| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೯. ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ
9. Araṇavibhaṅgasuttaṃ
೩೨೩. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ। ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅರಣವಿಭಙ್ಗಂ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇಸೇಸ್ಸಾಮಿ। ತಂ ಸುಣಾಥ, ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಥ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
323. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘araṇavibhaṅgaṃ vo, bhikkhave, desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ನ ಕಾಮಸುಖಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ನ ಚ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ। ಏತೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ 1, ಉಭೋ ಅನ್ತೇ ಅನುಪಗಮ್ಮ ಮಜ್ಝಿಮಾ ಪಟಿಪದಾ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ಚಕ್ಖುಕರಣೀ ಞಾಣಕರಣೀ ಉಪಸಮಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಸಮ್ಬೋಧಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ। ಉಸ್ಸಾದನಞ್ಚ ಜಞ್ಞಾ, ಅಪಸಾದನಞ್ಚ ಜಞ್ಞಾ; ಉಸ್ಸಾದನಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ಅಪಸಾದನಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ನೇವುಸ್ಸಾದೇಯ್ಯ, ನ ಅಪಸಾದೇಯ್ಯ 2, ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇಯ್ಯ। ಸುಖವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಜಞ್ಞಾ; ಸುಖವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಞತ್ವಾ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಸುಖಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ। ರಹೋವಾದಂ ನ ಭಾಸೇಯ್ಯ, ಸಮ್ಮುಖಾ ನ ಖೀಣಂ 3 ಭಣೇ। ಅತರಮಾನೋವ ಭಾಸೇಯ್ಯ, ನೋ ತರಮಾನೋ। ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಂ ನಾಭಿನಿವೇಸೇಯ್ಯ, ಸಮಞ್ಞಂ ನಾತಿಧಾವೇಯ್ಯಾತಿ – ಅಯಮುದ್ದೇಸೋ ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸ್ಸ।
‘‘Na kāmasukhamanuyuñjeyya hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, na ca attakilamathānuyogamanuyuñjeyya dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ. Ete kho, bhikkhave 4, ubho ante anupagamma majjhimā paṭipadā tathāgatena abhisambuddhā, cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Ussādanañca jaññā, apasādanañca jaññā; ussādanañca ñatvā apasādanañca ñatvā nevussādeyya, na apasādeyya 5, dhammameva deseyya. Sukhavinicchayaṃ jaññā; sukhavinicchayaṃ ñatvā ajjhattaṃ sukhamanuyuñjeyya. Rahovādaṃ na bhāseyya, sammukhā na khīṇaṃ 6 bhaṇe. Ataramānova bhāseyya, no taramāno. Janapadaniruttiṃ nābhiniveseyya, samaññaṃ nātidhāveyyāti – ayamuddeso araṇavibhaṅgassa.
೩೨೪. ‘‘‘ನ ಕಾಮಸುಖಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ನ ಚ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತ’ನ್ತಿ – ಇತಿ ಖೋ ಪನೇತಂ ವುತ್ತಂ; ಕಿಞ್ಚೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ? ಯೋ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗೋ ಹೀನೋ ಗಮ್ಮೋ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕೋ ಅನರಿಯೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ಯೋ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯೋಗೋ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ಯೋ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗೋ ದುಕ್ಖೋ ಅನರಿಯೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ಯೋ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯೋಗೋ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ‘ನ ಕಾಮಸುಖಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ನ ಚ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತ’ನ್ತಿ – ಇತಿ ಯಂ ತಂ ವುತ್ತಂ ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ।
324. ‘‘‘Na kāmasukhamanuyuñjeyya hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, na ca attakilamathānuyogamanuyuñjeyya dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhita’nti – iti kho panetaṃ vuttaṃ; kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Yo kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogo hīno gammo pothujjaniko anariyo anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Yo kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogaṃ ananuyogo hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Yo attakilamathānuyogo dukkho anariyo anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Yo attakilamathānuyogaṃ ananuyogo dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. ‘Na kāmasukhamanuyuñjeyya hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, na ca attakilamathānuyogaṃ anuyuñjeyya dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhita’nti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
