந்த³னங் டா²னஞ்ச பவத்தங் அவிரதங் அவிச்சி²ன்னந்தி ஸந்த³ந்தி திட்ட²ந்தீதி வத்தமானவசனங் வுத்தங், ஏவங் ‘‘யே யே த⁴ம்மா’’தி அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னானங் ஸப்³ப³ஸங்க³ஹஸமுதா³யவஸேன க³ஹிதத்தா தேஸங் உப்பஜ்ஜனங் பவத்தனங் அவிரதந்தி உப்பஜ்ஜந்தீதி வத்தமானவசனங் வுத்தந்தி அதி⁴ப்பாயோ. இமே பன ந ஹேதாதி³பச்சயா ஸப்³பே³பி அதீதானாக³தானங் ஹொந்தி. ந ஹி அதீதோ ச அனாக³தோ ச அத்தி², யஸ்ஸேதே பச்சயா ஸியுங். ஏவஞ்ச கத்வா அதீதத்திகே அதீதானாக³தானங் ந கோசி பச்சயோ வுத்தோ, தஸ்மா இதா⁴பி ‘‘உப்பஜ்ஜந்தீ’’தி வசனேன யேஸங் ரூபாத³யோ ஆரம்மணத⁴ம்மா ஆரம்மணபச்சயா ஹொந்தி, தே பச்சுப்பன்னாவ த³ஸ்ஸிதாதி த³ட்ட²ப்³பா³. தேஸு ஹி த³ஸ்ஸிதேஸு அதீதானாக³தேஸு தங்தங்பச்சயா அஹேஸுங் ப⁴விஸ்ஸந்தி சாதி அயமத்தோ² த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி, ந பன தங்தங்பச்சயவந்ததா. பச்சயவந்தோ ஹி பச்சுப்பன்னாயேவாதி.
Evaṃ vuttanti yathā nadīpabbatānaṃ sandanaṃ ṭhānañca pavattaṃ avirataṃ avicchinnanti sandanti tiṭṭhantīti vattamānavacanaṃ vuttaṃ, evaṃ ‘‘ye ye dhammā’’ti atītānāgatapaccuppannānaṃ sabbasaṅgahasamudāyavasena gahitattā tesaṃ uppajjanaṃ pavattanaṃ aviratanti uppajjantīti vattamānavacanaṃ vuttanti adhippāyo. Ime pana na hetādipaccayā sabbepi atītānāgatānaṃ honti. Na hi atīto ca anāgato ca atthi, yassete paccayā siyuṃ. Evañca katvā atītattike atītānāgatānaṃ na koci paccayo vutto, tasmā idhāpi ‘‘uppajjantī’’ti vacanena yesaṃ rūpādayo ārammaṇadhammā ārammaṇapaccayā honti, te paccuppannāva dassitāti daṭṭhabbā. Tesu hi dassitesu atītānāgatesu taṃtaṃpaccayā ahesuṃ bhavissanti cāti ayamattho dassito hoti, na pana taṃtaṃpaccayavantatā. Paccayavanto hi paccuppannāyevāti.
