| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೧೦. ಅರಞ್ಞಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Araññasuttavaṇṇanā
೧೦. ಸನ್ತಕಿಲೇಸಾನನ್ತಿ ವೂಪಸನ್ತಕಿಲೇಸಪರಿಳಾಹಾನಂ। ಯಸ್ಮಾ ಸೀಲಾದಿಗುಣಸಮ್ಭವಂ ತತೋ ಏವ ಭಯಸನ್ತಞ್ಚ ಉಪಾದಾಯ ಪಣ್ಡಿತಾ ‘‘ಸನ್ತೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಪಣ್ಡಿತಾನಂ ವಾ’’ತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸನ್ತೋ ಹವೇ’’ತಿಆದಿ। ಸೇಟ್ಠಚಾರೀನನ್ತಿ ಸೇಟ್ಠಚರಿಯಂ ಚರನ್ತಾನಂ। ಯಸ್ಮಾ ಪುಥುಜ್ಜನಕಲ್ಯಾಣತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಭಿಕ್ಖು ಮಗ್ಗಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸಂ ವಸತಿ ನಾಮ, ತಸ್ಮಾ ಆಹ ‘‘ಮಗ್ಗಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯವಾಸಂ ವಸನ್ತಾನ’’ನ್ತಿ। ಅರಿಯಾನಂ ಪನ ಮುಖವಣ್ಣಸ್ಸ ಪಸೀದನೇ ವತ್ತಬ್ಬಮೇವ ನತ್ಥಿ। ಮೂಲಕಮ್ಮಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಪಾರಿಹಾರಿಯಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ। ವಿಸಭಾಗಸನ್ತತೀತಿ ನಾನಾರಮ್ಮಣೇಸು ಪವತ್ತಚಿತ್ತಸನ್ತತಿ। ಸಾ ಹಿ ವಿಕ್ಖೇಪಬ್ಯಾಕುಲತಾಯ ಅಪ್ಪಸನ್ನಾ ಸಮಾಹಿತಚಿತ್ತಸನ್ತತಿಯಾ ವಿಸಭಾಗಸನ್ತತಿ। ಓಕ್ಕಮತೀತಿ ಸಮಾಧಿಸಭಾಗಾ ಚಿತ್ತಸನ್ತತಿ ಸಮಥವೀಥಿಂ ಅನುಪವಿಸತಿ। ಚಿತ್ತಂ ಪಸೀದತೀತಿ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನನಿರತಂ ಭಾವನಾಚಿತ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ, ತಂ ಪಸನ್ನಂ ಹುತ್ವಾ ಪವತ್ತತಿ। ಲೋಹಿತಂ ಪಸೀದತೀತಿ ಚಿತ್ತಕಾಲುಸ್ಸಿಯಸ್ಸಾಭಾವತೋ ಲೋಹಿತಂ ಅನಾವಿಲಂ ಹೋತಿ। ಪರಿಸುದ್ಧಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಕಾರಣಸ್ಸ ಪರಿಸುದ್ಧಭಾವತೋ। ತಾಲಫಲಮುಖಸ್ಸ ವಿಯ ಮುಖಸ್ಸ ವಣ್ಣೋ ಹೋತೀತಿ ಮುಖ-ಸದ್ದಸ್ಸ ಆದಿಮ್ಹಿ ಪಮುತ್ತಪದೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬೋ। ಏವಞ್ಹಿ ಚಸ್ಸ ಪಮುತ್ತಗ್ಗಹಣಂ ಸಮತ್ಥಿತಂ ಹೋತಿ ತಾಲಫಲಮುಖಸ್ಸ ವಣ್ಣಸಮ್ಪದಾಸದಿಸತ್ತಾ। ತಿಭೂಮಕೋ ಏವ ತೇಭೂಮಕೋ।
10.Santakilesānanti vūpasantakilesapariḷāhānaṃ. Yasmā sīlādiguṇasambhavaṃ tato eva bhayasantañca upādāya paṇḍitā ‘‘santo’’ti vuccanti, tasmā vuttaṃ ‘‘paṇḍitānaṃ vā’’ti. Tenāha ‘‘santo have’’tiādi. Seṭṭhacārīnanti seṭṭhacariyaṃ carantānaṃ. Yasmā puthujjanakalyāṇato paṭṭhāya bhikkhu maggabrahmacariyavāsaṃ vasati nāma, tasmā āha ‘‘maggabrahmacariyavāsaṃ vasantāna’’nti. Ariyānaṃ pana mukhavaṇṇassa pasīdane vattabbameva natthi. Mūlakammaṭṭhānanti pārihāriyakammaṭṭhānaṃ. Visabhāgasantatīti nānārammaṇesu pavattacittasantati. Sā