೩೨೫. ‘‘‘ಏತೇ ಖೋ ಉಭೋ ಅನ್ತೇ ಅನುಪಗಮ್ಮ ಮಜ್ಝಿಮಾ ಪಟಿಪದಾ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ಚಕ್ಖುಕರಣೀ ಞಾಣಕರಣೀ ಉಪಸಮಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಸಮ್ಬೋಧಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ – ಇತಿ ಖೋ ಪನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ? ಅಯಮೇವ ಅರಿಯೋ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ , ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಚಾ, ಸಮ್ಮಾಕಮ್ಮನ್ತೋ, ಸಮ್ಮಾಆಜೀವೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ, ಸಮ್ಮಾಸತಿ, ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ। ‘ಏತೇ ಖೋ ಉಭೋ ಅನ್ತೇ ಅನುಪಗಮ್ಮ ಮಜ್ಝಿಮಾ ಪಟಿಪದಾ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ಚಕ್ಖುಕರಣೀ ಞಾಣಕರಣೀ ಉಪಸಮಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಸಮ್ಬೋಧಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ – ಇತಿ ಯಂ ತಂ ವುತ್ತಂ, ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ।
325. ‘‘‘Ete kho ubho ante anupagamma majjhimā paṭipadā tathāgatena abhisambuddhā, cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattatī’ti – iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi , sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi. ‘Ete kho ubho ante anupagamma majjhimā paṭipadā tathāgatena abhisambuddhā, cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattatī’ti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
೩೨೬. ‘‘‘ಉಸ್ಸಾದನಞ್ಚ ಜಞ್ಞಾ, ಅಪಸಾದನಞ್ಚ ಜಞ್ಞಾ; ಉಸ್ಸಾದನಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ಅಪಸಾದನಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ನೇವುಸ್ಸಾದೇಯ್ಯ, ನ ಅಪಸಾದೇಯ್ಯ, ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇಯ್ಯಾ’ತಿ – ಇತಿ ಖೋ ಪನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ? ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಸ್ಸಾದನಾ ಚ ಹೋತಿ ಅಪಸಾದನಾ ಚ, ನೋ ಚ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ? ‘ಯೇ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸದುಕ್ಖಾ ಸಉಪಘಾತಾ ಸಉಪಾಯಾಸಾ ಸಪರಿಳಾಹಾ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ 7 ಇತ್ಥೇಕೇ ಅಪಸಾದೇತಿ।
326. ‘‘‘Ussādanañca jaññā, apasādanañca jaññā; ussādanañca ñatvā apasādanañca ñatvā nevussādeyya, na apasādeyya, dhammameva deseyyā’ti – iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Kathañca, bhikkhave, ussādanā ca hoti apasādanā ca, no ca dhammadesanā? ‘Ye kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogaṃ anuyuttā hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te sadukkhā saupaghātā saupāyāsā sapariḷāhā micchāpaṭipannā’ti – iti vadaṃ 8 ittheke apasādeti.
‘‘‘ಯೇ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯುತ್ತಾ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅದುಕ್ಖಾ ಅನುಪಘಾತಾ ಅನುಪಾಯಾಸಾ ಅಪರಿಳಾಹಾ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಇತ್ಥೇಕೇ ಉಸ್ಸಾದೇತಿ।
‘‘‘Ye kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogaṃ ananuyuttā hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te adukkhā anupaghātā anupāyāsā apariḷāhā sammāpaṭipannā’ti – iti vadaṃ ittheke ussādeti.
‘‘‘ಯೇ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸದುಕ್ಖಾ ಸಉಪಘಾತಾ ಸಉಪಾಯಾಸಾ ಸಪರಿಳಾಹಾ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಇತ್ಥೇಕೇ ಅಪಸಾದೇತಿ।
‘‘‘Ye attakilamathānuyogaṃ anuyuttā dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te sadukkhā saupaghātā saupāyāsā sapariḷāhā micchāpaṭipannā’ti – iti vadaṃ ittheke apasādeti.
‘‘‘ಯೇ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯುತ್ತಾ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅದುಕ್ಖಾ ಅನುಪಘಾತಾ ಅನುಪಾಯಾಸಾ ಅಪರಿಳಾಹಾ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಇತ್ಥೇಕೇ ಉಸ್ಸಾದೇತಿ।
‘‘‘Ye attakilamathānuyogaṃ ananuyuttā dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te adukkhā anupaghātā anupāyāsā apariḷāhā sammāpaṭipannā’ti – iti vadaṃ ittheke ussādeti.
‘‘‘ಯೇಸಂ ಕೇಸಞ್ಚಿ ಭವಸಂಯೋಜನಂ ಅಪ್ಪಹೀನಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸದುಕ್ಖಾ ಸಉಪಘಾತಾ ಸಉಪಾಯಾಸಾ ಸಪರಿಳಾಹಾ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಇತ್ಥೇಕೇ ಅಪಸಾದೇತಿ।
‘‘‘Yesaṃ kesañci bhavasaṃyojanaṃ appahīnaṃ, sabbe te sadukkhā saupaghātā saupāyāsā sapariḷāhā micchāpaṭipannā’ti – iti vadaṃ ittheke apasādeti.