எத்த² ச ‘‘யங் யங் த⁴ம்மங் ஆரப்³பா⁴’’தி ஏகவசனநித்³தே³ஸங் கத்வா புன ‘‘தே தே த⁴ம்மா’’தி ப³ஹுவசனநித்³தே³ஸோ ‘‘யங் ய’’ந்தி வுத்தஸ்ஸ ஆரம்மணத⁴ம்மஸ்ஸ அனேகபா⁴வோபி அத்தீ²தி த³ஸ்ஸனத்தோ². சத்தாரோ ஹி க²ந்தா⁴ ஸஹேவ ஆரம்மணபச்சயா ஹொந்தி, தே ஸப்³பே³பி ஆரப்³ப⁴ உப்பஜ்ஜமானம்பி தேஸு ஏகேகங் ஆரப்³ப⁴ உப்பஜ்ஜமானங் ந ந ஹோதி, தஸ்மா வேத³னாதீ³ஸு ப²ஸ்ஸாதீ³ஸு ச ஏகேகஸ்ஸபி ஆரம்மணபச்சயபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘யங் ய’’ந்தி வுத்தங், ஸப்³பே³ஸங் ஏகசித்துப்பாத³பரியாபன்னானங் ஆரம்மணபச்சயபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘தே தே’’தி. தத்த² யோ ச ரூபாதி³கோ ஏகேகோவ யங்யங்-ஸத்³தே³ன வுத்தோ, யே ச அனேகே ப²ஸ்ஸாத³யோ ஏகேகவஸேன யங்யங்-ஸத்³தே³ன வுத்தா, தே ஸப்³பே³ க³ஹெத்வா ‘‘தே தே’’தி வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அத² வா யஸ்மிங் காலே ஆரப்³ப⁴ உப்பஜ்ஜந்தி, தஸ்மிங் காலே நீலாதீ³ஸு சித்துப்பாதே³ஸு ச ஏகேகமேவ ஆரப்³ப⁴ உப்பஜ்ஜந்தீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘யங் ய’’ந்தி வுத்தங், தே பன ஆலம்பி³யமானா ரூபாரம்மணத⁴ம்மா ச அனேகே, ததா² ஸத்³தா³தி³ஆரம்மணத⁴ம்மா சாதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘தே தே’’தி.
Ettha ca ‘‘yaṃ yaṃ dhammaṃ ārabbhā’’ti ekavacananiddesaṃ katvā puna ‘‘te te dhammā’’ti bahuvacananiddeso ‘‘yaṃ ya’’nti vuttassa ārammaṇadhammassa anekabhāvopi atthīti dassanattho. Cattāro hi khandhā saheva ārammaṇapaccayā honti, te sabbepi ārabbha uppajjamānampi tesu ekekaṃ ārabbha uppajjamānaṃ na na hoti, tasmā vedanādīsu phassādīsu ca ekekassapi ārammaṇapaccayabhāvadassanatthaṃ ‘‘yaṃ ya’’nti vuttaṃ, sabbesaṃ ekacittuppādapariyāpannānaṃ ārammaṇapaccayabhāvadassanatthaṃ ‘‘te te’’ti. Tattha yo ca rūpādiko ekekova yaṃyaṃ-saddena vutto, ye ca aneke phassādayo ekekavasena yaṃyaṃ-saddena vuttā, te sabbe gahetvā ‘‘te te’’ti vuttanti daṭṭhabbaṃ. Atha vā yasmiṃ kāle ārabbha uppajjanti, tasmiṃ kāle nīlādīsu cittuppādesu ca ekekameva ārabbha uppajjantīti dassanatthaṃ ‘‘yaṃ ya’’nti vuttaṃ, te pana ālambiyamānā rūpārammaṇadhammā ca aneke, tathā saddādiārammaṇadhammā cāti dassanatthaṃ ‘‘te te’’ti.
