| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೯. ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Araṇavibhaṅgasuttavaṇṇanā
೩೨೩. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ನೇವುಸ್ಸಾದೇಯ್ಯ ನ ಅಪಸಾದೇಯ್ಯಾತಿ ಗೇಹಸಿತವಸೇನ ಕಞ್ಚಿ ಪುಗ್ಗಲಂ ನೇವ ಉಕ್ಖಿಪೇಯ್ಯ ನ ಅವಕ್ಖಿಪೇಯ್ಯ। ಧಮ್ಮಮೇವ ದೇಸೇಯ್ಯಾತಿ ಸಭಾವಮೇವ ಕಥೇಯ್ಯ। ಸುಖವಿನಿಚ್ಛಯನ್ತಿ ವಿನಿಚ್ಛಿತಸುಖಂ। ರಹೋ ವಾದನ್ತಿ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಅವಣ್ಣಂ, ಪಿಸುಣವಾಚನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಮ್ಮುಖಾ ನ ಖೀಣನ್ತಿ ಸಮ್ಮುಖಾಪಿ ಖೀಣಂ ಆಕಿಣ್ಣಂ ಸಂಕಿಲಿಟ್ಠಂ ವಾಚಂ ನ ಭಣೇಯ್ಯ। ನಾಭಿನಿವೇಸೇಯ್ಯಾತಿ ನ ಅಧಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಆದಾಯ ವೋಹರೇಯ್ಯ। ಸಮಞ್ಞನ್ತಿ ಲೋಕಸಮಞ್ಞಂ ಲೋಕಪಣ್ಣತ್ತಿಂ। ನಾತಿಧಾವೇಯ್ಯಾತಿ ನಾತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯ।
323.Evaṃme sutanti araṇavibhaṅgasuttaṃ. Tattha nevussādeyya na apasādeyyāti gehasitavasena kañci puggalaṃ neva ukkhipeyya na avakkhipeyya. Dhammameva deseyyāti sabhāvameva katheyya. Sukhavinicchayanti vinicchitasukhaṃ. Raho vādanti parammukhā avaṇṇaṃ, pisuṇavācanti attho. Sammukhā na khīṇanti sammukhāpi khīṇaṃ ākiṇṇaṃ saṃkiliṭṭhaṃ vācaṃ na bhaṇeyya. Nābhiniveseyyāti na adhiṭṭhahitvā ādāya vohareyya. Samaññanti lokasamaññaṃ lokapaṇṇattiṃ. Nātidhāveyyāti nātikkameyya.
೩೨೪. ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿಸುಖಿನೋತಿ ಕಾಮಪಟಿಸನ್ಧಿನಾ ಕಾಮೂಪಸಂಹಿತೇನ ಸುಖೇನ ಸುಖಿತಸ್ಸ। ಸದುಕ್ಖೋತಿ ವಿಪಾಕದುಕ್ಖೇನ ಸಂಕಿಲೇಸದುಕ್ಖೇನಪಿ ಸದುಕ್ಖೋ। ಸಉಪಘಾತೋತಿ ವಿಪಾಕೂಪಘಾತಕಿಲೇಸೂಪಘಾತೇಹೇವ ಸಉಪಘಾತೋ। ತಥಾ ಸಪರಿಳಾಹೋ। ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾತಿ ಅಯಾಥಾವಪಟಿಪದಾ ಅಕುಸಲಪಟಿಪದಾ।
324.Kāmapaṭisandhisukhinoti kāmapaṭisandhinā kāmūpasaṃhitena sukhena sukhitassa. Sadukkhoti vipākadukkhena saṃkilesadukkhenapi sadukkho. Saupaghātoti vipākūpaghātakilesūpaghāteheva saupaghāto. Tathā sapariḷāho. Micchāpaṭipadāti ayāthāvapaṭipadā akusalapaṭipadā.
೩೨೬. ಇತ್ಥೇಕೇ ಅಪಸಾದೇತೀತಿ ಏವಂ ಗೇಹಸಿತವಸೇನ ಏಕಚ್ಚೇ ಪುಗ್ಗಲೇ ಅಪಸಾದೇತಿ। ಉಸ್ಸಾದನೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಭವಸಂಯೋಜನನ್ತಿ ಭವಬನ್ಧನಂ, ತಣ್ಹಾಯೇತಂ ನಾಮಂ।
326.Ittheke apasādetīti evaṃ gehasitavasena ekacce puggale apasādeti. Ussādanepi eseva nayo. Bhavasaṃyojananti bhavabandhanaṃ, taṇhāyetaṃ nāmaṃ.