‘‘‘ಯೇಸಂ ಕೇಸಞ್ಚಿ ಭವಸಂಯೋಜನಂ ಪಹೀನಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅದುಕ್ಖಾ ಅನುಪಘಾತಾ ಅನುಪಾಯಾಸಾ ಅಪರಿಳಾಹಾ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಇತ್ಥೇಕೇ ಉಸ್ಸಾದೇತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಸ್ಸಾದನಾ ಚ ಹೋತಿ ಅಪಸಾದನಾ ಚ, ನೋ ಚ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ।
‘‘‘Yesaṃ kesañci bhavasaṃyojanaṃ pahīnaṃ, sabbe te adukkhā anupaghātā anupāyāsā apariḷāhā sammāpaṭipannā’ti – iti vadaṃ ittheke ussādeti. Evaṃ kho, bhikkhave, ussādanā ca hoti apasādanā ca, no ca dhammadesanā.
೩೨೭. ‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನೇವುಸ್ಸಾದನಾ ಹೋತಿ ನ ಅಪಸಾದನಾ, ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಚ 9? ‘ಯೇ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸದುಕ್ಖಾ ಸಉಪಘಾತಾ ಸಉಪಾಯಾಸಾ ಸಪರಿಳಾಹಾ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ನ ಏವಮಾಹ। ‘ಅನುಯೋಗೋ ಚ ಖೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇತಿ।
327. ‘‘Kathañca, bhikkhave, nevussādanā hoti na apasādanā, dhammadesanā ca 10? ‘Ye kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogaṃ anuyuttā hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te sadukkhā saupaghātā saupāyāsā sapariḷāhā micchāpaṭipannā’ti – na evamāha. ‘Anuyogo ca kho, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā’ti – iti vadaṃ dhammameva deseti.
‘‘‘ಯೇ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯುತ್ತಾ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅದುಕ್ಖಾ ಅನುಪಘಾತಾ ಅನುಪಾಯಾಸಾ ಅಪರಿಳಾಹಾ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ನ ಏವಮಾಹ। ‘ಅನನುಯೋಗೋ ಚ ಖೋ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇತಿ।
‘‘‘Ye kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogaṃ ananuyuttā hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te adukkhā anupaghātā anupāyāsā apariḷāhā sammāpaṭipannā’ti – na evamāha. ‘Ananuyogo ca kho, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā’ti – iti vadaṃ dhammameva deseti.
‘‘‘ಯೇ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸದುಕ್ಖಾ ಸಉಪಘಾತಾ ಸಉಪಾಯಾಸಾ ಸಪರಿಳಾಹಾ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ನ ಏವಮಾಹ। ‘ಅನುಯೋಗೋ ಚ ಖೋ , ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇತಿ।
‘‘‘Ye attakilamathānuyogaṃ anuyuttā dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te sadukkhā saupaghātā saupāyāsā sapariḷāhā micchāpaṭipannā’ti – na evamāha. ‘Anuyogo ca kho , sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā’ti – iti vadaṃ dhammameva deseti.
‘‘‘ಯೇ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯುತ್ತಾ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅದುಕ್ಖಾ ಅನುಪಘಾತಾ ಅನುಪಾಯಾಸಾ ಅಪರಿಳಾಹಾ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ನ ಏವಮಾಹ। ‘ಅನನುಯೋಗೋ ಚ ಖೋ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇತಿ।
‘‘‘Ye attakilamathānuyogaṃ ananuyuttā dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, sabbe te adukkhā anupaghātā anupāyāsā apariḷāhā sammāpaṭipannā’ti – na evamāha. ‘Ananuyogo ca kho, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā’ti – iti vadaṃ dhammameva deseti.
‘‘‘ಯೇಸಂ ಕೇಸಞ್ಚಿ ಭವಸಂಯೋಜನಂ ಅಪ್ಪಹೀನಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಸದುಕ್ಖಾ ಸಉಪಘಾತಾ ಸಉಪಾಯಾಸಾ ಸಪರಿಳಾಹಾ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ನ ಏವಮಾಹ । ‘ಭವಸಂಯೋಜನೇ ಚ ಖೋ ಅಪ್ಪಹೀನೇ ಭವೋಪಿ ಅಪ್ಪಹೀನೋ ಹೋತೀ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇತಿ।
‘‘‘Yesaṃ kesañci bhavasaṃyojanaṃ appahīnaṃ, sabbe te sadukkhā saupaghātā saupāyāsā sapariḷāhā micchāpaṭipannā’ti – na evamāha . ‘Bhavasaṃyojane ca kho appahīne bhavopi appahīno hotī’ti – iti vadaṃ dhammameva deseti.
