Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
១០. អរញ្ញសុត្តវណ្ណនា
10. Araññasuttavaṇṇanā
១០. សន្តកិលេសានន្តិ វូបសន្តកិលេសបរិឡាហានំ។ យស្មា សីលាទិគុណសម្ភវំ តតោ ឯវ ភយសន្តញ្ច ឧបាទាយ បណ្ឌិតា ‘‘សន្តោ’’តិ វុច្ចន្តិ, តស្មា វុត្តំ ‘‘បណ្ឌិតានំ វា’’តិ។ តេនាហ ‘‘សន្តោ ហវេ’’តិអាទិ។ សេដ្ឋចារីនន្តិ សេដ្ឋចរិយំ ចរន្តានំ។ យស្មា បុថុជ្ជនកល្យាណតោ បដ្ឋាយ ភិក្ខុ មគ្គព្រហ្មចរិយវាសំ វសតិ នាម, តស្មា អាហ ‘‘មគ្គព្រហ្មចរិយវាសំ វសន្តាន’’ន្តិ។ អរិយានំ បន មុខវណ្ណស្ស បសីទនេ វត្តព្ពមេវ នត្ថិ។ មូលកម្មដ្ឋានន្តិ បារិហារិយកម្មដ្ឋានំ។ វិសភាគសន្តតីតិ នានារម្មណេសុ បវត្តចិត្តសន្តតិ។ សា ហិ វិក្ខេបព្យាកុលតាយ អប្បសន្នា សមាហិតចិត្តសន្តតិយា វិសភាគសន្តតិ។ ឱក្កមតីតិ សមាធិសភាគា ចិត្តសន្តតិ សមថវីថិំ អនុបវិសតិ។ ចិត្តំ បសីទតីតិ កម្មដ្ឋាននិរតំ ភាវនាចិត្តំ សន្ធាយាហ, តំ បសន្នំ ហុត្វា បវត្តតិ។ លោហិតំ បសីទតីតិ ចិត្តកាលុស្សិយស្សាភាវតោ លោហិតំ អនាវិលំ ហោតិ។ បរិសុទ្ធានិ ហោន្តិ ការណស្ស បរិសុទ្ធភាវតោ។ តាលផលមុខស្ស វិយ មុខស្ស វណ្ណោ ហោតីតិ មុខ-សទ្ទស្ស អាទិម្ហិ បមុត្តបទេន យោជេតព្ពោ។ ឯវញ្ហិ ចស្ស បមុត្តគ្គហណំ សមត្ថិតំ ហោតិ តាលផលមុខស្ស វណ្ណសម្បទាសទិសត្តា។ តិភូមកោ ឯវ តេភូមកោ។
10.Santakilesānanti vūpasantakilesapariḷāhānaṃ. Yasmā sīlādiguṇasambhavaṃ tato eva bhayasantañca upādāya paṇḍitā ‘‘santo’’ti vuccanti, tasmā vuttaṃ ‘‘paṇḍitānaṃ vā’’ti. Tenāha ‘‘santo have’’tiādi. Seṭṭhacārīnanti seṭṭhacariyaṃ carantānaṃ. Yasmā puthujjanakalyāṇato paṭṭhāya bhikkhu maggabrahmacariyavāsaṃ vasati nāma, tasmā āha ‘‘maggabrahmacariyavāsaṃ vasantāna’’nti. Ariyānaṃ pana mukhavaṇṇassa pasīdane vattabbameva natthi. Mūlakammaṭṭhānanti pārihāriyakammaṭṭhānaṃ. Visabhāgasantatīti nānārammaṇesu pavattacittasantati. Sā hi vikkhepabyākulatāya appasannā samāhitacittasantatiyā visabhāgasantati. Okkamatīti samādhisabhāgā cittasantati samathavīthiṃ anupavisati. Cittaṃ pasīdatīti kammaṭṭhānanirataṃ bhāvanācittaṃ sandhāyāha, taṃ pasannaṃ hutvā pavattati. Lohitaṃ pasīdatīti cittakālussiyassābhāvato lohitaṃ anāvilaṃ hoti. Parisuddhāni honti kāraṇassa parisuddhabhāvato. Tālaphalamukhassa viya mukhassa vaṇṇo hotīti mukha-saddassa ādimhi pamuttapadena yojetabbo. Evañhi cassa pamuttaggahaṇaṃ samatthitaṃ hoti tālaphalamukhassa vaṇṇasampadāsadisattā. Tibhūmako eva tebhūmako.
អតីតំ នានុសោចន្តិ អតីតំ បច្ចយលាភំ លក្ខណំ កត្វា ន សោចន្តិ ន អនុត្ថុនន្តិ។ ជប្បនតណ្ហាយ វសេន ន បរិកប្បន្តីតិ អាហ ‘‘ន បត្ថេន្តី’’តិ ។ យេន កេនចីតិ ឥតរីតរេន។ តង្ខណេ លទ្ធេនាតិ សន្និធិការបរិភោគាភាវមាហ។ តិវិធេនបិ ការណេនាតិ តិប្បការេន ហេតុនា, តិលក្ខណសន្តោសនិមិត្តន្តិ អត្ថោ។
Atītaṃ nānusocanti atītaṃ paccayalābhaṃ lakkhaṇaṃ katvā na socanti na anutthunanti. Jappanataṇhāya vasena na parikappantīti āha ‘‘na patthentī’’ti . Yena kenacīti itarītarena. Taṅkhaṇe laddhenāti sannidhikāraparibhogābhāvamāha. Tividhenapi kāraṇenāti tippakārena hetunā, tilakkhaṇasantosanimittanti attho.
វិនាសន្តិ វិនាសនហេតុំ។ វិនស្សន្តិ ឯតេហីតិ វិនាសោ, លោភទោសា តទេកដ្ឋា ច បាបធម្មា ។ អរូបកាយស្ស វិយ រូបកាយស្សបិ វិសេសតោ សុក្ខភាវការណន្តិ អាហ ‘‘ឯតេន ការណទ្វយេនា’’តិ។ លុតោតិ លូនោ។
Vināsanti vināsanahetuṃ. Vinassanti etehīti vināso, lobhadosā tadekaṭṭhā ca pāpadhammā . Arūpakāyassa viya rūpakāyassapi visesato sukkhabhāvakāraṇanti āha ‘‘etena kāraṇadvayenā’’ti. Lutoti lūno.
អរញ្ញសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Araññasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
នឡវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Naḷavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. អរញ្ញសុត្តំ • 10. Araññasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. អរញ្ញសុត្តវណ្ណនា • 10. Araññasuttavaṇṇanā