ಸುಭೂತಿತ್ಥೇರೋ ಕಿರ ಇಮಂ ಚತುಕ್ಕಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಏತದಗ್ಗೇ ಠಪಿತೋ। ಭಗವತೋ ಹಿ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಉಸ್ಸಾದನಾಅಪಸಾದನಾ ಪಞ್ಞಾಯನ್ತಿ, ತಥಾ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಾದೀನಂ। ಸುಭೂತಿತ್ಥೇರಸ್ಸ ಪನ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ‘‘ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಪ್ಪಟಿಪನ್ನಕೋ ಅನಾರಾಧಕೋ’’ತಿ ವಾ, ‘‘ಅಯಂ ಸೀಲವಾ ಗುಣವಾ ಲಜ್ಜಿಪೇಸಲೋ ಆಚಾರಸಮ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ ವಾ ನತ್ಥಿ, ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ಪನಸ್ಸ ‘‘ಅಯಂ ಮಿಚ್ಛಾಪಟಿಪದಾ, ಅಯಂ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಾ’’ತ್ವೇವ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ತಸ್ಮಾ ಭಗವಾ ‘‘ಏತದಗ್ಗಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಮ ಸಾವಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅರಣವಿಹಾರೀನಂ ಯದಿದಂ ಸುಭೂತೀ’’ತಿ ಆಹ।
Subhūtitthero kira imaṃ catukkaṃ nissāya etadagge ṭhapito. Bhagavato hi dhammaṃ desentassa puggalānaṃ ussādanāapasādanā paññāyanti, tathā sāriputtattherādīnaṃ. Subhūtittherassa pana dhammadesanāya ‘‘ayaṃ puggalo appaṭipannako anārādhako’’ti vā, ‘‘ayaṃ sīlavā guṇavā lajjipesalo ācārasampanno’’ti vā natthi, dhammadesanāya panassa ‘‘ayaṃ micchāpaṭipadā, ayaṃ sammāpaṭipadā’’tveva paññāyati. Tasmā bhagavā ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ araṇavihārīnaṃ yadidaṃ subhūtī’’ti āha.
೩೨೯. ಕಾಲಞ್ಞೂ ಅಸ್ಸಾತಿ ಅಸಮ್ಪತ್ತೇ ಚ ಅತಿಕ್ಕನ್ತೇ ಚ ಕಾಲೇ ಅಕಥೇತ್ವಾ ‘‘ಇದಾನಿ ವುಚ್ಚಮಾನಂ ಮಹಾಜನೋ ಗಣ್ಹಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಯುತ್ತಪತ್ತಕಾಲಂ ಞತ್ವಾವ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯ। ಖೀಣವಾದೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
329.Kālaññūassāti asampatte ca atikkante ca kāle akathetvā ‘‘idāni vuccamānaṃ mahājano gaṇhissatī’’ti yuttapattakālaṃ ñatvāva parammukhā avaṇṇaṃ bhāseyya. Khīṇavādepi eseva nayo.
೩೩೦. ಉಪಹಞ್ಞತೀತಿ ಘಾತಿಯತಿ। ಸರೋಪಿ ಉಪಹಞ್ಞತೀತಿ ಸದ್ದೋಪಿ ಭಿಜ್ಜತಿ। ಆತುರೀಯತೀತಿ ಆತುರೋ ಹೋತಿ ಗೇಲಞ್ಞಪ್ಪತ್ತೋ ಸಾಬಾಧೋ। ಅವಿಸ್ಸಟ್ಠನ್ತಿ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಂ ಅಪಲಿಬುದ್ಧಂ ನ ಹೋತಿ।
330.Upahaññatīti ghātiyati. Saropi upahaññatīti saddopi bhijjati. Āturīyatīti āturo hoti gelaññappatto sābādho. Avissaṭṭhanti vissaṭṭhaṃ apalibuddhaṃ na hoti.
೩೩೧. ತದೇವಾತಿ ತಂಯೇವ ಭಾಜನಂ। ಅಭಿನಿವಿಸ್ಸ ವೋಹರತೀತಿ ಪತ್ತನ್ತಿ ಸಞ್ಜಾನನಜನಪದಂ ಗನ್ತ್ವಾ ‘‘ಪತ್ತಂ ಆಹರಥ ಧೋವಥಾ’’ತಿ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಅನ್ಧಬಾಲಪುಥುಜ್ಜನೋ, ನಯಿದಂ ಪತ್ತಂ, ಪಾತಿ ನಮೇಸಾ, ಏವಂ ವದಾಹೀ’’ತಿ ಅಭಿನಿವಿಸ್ಸ ವೋಹರತಿ। ಏವಂ ಸಬ್ಬಪದೇಹಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಅತಿಸಾರೋತಿ ಅತಿಧಾವನಂ।
331.Tadevāti taṃyeva bhājanaṃ. Abhinivissa voharatīti pattanti sañjānanajanapadaṃ gantvā ‘‘pattaṃ āharatha dhovathā’’ti sutvā ‘‘andhabālaputhujjano, nayidaṃ pattaṃ, pāti namesā, evaṃ vadāhī’’ti abhinivissa voharati. Evaṃ sabbapadehi yojetabbaṃ. Atisāroti atidhāvanaṃ.