‘‘‘ಯೇಸಂ ಕೇಸಞ್ಚಿ ಭವಸಂಯೋಜನಂ ಪಹೀನಂ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅದುಕ್ಖಾ ಅನುಪಘಾತಾ ಅನುಪಾಯಾಸಾ ಅಪರಿಳಾಹಾ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನಾ’ತಿ – ನ ಏವಮಾಹ। ‘ಭವಸಂಯೋಜನೇ ಚ ಖೋ ಪಹೀನೇ ಭವೋಪಿ ಪಹೀನೋ ಹೋತೀ’ತಿ – ಇತಿ ವದಂ ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನೇವುಸ್ಸಾದನಾ ಹೋತಿ ನ ಅಪಸಾದನಾ, ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಚ। ‘ಉಸ್ಸಾದನಞ್ಚ ಜಞ್ಞಾ, ಅಪಸಾದನಞ್ಚ ಜಞ್ಞಾ; ಉಸ್ಸಾದನಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ಅಪಸಾದನಞ್ಚ ಞತ್ವಾ ನೇವುಸ್ಸಾದೇಯ್ಯ, ನ ಅಪಸಾದೇಯ್ಯ, ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇಯ್ಯಾ’ತಿ – ಇತಿ ಯಂ ತಂ ವುತ್ತಂ ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ।
‘‘‘Yesaṃ kesañci bhavasaṃyojanaṃ pahīnaṃ, sabbe te adukkhā anupaghātā anupāyāsā apariḷāhā sammāpaṭipannā’ti – na evamāha. ‘Bhavasaṃyojane ca kho pahīne bhavopi pahīno hotī’ti – iti vadaṃ dhammameva deseti. Evaṃ kho, bhikkhave, nevussādanā hoti na apasādanā, dhammadesanā ca. ‘Ussādanañca jaññā, apasādanañca jaññā; ussādanañca ñatvā apasādanañca ñatvā nevussādeyya, na apasādeyya, dhammameva deseyyā’ti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
೩೨೮. ‘‘‘ಸುಖವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಜಞ್ಞಾ; ಸುಖವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಞತ್ವಾ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಸುಖಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯಾ’ತಿ – ಇತಿ ಖೋ ಪನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ? ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾಮಗುಣಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ರೂಪಾ ಇಟ್ಠಾ ಕನ್ತಾ ಮನಾಪಾ ಪಿಯರೂಪಾ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾ ರಜನೀಯಾ, ಸೋತವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ಸದ್ದಾ… ಘಾನವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ಗನ್ಧಾ… ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ರಸಾ… ಕಾಯವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಇಟ್ಠಾ ಕನ್ತಾ ಮನಾಪಾ ಪಿಯರೂಪಾ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತಾ ರಜನೀಯಾ – ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚ ಕಾಮಗುಣಾ। ಯಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಕಾಮಗುಣೇ ಪಟಿಚ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಸುಖಂ ಸೋಮನಸ್ಸಂ ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಕಾಮಸುಖಂ ಮೀಳ್ಹಸುಖಂ ಪುಥುಜ್ಜನಸುಖಂ ಅನರಿಯಸುಖಂ। ‘ನ ಆಸೇವಿತಬ್ಬಂ, ನ ಭಾವೇತಬ್ಬಂ, ನ ಬಹುಲೀಕಾತಬ್ಬಂ, ಭಾಯಿತಬ್ಬಂ ಏತಸ್ಸ ಸುಖಸ್ಸಾ’ತಿ – ವದಾಮಿ। ಇಧ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ ವಿವಿಚ್ಚ ಅಕುಸಲೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸವಿತಕ್ಕಂ ಸವಿಚಾರಂ ವಿವೇಕಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಸಮ್ಪಸಾದನಂ ಚೇತಸೋ ಏಕೋದಿಭಾವಂ ಅವಿತಕ್ಕಂ ಅವಿಚಾರಂ ಸಮಾಧಿಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಪೀತಿಯಾ ಚ ವಿರಾಗಾ ಉಪೇಕ್ಖಕೋ ಚ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ತತಿಯಂ ಝಾನಂ… ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ನೇಕ್ಖಮ್ಮಸುಖಂ ಪವಿವೇಕಸುಖಂ ಉಪಸಮಸುಖಂ ಸಮ್ಬೋಧಿಸುಖಂ। ‘ಆಸೇವಿತಬ್ಬಂ, ಭಾವೇತಬ್ಬಂ, ಬಹುಲೀಕಾತಬ್ಬಂ, ನ ಭಾಯಿತಬ್ಬಂ ಏತಸ್ಸ ಸುಖಸ್ಸಾ’ತಿ – ವದಾಮಿ । ‘ಸುಖವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಜಞ್ಞಾ ; ಸುಖವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಞತ್ವಾ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಸುಖಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯಾ’ತಿ – ಇತಿ ಯಂ ತಂ ವುತ್ತಂ ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ।
