Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
౩౩. అరణవిహారఞాణనిద్దేసవణ్ణనా
33. Araṇavihārañāṇaniddesavaṇṇanā
౮౨. అరణవిహారఞాణనిద్దేసే అనిచ్చానుపస్సనాదయో వుత్తత్థా. సుఞ్ఞతో విహారోతి అనత్తానుపస్సనాయ వుట్ఠితస్స సుఞ్ఞతాకారేనేవ పవత్తా అరహత్తఫలసమాపత్తి. అనిమిత్తో విహారోతి అనిచ్చానుపస్సనాయ వుట్ఠితస్స అనిమిత్తాకారేన పవత్తా అరహత్తఫలసమాపత్తి. అప్పణిహితో విహారోతి దుక్ఖానుపస్సనాయ వుట్ఠితస్స అప్పణిహితాకారేన పవత్తా అరహత్తఫలసమాపత్తి. సుఞ్ఞతే అధిముత్తతాతి సుఞ్ఞతే ఫలసమాపత్తియా పుబ్బభాగపఞ్ఞావసేన అధిముత్తతా. సేసద్వయేపి ఏసేవ నయో. పఠమం ఝానన్తిఆదీహి అరహత్తఫలసమాపత్తిం సమాపజ్జితుకామస్స విపస్సనాయ ఆరమ్మణభూతా ఝానసమాపత్తియో వుత్తా. అరహతోయేవ హి విపస్సనాఫలసమాపత్తిపణీతాధిముత్తిఝానసమాపత్తియో సబ్బకిలేసానం పహీనత్తా ‘‘అరణవిహారో’’తి వత్తుం అరహన్తి.
82. Araṇavihārañāṇaniddese aniccānupassanādayo vuttatthā. Suññato vihāroti anattānupassanāya vuṭṭhitassa suññatākāreneva pavattā arahattaphalasamāpatti. Animitto vihāroti aniccānupassanāya vuṭṭhitassa animittākārena pavattā arahattaphalasamāpatti. Appaṇihitovihāroti dukkhānupassanāya vuṭṭhitassa appaṇihitākārena pavattā arahattaphalasamāpatti. Suññate adhimuttatāti suññate phalasamāpattiyā pubbabhāgapaññāvasena adhimuttatā. Sesadvayepi eseva nayo. Paṭhamaṃ jhānantiādīhi arahattaphalasamāpattiṃ samāpajjitukāmassa vipassanāya ārammaṇabhūtā jhānasamāpattiyo vuttā. Arahatoyeva hi vipassanāphalasamāpattipaṇītādhimuttijhānasamāpattiyo sabbakilesānaṃ pahīnattā ‘‘araṇavihāro’’ti vattuṃ arahanti.
పఠమేన ఝానేన నీవరణే హరతీతి అరణవిహారోతి పఠమజ్ఝానసమఙ్గీ పఠమేన ఝానేన నీవరణే హరతీతి తం పఠమం ఝానం అరణవిహారోతి అత్థో. సేసేసుపి ఏసేవ నయో. అరహతో నీవరణాభావేపి నీవరణవిపక్ఖత్తా పఠమస్స ఝానస్స నీవరణే హరతీతి వుత్తన్తి వేదితబ్బం. విపస్సనాఫలసమాపత్తిపణీతాధిముత్తివసేన తిధా అరణవిహారఞాణం ఉద్దిసిత్వా కస్మా ఝానసమాపత్తియోవ అరణవిహారోతి నిద్దిట్ఠాతి చే? ఉద్దేసవసేనేవ తాసం తిస్సన్నం అరణవిహారతాయ సిద్ధత్తా. ఫలసమాపత్తివిపస్సనాయ పన భూమిభూతానం ఝానసమాపత్తీనం అరణవిహారతా అవుత్తే న సిజ్ఝతి, తస్మా అసిద్ధమేవ సాధేతుం ‘‘పఠమం ఝానం అరణవిహారో’’తిఆది వుత్తన్తి వేదితబ్బం. తాసఞ్హి అరణవిహారతా ఉద్దేసవసేన అసిద్ధాపి నిద్దేసే వుత్తత్తా సిద్ధాతి. తేసం వా యోజితనయేనేవ ‘‘అనిచ్చానుపస్సనా నిచ్చసఞ్ఞం హరతీతి అరణవిహారో, దుక్ఖానుపస్సనా సుఖసఞ్ఞం హరతీతి అరణవిహారో, అనత్తానుపస్సనా అత్తసఞ్ఞం హరతీతి అరణవిహారో, సుఞ్ఞతో విహారో అసుఞ్ఞతం హరతీతి అరణవిహారో, అనిమిత్తో విహారో నిమిత్తం హరతీతి అరణవిహారో, అప్పణిహితో విహారో పణిధిం హరతీతి అరణవిహారో, సుఞ్ఞతాధిముత్తతా అసుఞ్ఞతాధిముత్తిం హరతీతి అరణవిహారో, అనిమిత్తాధిముత్తతా నిమిత్తాధిముత్తిం హరతీతి అరణవిహారో, అప్పణిహితాధిముత్తతా పణిహితాధిముత్తిం హరతీతి అరణవిహారో’’తి యోజేత్వా గహేతబ్బం.
Paṭhamena jhānena nīvaraṇe haratīti araṇavihāroti paṭhamajjhānasamaṅgī paṭhamena jhānena nīvaraṇe haratīti taṃ paṭhamaṃ jhānaṃ araṇavihāroti attho. Sesesupi eseva nayo. Arahato nīvaraṇābhāvepi nīvaraṇavipakkhattā paṭhamassa jhānassa nīvaraṇe haratīti vuttanti veditabbaṃ. Vipassanāphalasamāpattipaṇītādhimuttivasena tidhā araṇavihārañāṇaṃ uddisitvā kasmā jhānasamāpattiyova araṇavihāroti niddiṭṭhāti ce? Uddesavaseneva tāsaṃ tissannaṃ araṇavihāratāya siddhattā. Phalasamāpattivipassanāya pana bhūmibhūtānaṃ jhānasamāpattīnaṃ araṇavihāratā avutte na sijjhati, tasmā asiddhameva sādhetuṃ ‘‘paṭhamaṃ jhānaṃ araṇavihāro’’tiādi vuttanti veditabbaṃ. Tāsañhi araṇavihāratā uddesavasena asiddhāpi niddese vuttattā siddhāti. Tesaṃ vā yojitanayeneva ‘‘aniccānupassanā niccasaññaṃ haratīti araṇavihāro, dukkhānupassanā sukhasaññaṃ haratīti araṇavihāro, anattānupassanā attasaññaṃ haratīti araṇavihāro, suññato vihāro asuññataṃ haratīti araṇavihāro, animitto vihāro nimittaṃ haratīti araṇavihāro, appaṇihito vihāro paṇidhiṃ haratīti araṇavihāro, suññatādhimuttatā asuññatādhimuttiṃ haratīti araṇavihāro, animittādhimuttatā nimittādhimuttiṃ haratīti araṇavihāro, appaṇihitādhimuttatā paṇihitādhimuttiṃ haratīti araṇavihāro’’ti yojetvā gahetabbaṃ.
అరణవిహారఞాణనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Araṇavihārañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ౩౩. అరణవిహారఞాణనిద్దేసో • 33. Araṇavihārañāṇaniddeso