hi vikkhepabyākulatāya appasannā samāhitacittasantatiyā visabhāgasantati. Okkamatīti samādhisabhāgā cittasantati samathavīthiṃ anupavisati. Cittaṃ pasīdatīti kammaṭṭhānanirataṃ bhāvanācittaṃ sandhāyāha, taṃ pasannaṃ hutvā pavattati. Lohitaṃ pasīdatīti cittakālussiyassābhāvato lohitaṃ anāvilaṃ hoti. Parisuddhāni honti kāraṇassa parisuddhabhāvato. Tālaphalamukhassa viya mukhassa vaṇṇo hotīti mukha-saddassa ādimhi pamuttapadena yojetabbo. Evañhi cassa pamuttaggahaṇaṃ samatthitaṃ hoti tālaphalamukhassa vaṇṇasampadāsadisattā. Tibhūmako eva tebhūmako.
ಅತೀತಂ ನಾನುಸೋಚನ್ತಿ ಅತೀತಂ ಪಚ್ಚಯಲಾಭಂ ಲಕ್ಖಣಂ ಕತ್ವಾ ನ ಸೋಚನ್ತಿ ನ ಅನುತ್ಥುನನ್ತಿ। ಜಪ್ಪನತಣ್ಹಾಯ ವಸೇನ ನ ಪರಿಕಪ್ಪನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ನ ಪತ್ಥೇನ್ತೀ’’ತಿ । ಯೇನ ಕೇನಚೀತಿ ಇತರೀತರೇನ। ತಙ್ಖಣೇ ಲದ್ಧೇನಾತಿ ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಪರಿಭೋಗಾಭಾವಮಾಹ। ತಿವಿಧೇನಪಿ ಕಾರಣೇನಾತಿ ತಿಪ್ಪಕಾರೇನ ಹೇತುನಾ, ತಿಲಕ್ಖಣಸನ್ತೋಸನಿಮಿತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
Atītaṃ nānusocanti atītaṃ paccayalābhaṃ lakkhaṇaṃ katvā na socanti na anutthunanti. Jappanataṇhāya vasena na parikappantīti āha ‘‘na patthentī’’ti . Yena kenacīti itarītarena. Taṅkhaṇe laddhenāti sannidhikāraparibhogābhāvamāha. Tividhenapi kāraṇenāti tippakārena hetunā, tilakkhaṇasantosanimittanti attho.
ವಿನಾಸನ್ತಿ ವಿನಾಸನಹೇತುಂ। ವಿನಸ್ಸನ್ತಿ ಏತೇಹೀತಿ ವಿನಾಸೋ, ಲೋಭದೋಸಾ ತದೇಕಟ್ಠಾ ಚ ಪಾಪಧಮ್ಮಾ । ಅರೂಪಕಾಯಸ್ಸ ವಿಯ ರೂಪಕಾಯಸ್ಸಪಿ ವಿಸೇಸತೋ ಸುಕ್ಖಭಾವಕಾರಣನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಏತೇನ ಕಾರಣದ್ವಯೇನಾ’’ತಿ। ಲುತೋತಿ ಲೂನೋ।
Vināsanti vināsanahetuṃ. Vinassanti etehīti vināso, lobhadosā tadekaṭṭhā ca pāpadhammā . Arūpakāyassa viya rūpakāyassapi visesato sukkhabhāvakāraṇanti āha ‘‘etena kāraṇadvayenā’’ti. Lutoti lūno.
ಅರಞ್ಞಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Araññasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ನಳವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Naḷavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೦. ಅರಞ್ಞಸುತ್ತಂ • 10. Araññasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ಅರಞ್ಞಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Araññasuttavaṇṇanā