328. ‘‘‘Sukhavinicchayaṃ jaññā; sukhavinicchayaṃ ñatvā ajjhattaṃ sukhamanuyuñjeyyā’ti – iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Pañcime, bhikkhave, kāmaguṇā. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā – ime kho, bhikkhave, pañca kāmaguṇā. Yaṃ kho, bhikkhave, ime pañca kāmaguṇe paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ idaṃ vuccati kāmasukhaṃ mīḷhasukhaṃ puthujjanasukhaṃ anariyasukhaṃ. ‘Na āsevitabbaṃ, na bhāvetabbaṃ, na bahulīkātabbaṃ, bhāyitabbaṃ etassa sukhassā’ti – vadāmi. Idha , bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati…pe… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ vuccati nekkhammasukhaṃ pavivekasukhaṃ upasamasukhaṃ sambodhisukhaṃ. ‘Āsevitabbaṃ, bhāvetabbaṃ, bahulīkātabbaṃ, na bhāyitabbaṃ etassa sukhassā’ti – vadāmi . ‘Sukhavinicchayaṃ jaññā ; sukhavinicchayaṃ ñatvā ajjhattaṃ sukhamanuyuñjeyyā’ti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
೩೨೯. ‘‘‘ರಹೋವಾದಂ ನ ಭಾಸೇಯ್ಯ, ಸಮ್ಮುಖಾ ನ ಖೀಣಂ ಭಣೇ’ತಿ – ಇತಿ ಖೋ ಪನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ? ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಂ ಜಞ್ಞಾ ರಹೋವಾದಂ ಅಭೂತಂ ಅತಚ್ಛಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ ಸಸಕ್ಕಂ 11 ತಂ ರಹೋವಾದಂ ನ ಭಾಸೇಯ್ಯ। ಯಮ್ಪಿ ಜಞ್ಞಾ ರಹೋವಾದಂ ಭೂತಂ ತಚ್ಛಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ ತಸ್ಸಪಿ ಸಿಕ್ಖೇಯ್ಯ ಅವಚನಾಯ। ಯಞ್ಚ ಖೋ ಜಞ್ಞಾ ರಹೋವಾದಂ ಭೂತಂ ತಚ್ಛಂ ಅತ್ಥಸಂಹಿತಂ ತತ್ರ ಕಾಲಞ್ಞೂ ಅಸ್ಸ ತಸ್ಸ ರಹೋವಾದಸ್ಸ ವಚನಾಯ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಂ ಜಞ್ಞಾ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದಂ ಅಭೂತಂ ಅತಚ್ಛಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ ಸಸಕ್ಕಂ ತಂ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದಂ ನ ಭಾಸೇಯ್ಯ। ಯಮ್ಪಿ ಜಞ್ಞಾ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದಂ ಭೂತಂ ತಚ್ಛಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ ತಸ್ಸಪಿ ಸಿಕ್ಖೇಯ್ಯ ಅವಚನಾಯ। ಯಞ್ಚ ಖೋ ಜಞ್ಞಾ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದಂ ಭೂತಂ ತಚ್ಛಂ ಅತ್ಥಸಂಹಿತಂ ತತ್ರ ಕಾಲಞ್ಞೂ ಅಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದಸ್ಸ ವಚನಾಯ। ‘ರಹೋವಾದಂ ನ ಭಾಸೇಯ್ಯ, ಸಮ್ಮುಖಾ ನ ಖೀಣಂ ಭಣೇ’ತಿ – ಇತಿ ಯಂ ತಂ ವುತ್ತಂ, ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ।
329. ‘‘‘Rahovādaṃ na bhāseyya, sammukhā na khīṇaṃ bhaṇe’ti – iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Tatra, bhikkhave, yaṃ jaññā rahovādaṃ abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ sasakkaṃ 12 taṃ rahovādaṃ na bhāseyya. Yampi jaññā rahovādaṃ bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ tassapi sikkheyya avacanāya. Yañca kho jaññā rahovādaṃ bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ tatra kālaññū assa tassa rahovādassa vacanāya. Tatra, bhikkhave, yaṃ jaññā sammukhā khīṇavādaṃ abhūtaṃ atacchaṃ anatthasaṃhitaṃ sasakkaṃ taṃ sammukhā khīṇavādaṃ na bhāseyya. Yampi jaññā sammukhā khīṇavādaṃ bhūtaṃ tacchaṃ anatthasaṃhitaṃ tassapi sikkheyya avacanāya. Yañca kho jaññā sammukhā khīṇavādaṃ bhūtaṃ tacchaṃ atthasaṃhitaṃ tatra kālaññū assa tassa sammukhā khīṇavādassa vacanāya. ‘Rahovādaṃ na bhāseyya, sammukhā na khīṇaṃ bhaṇe’ti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