நிப்³பா³னாரம்மணங் காமாவசரரூபாவசரகுஸலஸ்ஸ அபரியாபன்னதோ குஸலவிபாகஸ்ஸ காமாவசரரூபாவசரகிரியஸ்ஸ சாதி இமேஸங் ச²ன்னங் ராஸீனங் ஆரம்மணபச்சயோ ஹோதீதி இத³ங் புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணேன க²ந்த⁴படிப³த்³தா⁴னுஸ்ஸரணகாலே நிப்³பா³னம்பி ரூபாவசரகுஸலகிரியானங் ஆரம்மணங் ஹோதீதி இமினா அதி⁴ப்பாயேன வுத்தங். ஏவங் ஸதி யதா² ‘‘அப்பமாணா க²ந்தா⁴ புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணஸ்ஸ ஆரம்மணபச்சயேன பச்சயோ’’தி (பட்டா²॰ 2.12.58) வுத்தங், ஏவங் ‘‘நிப்³பா³ன’’ந்தி ச வத்தப்³ப³ங் ஸியா, ந ச தங் வுத்தங். ந ஹி நிப்³பா³னங் புப்³பே³ நிவுட்ட²ங் அஸங்க²தத்தா, ந ச புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணேன புப்³பே³ நிவுட்டே²ஸு அப்பமாணக்க²ந்தே⁴ஸு ஞாதேஸு நிப்³பா³னஜானநே ந தேன பயோஜனங் அத்தி². யதா² ஹி சேதோபரியஞாணங் சித்தங் விபா⁴வெந்தமேவ சித்தாரம்மணஜானநஸ்ஸ காமாவசரஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதி, ஏவமித³ம்பி அப்பமாணக்க²ந்தே⁴ விபா⁴வெந்தமேவ ததா³ரம்மணஜானநஸ்ஸ காமாவசரஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதீதி. தி³ட்ட²னிப்³பா³னோயேவ ச புப்³பே³ நிவுட்டே² அப்பமாணக்க²ந்தே⁴ அனுஸ்ஸரதி, தேன யதா²தி³ட்ட²மேவ நிப்³பா³னங் தேஸங் க²ந்தா⁴னங் ஆரம்மணந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங், ந பன புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணேன ததா³ரம்மணவிபா⁴வனங் காதப்³ப³ங். விபூ⁴தமேவ ஹி தங் தஸ்ஸாதி. ஏவங் அனாக³தங்ஸஞாணேபி யதா²ரஹங் யோஜேதப்³ப³ங், தஸ்மா நிப்³பா³னங் ந கஸ்ஸசி ரூபாவசரஸ்ஸ ஆரம்மணந்தி ‘‘சதுன்னங் ராஸீன’’ந்தி வத்துங் யுத்தங்.
Nibbānārammaṇaṃ kāmāvacararūpāvacarakusalassa apariyāpannato kusalavipākassa kāmāvacararūpāvacarakiriyassa cāti imesaṃ channaṃ rāsīnaṃ ārammaṇapaccayo hotīti idaṃ pubbenivāsānussatiñāṇena khandhapaṭibaddhānussaraṇakāle nibbānampi rūpāvacarakusalakiriyānaṃ ārammaṇaṃ hotīti iminā adhippāyena vuttaṃ. Evaṃ sati yathā ‘‘appamāṇā khandhā pubbenivāsānussatiñāṇassa ārammaṇapaccayena paccayo’’ti (paṭṭhā. 2.12.58) vuttaṃ, evaṃ ‘‘nibbāna’’nti ca vattabbaṃ siyā, na ca taṃ vuttaṃ. Na hi nibbānaṃ pubbe nivuṭṭhaṃ asaṅkhatattā, na ca pubbenivāsānussatiñāṇena pubbe nivuṭṭhesu appamāṇakkhandhesu ñātesu nibbānajānane na tena payojanaṃ atthi. Yathā hi cetopariyañāṇaṃ cittaṃ vibhāventameva cittārammaṇajānanassa kāmāvacarassa paccayo hoti, evamidampi appamāṇakkhandhe vibhāventameva tadārammaṇajānanassa kāmāvacarassa paccayo hotīti. Diṭṭhanibbānoyeva ca pubbe nivuṭṭhe appamāṇakkhandhe anussarati, tena yathādiṭṭhameva nibbānaṃ tesaṃ khandhānaṃ ārammaṇanti daṭṭhabbaṃ, na pana pubbenivāsānussatiñāṇena tadārammaṇavibhāvanaṃ kātabbaṃ. Vibhūtameva hi taṃ tassāti. Evaṃ anāgataṃsañāṇepi yathārahaṃ yojetabbaṃ, tasmā nibbānaṃ na kassaci rūpāvacarassa ārammaṇanti ‘‘catunnaṃ rāsīna’’nti vattuṃ yuttaṃ.
ஆரம்மணபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Ārammaṇapaccayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / பட்டா²னபாளி • Paṭṭhānapāḷi / (2) பச்சயனித்³தே³ஸோ • (2) Paccayaniddeso
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 2. ஆரம்மணபச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா • 2. Ārammaṇapaccayaniddesavaṇṇanā