೩೩೨. ತಥಾ ತಥಾ ವೋಹರತಿ ಅಪರಾಮಸನ್ತಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಜನಪದೇ ಭಾಜನಂ ಪಾತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಇಮೇ ಪನ ನಂ ಪತ್ತನ್ತಿ ವದನ್ತೀತಿ ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಜನಪದವೋಹಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪತ್ತಂ ಪತ್ತನ್ತೇವ ಅಪರಾಮಸನ್ತೋ ವೋಹರತಿ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
332.Tathā tathā voharati aparāmasanti amhākaṃ janapade bhājanaṃ pātīti vuccati, ime pana naṃ pattanti vadantīti tato paṭṭhāya janapadavohāraṃ muñcitvā pattaṃ pattanteva aparāmasanto voharati. Sesapadesupi eseva nayo.
೩೩೩. ಇದಾನಿ ಮರಿಯಾದಭಾಜನೀಯಂ ಕರೋನ್ತೋ ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಸರಣೋತಿ ಸರಜೋ ಸಕಿಲೇಸೋ। ಅರಣೋತಿ ಅರಜೋ ನಿಕ್ಕಿಲೇಸೋ। ಸುಭೂತಿ ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇತಿ ಅಯಂ ಥೇರೋ ದ್ವೀಸು ಠಾನೇಸು ಏತದಗ್ಗಂ ಆರುಳ್ಹೋ ‘‘ಅರಣವಿಹಾರೀನಂ ಯದಿದಂ ಸುಭೂತಿ, ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯಾನಂ ಯದಿದಂ ಸುಭೂತೀ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೨೦೨)।
333. Idāni mariyādabhājanīyaṃ karonto tatra, bhikkhavetiādimāha. Tattha saraṇoti sarajo sakileso. Araṇoti arajo nikkileso. Subhūti ca pana, bhikkhaveti ayaṃ thero dvīsu ṭhānesu etadaggaṃ āruḷho ‘‘araṇavihārīnaṃ yadidaṃ subhūti, dakkhiṇeyyānaṃ yadidaṃ subhūtī’’ti (a. ni. 1.202).
ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿ ಕಿರ ವತ್ಥುಂ ಸೋಧೇತಿ, ಸುಭೂತಿತ್ಥೇರೋ ದಕ್ಖಿಣಂ ಸೋಧೇತಿ। ತಥಾ ಹಿ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತೋ ಗೇಹದ್ವಾರೇ ಠಿತೋ ಯಾವ ಭಿಕ್ಖಂ ಆಹರನ್ತಿ, ತಾವ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ನಿರೋಧಂ ಸಮಾಪಜ್ಜತಿ, ನಿರೋಧಾ ವುಟ್ಠಾಯ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಸುಭೂತಿತ್ಥೇರೋ ಚ ತಥೇವ ಮೇತ್ತಾಝಾನಂ ಸಮಾಪಜ್ಜತಿ, ಮೇತ್ತಾಝಾನಾ ವುಟ್ಠಾಯ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಏವಂ ಪನ ಕಾತುಂ ಸಕ್ಕಾತಿ। ಆಮ ಸಕ್ಕಾ, ನೇವ ಅಚ್ಛರಿಯಞ್ಚೇತಂ, ಯಂ ಮಹಾಭಿಞ್ಞಪ್ಪತ್ತಾ ಸಾವಕಾ ಏವಂ ಕರೇಯ್ಯುಂ। ಇಮಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಹಿ ತಮ್ಬಪಣ್ಣಿದೀಪೇ ಪೋರಾಣಕರಾಜಕಾಲೇ ಪಿಙ್ಗಲಬುದ್ಧರಕ್ಖಿತತ್ಥೇರೋ ನಾಮ ಉತ್ತರಗಾಮಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವಿಹಾಸಿ। ತತ್ಥ ಸತ್ತ ಕುಲಸತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಏಕಮ್ಪಿ ತಂ ಕುಲದ್ವಾರಂ ನತ್ಥಿ, ಯತ್ಥ ಥೇರೋ ಸಮಾಪತ್ತಿಂ ನ ಸಮಾಪಜ್ಜಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
Dhammasenāpati kira vatthuṃ sodheti, subhūtitthero dakkhiṇaṃ sodheti. Tathā hi dhammasenāpati piṇḍāya caranto gehadvāre ṭhito yāva bhikkhaṃ āharanti, tāva pubbabhāge paricchinditvā nirodhaṃ samāpajjati, nirodhā vuṭṭhāya deyyadhammaṃ paṭiggaṇhāti. Subhūtitthero ca tatheva mettājhānaṃ samāpajjati, mettājhānā vuṭṭhāya deyyadhammaṃ paṭiggaṇhāti. Evaṃ pana kātuṃ sakkāti. Āma sakkā, neva acchariyañcetaṃ, yaṃ mahābhiññappattā sāvakā evaṃ kareyyuṃ. Imasmimpi hi tambapaṇṇidīpe porāṇakarājakāle piṅgalabuddharakkhitatthero nāma uttaragāmaṃ nissāya vihāsi. Tattha satta kulasatāni honti, ekampi taṃ kuladvāraṃ natthi, yattha thero samāpattiṃ na samāpajji. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Araṇavibhaṅgasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೯. ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತಂ • 9. Araṇavibhaṅgasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೯. ಅರಣವಿಭಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Araṇavibhaṅgasuttavaṇṇanā