೩೩೦. ‘‘‘ಅತರಮಾನೋವ ಭಾಸೇಯ್ಯ ನೋ ತರಮಾನೋ’ತಿ – ಇತಿ ಖೋ ಪನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ? ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತರಮಾನಸ್ಸ ಭಾಸತೋ ಕಾಯೋಪಿ ಕಿಲಮತಿ, ಚಿತ್ತಮ್ಪಿ ಉಪಹಞ್ಞತಿ 13, ಸರೋಪಿ ಉಪಹಞ್ಞತಿ 14, ಕಣ್ಠೋಪಿ ಆತುರೀಯತಿ, ಅವಿಸಟ್ಠಮ್ಪಿ ಹೋತಿ ಅವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಂ ತರಮಾನಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತರಮಾನಸ್ಸ ಭಾಸತೋ ಕಾಯೋಪಿ ನ ಕಿಲಮತಿ, ಚಿತ್ತಮ್ಪಿ ನ ಉಪಹಞ್ಞತಿ, ಸರೋಪಿ ನ ಉಪಹಞ್ಞತಿ, ಕಣ್ಠೋಪಿ ನ ಆತುರೀಯತಿ, ವಿಸಟ್ಠಮ್ಪಿ ಹೋತಿ ವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಂ ಅತರಮಾನಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ। ‘ಅತರಮಾನೋವ ಭಾಸೇಯ್ಯ, ನೋ ತರಮಾನೋ’ತಿ – ಇತಿ ಯಂ ತಂ ವುತ್ತಂ, ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ।
330. ‘‘‘Ataramānova bhāseyya no taramāno’ti – iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Tatra, bhikkhave, taramānassa bhāsato kāyopi kilamati, cittampi upahaññati 15, saropi upahaññati 16, kaṇṭhopi āturīyati, avisaṭṭhampi hoti aviññeyyaṃ taramānassa bhāsitaṃ. Tatra, bhikkhave, ataramānassa bhāsato kāyopi na kilamati, cittampi na upahaññati, saropi na upahaññati, kaṇṭhopi na āturīyati, visaṭṭhampi hoti viññeyyaṃ ataramānassa bhāsitaṃ. ‘Ataramānova bhāseyya, no taramāno’ti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
೩೩೧. ‘‘‘ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಂ ನಾಭಿನಿವೇಸೇಯ್ಯ, ಸಮಞ್ಞಂ ನಾತಿಧಾವೇಯ್ಯಾ’ತಿ – ಇತಿ ಖೋ ಪನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ? ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಯಾ ಚ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಹೋತಿ ಸಮಞ್ಞಾಯ ಚ ಅತಿಸಾರೋ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತದೇವೇಕಚ್ಚೇಸು ಜನಪದೇಸು ‘ಪಾತೀ’ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಪತ್ತ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ , ‘ವಿತ್ತ’ನ್ತಿ 17 ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಸರಾವ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ ‘ಧಾರೋಪ’ನ್ತಿ 18 ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಪೋಣ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಪಿಸೀಲವ’ನ್ತಿ 19 ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ। ಇತಿ ಯಥಾ ಯಥಾ ನಂ ತೇಸು ತೇಸು ಜನಪದೇಸು ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ ತಥಾ ತಥಾ ಥಾಮಸಾ ಪರಾಮಾಸಾ 20 ಅಭಿನಿವಿಸ್ಸ ವೋಹರತಿ – ‘ಇದಮೇವ ಸಚ್ಚಂ , ಮೋಘಮಞ್ಞ’ನ್ತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಯಾ ಚ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಹೋತಿ ಸಮಞ್ಞಾಯ ಚ ಅತಿಸಾರೋ।
331. ‘‘‘Janapadaniruttiṃ nābhiniveseyya, samaññaṃ nātidhāveyyā’ti – iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Kathañca, bhikkhave, janapadaniruttiyā ca abhiniveso hoti samaññāya ca atisāro? Idha, bhikkhave, tadevekaccesu janapadesu ‘pātī’ti sañjānanti, ‘patta’nti sañjānanti , ‘vitta’nti 21 sañjānanti, ‘sarāva’nti sañjānanti ‘dhāropa’nti 22 sañjānanti, ‘poṇa’nti sañjānanti, ‘pisīlava’nti 23 sañjānanti. Iti yathā yathā naṃ tesu tesu janapadesu sañjānanti tathā tathā thāmasā parāmāsā 24 abhinivissa voharati – ‘idameva saccaṃ , moghamañña’nti. Evaṃ kho, bhikkhave, janapadaniruttiyā ca abhiniveso hoti samaññāya ca atisāro.
೩೩೨. ‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಯಾ ಚ ಅನಭಿನಿವೇಸೋ ಹೋತಿ ಸಮಞ್ಞಾಯ ಚ ಅನತಿಸಾರೋ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತದೇವೇಕಚ್ಚೇಸು ಜನಪದೇಸು ‘ಪಾತೀ’ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಪತ್ತ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ವಿತ್ತ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಸರಾವ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಧಾರೋಪ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಪೋಣ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ, ‘ಪಿಸೀಲವ’ನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ। ಇತಿ ಯಥಾ ಯಥಾ ನಂ ತೇಸು ತೇಸು ಜನಪದೇಸು ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ ‘ಇದಂ ಕಿರ ಮೇ 25 ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಸನ್ಧಾಯ ವೋಹರನ್ತೀ’ತಿ ತಥಾ ತಥಾ ವೋಹರತಿ ಅಪರಾಮಸಂ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಯಾ ಚ ಅನಭಿನಿವೇಸೋ ಹೋತಿ, ಸಮಞ್ಞಾಯ ಚ ಅನತಿಸಾರೋ। ‘ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಂ ನಾಭಿನಿವೇಸೇಯ್ಯ ಸಮಞ್ಞಂ ನಾತಿಧಾವೇಯ್ಯಾ’ತಿ – ಇತಿ ಯಂ ತಂ ವುತ್ತಂ, ಇದಮೇತಂ ಪಟಿಚ್ಚ ವುತ್ತಂ।
332. ‘‘Kathañca, bhikkhave, janapadaniruttiyā ca anabhiniveso hoti samaññāya ca anatisāro? Idha, bhikkhave, tadevekaccesu janapadesu ‘pātī’ti sañjānanti, ‘patta’nti sañjānanti, ‘vitta’nti sañjānanti, ‘sarāva’nti sañjānanti, ‘dhāropa’nti sañjānanti, ‘poṇa’nti sañjānanti, ‘pisīlava’nti sañjānanti. Iti yathā yathā naṃ tesu tesu janapadesu sañjānanti ‘idaṃ kira me 26 āyasmanto sandhāya voharantī’ti tathā tathā voharati aparāmasaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, janapadaniruttiyā ca anabhiniveso hoti, samaññāya ca anatisāro. ‘Janapadaniruttiṃ nābhiniveseyya samaññaṃ nātidhāveyyā’ti – iti yaṃ taṃ vuttaṃ, idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
೩೩೩. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗೋ ಹೀನೋ ಗಮ್ಮೋ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕೋ ಅನರಿಯೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋ ಸೋಮನಸ್ಸಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯೋಗೋ ಹೀನಂ ಗಮ್ಮಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
333. ‘‘Tatra, bhikkhave, yo kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogo hīno gammo pothujjaniko anariyo anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yo kāmapaṭisandhisukhino somanassānuyogaṃ ananuyogo hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೩೪. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗೋ ದುಕ್ಖೋ ಅನರಿಯೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯೋಗೋ ದುಕ್ಖಂ ಅನರಿಯಂ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
334. ‘‘Tatra, bhikkhave, yo attakilamathānuyogo dukkho anariyo anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yo attakilamathānuyogaṃ ananuyogo dukkhaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೩೫. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಯಂ ಮಜ್ಝಿಮಾ ಪಟಿಪದಾ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ಚಕ್ಖುಕರಣೀ ಞಾಣಕರಣೀ ಉಪಸಮಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಸಮ್ಬೋಧಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ । ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
335. ‘‘Tatra, bhikkhave, yāyaṃ majjhimā paṭipadā tathāgatena abhisambuddhā, cakkhukaraṇī ñāṇakaraṇī upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā . Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೩೬. ‘‘ತತ್ರ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಯಂ ಉಸ್ಸಾದನಾ ಚ ಅಪಸಾದನಾ ಚ ನೋ ಚ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಯಂ ನೇವುಸ್ಸಾದನಾ ಚ ನ ಅಪಸಾದನಾ ಚ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಚ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
336. ‘‘Tatra , bhikkhave, yāyaṃ ussādanā ca apasādanā ca no ca dhammadesanā, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yāyaṃ nevussādanā ca na apasādanā ca dhammadesanā ca, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೩೭. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಮಿದಂ ಕಾಮಸುಖಂ ಮೀಳ್ಹಸುಖಂ ಪೋಥುಜ್ಜನಸುಖಂ ಅನರಿಯಸುಖಂ , ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಮಿದಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮಸುಖಂ ಪವಿವೇಕಸುಖಂ ಉಪಸಮಸುಖಂ ಸಮ್ಬೋಧಿಸುಖಂ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
337. ‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ kāmasukhaṃ mīḷhasukhaṃ pothujjanasukhaṃ anariyasukhaṃ , sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yamidaṃ nekkhammasukhaṃ pavivekasukhaṃ upasamasukhaṃ sambodhisukhaṃ, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೩೮. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ರಹೋವಾದೋ ಅಭೂತೋ ಅತಚ್ಛೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ರಹೋವಾದೋ ಭೂತೋ ತಚ್ಛೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ರಹೋವಾದೋ ಭೂತೋ ತಚ್ಛೋ ಅತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
338. ‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ rahovādo abhūto ataccho anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ rahovādo bhūto taccho anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ rahovādo bhūto taccho atthasaṃhito, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೩೯. ‘‘ತತ್ರ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದೋ ಅಭೂತೋ ಅತಚ್ಛೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದೋ ಭೂತೋ ತಚ್ಛೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಸಮ್ಮುಖಾ ಖೀಣವಾದೋ ಭೂತೋ ತಚ್ಛೋ ಅತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
339. ‘‘Tatra , bhikkhave, yvāyaṃ sammukhā khīṇavādo abhūto ataccho anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ sammukhā khīṇavādo bhūto taccho anatthasaṃhito, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ sammukhā khīṇavādo bhūto taccho atthasaṃhito, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೪೦. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಮಿದಂ ತರಮಾನಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಯಮಿದಂ ಅತರಮಾನಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
340. ‘‘Tatra, bhikkhave, yamidaṃ taramānassa bhāsitaṃ, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra, bhikkhave , yamidaṃ ataramānassa bhāsitaṃ, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
೩೪೧. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಯಾ ಚ ಅಭಿನಿವೇಸೋ ಸಮಞ್ಞಾಯ ಚ ಅತಿಸಾರೋ, ಸದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸಉಪಘಾತೋ ಸಉಪಾಯಾಸೋ ಸಪರಿಳಾಹೋ; ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಸರಣೋ। ತತ್ರ ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಜನಪದನಿರುತ್ತಿಯಾ ಚ ಅನಭಿನಿವೇಸೋ ಸಮಞ್ಞಾಯ ಚ ಅನತಿಸಾರೋ, ಅದುಕ್ಖೋ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅನುಪಘಾತೋ ಅನುಪಾಯಾಸೋ ಅಪರಿಳಾಹೋ; ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ। ತಸ್ಮಾ ಏಸೋ ಧಮ್ಮೋ ಅರಣೋ।
341. ‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ janapadaniruttiyā ca abhiniveso samaññāya ca atisāro, sadukkho eso dhammo saupaghāto saupāyāso sapariḷāho; micchāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo saraṇo. Tatra bhikkhave, yvāyaṃ janapadaniruttiyā ca anabhiniveso samaññāya ca anatisāro, adukkho eso dhammo anupaghāto anupāyāso apariḷāho; sammāpaṭipadā. Tasmā eso dhammo araṇo.
‘‘ತಸ್ಮಾತಿಹ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ‘ಸರಣಞ್ಚ ಧಮ್ಮಂ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮ, ಅರಣಞ್ಚ ಧಮ್ಮಂ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮ; ಸರಣಞ್ಚ ಧಮ್ಮಂ ಞತ್ವಾ ಅರಣಞ್ಚ ಧಮ್ಮಂ ಞತ್ವಾ ಅರಣಪಟಿಪದಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ ಏವಞ್ಹಿ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ। ಸುಭೂತಿ ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕುಲಪುತ್ತೋ ಅರಣಪಟಿಪದಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ’’ತಿ।
‘‘Tasmātiha, bhikkhave, ‘saraṇañca dhammaṃ jānissāma, araṇañca dhammaṃ jānissāma; saraṇañca dhammaṃ ñatvā araṇañca dhammaṃ ñatvā araṇapaṭipadaṃ paṭipajjissāmā’ti evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Subhūti ca pana, bhikkhave, kulaputto araṇapaṭipadaṃ paṭipanno’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ನವಮಂ।
Araṇavibhaṅgasuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೯. ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Araṇavibhaṅgasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೯. ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Araṇavibhaṅgasuttavaṇṇanā
