Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੧੦. ਅਰਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Araññasuttavaṇṇanā
੧੦. ਸਨ੍ਤਕਿਲੇਸਾਨਨ੍ਤਿ વੂਪਸਨ੍ਤਕਿਲੇਸਪਰਿਲ਼ਾਹਾਨਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣਸਮ੍ਭવਂ ਤਤੋ ਏવ ਭਯਸਨ੍ਤਞ੍ਚ ਉਪਾਦਾਯ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ‘‘ਸਨ੍ਤੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਣ੍ਡਿਤਾਨਂ વਾ’’ਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਨ੍ਤੋ ਹવੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਸੇਟ੍ਠਚਾਰੀਨਨ੍ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਂ ਚਰਨ੍ਤਾਨਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਕਲ੍ਯਾਣਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਂ વਸਤਿ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਆਹ ‘‘ਮਗ੍ਗਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯવਾਸਂ વਸਨ੍ਤਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਰਿਯਾਨਂ ਪਨ ਮੁਖવਣ੍ਣਸ੍ਸ ਪਸੀਦਨੇ વਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇવ ਨਤ੍ਥਿ। ਮੂਲਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਪਾਰਿਹਾਰਿਯਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ। વਿਸਭਾਗਸਨ੍ਤਤੀਤਿ ਨਾਨਾਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਪવਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਤਿ। ਸਾ ਹਿ વਿਕ੍ਖੇਪਬ੍ਯਾਕੁਲਤਾਯ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ ਸਮਾਹਿਤਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਤਿਯਾ વਿਸਭਾਗਸਨ੍ਤਤਿ। ਓਕ੍ਕਮਤੀਤਿ ਸਮਾਧਿਸਭਾਗਾ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਤਿ ਸਮਥવੀਥਿਂ ਅਨੁਪવਿਸਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸੀਦਤੀਤਿ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਨਿਰਤਂ ਭਾવਨਾਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ, ਤਂ ਪਸਨ੍ਨਂ ਹੁਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਤਿ। ਲੋਹਿਤਂ ਪਸੀਦਤੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਕਾਲੁਸ੍ਸਿਯਸ੍ਸਾਭਾવਤੋ ਲੋਹਿਤਂ ਅਨਾવਿਲਂ ਹੋਤਿ। ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਕਾਰਣਸ੍ਸ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਭਾવਤੋ। ਤਾਲਫਲਮੁਖਸ੍ਸ વਿਯ ਮੁਖਸ੍ਸ વਣ੍ਣੋ ਹੋਤੀਤਿ ਮੁਖ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਪਮੁਤ੍ਤਪਦੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ਏવਞ੍ਹਿ ਚਸ੍ਸ ਪਮੁਤ੍ਤਗ੍ਗਹਣਂ ਸਮਤ੍ਥਿਤਂ ਹੋਤਿ ਤਾਲਫਲਮੁਖਸ੍ਸ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਦਾਸਦਿਸਤ੍ਤਾ। ਤਿਭੂਮਕੋ ਏવ ਤੇਭੂਮਕੋ।
10.Santakilesānanti vūpasantakilesapariḷāhānaṃ. Yasmā sīlādiguṇasambhavaṃ tato eva bhayasantañca upādāya paṇḍitā ‘‘santo’’ti vuccanti, tasmā vuttaṃ ‘‘paṇḍitānaṃ vā’’ti. Tenāha ‘‘santo have’’tiādi. Seṭṭhacārīnanti seṭṭhacariyaṃ carantānaṃ. Yasmā puthujjanakalyāṇato paṭṭhāya bhikkhu maggabrahmacariyavāsaṃ vasati nāma, tasmā āha ‘‘maggabrahmacariyavāsaṃ vasantāna’’nti. Ariyānaṃ pana mukhavaṇṇassa pasīdane vattabbameva natthi. Mūlakammaṭṭhānanti pārihāriyakammaṭṭhānaṃ. Visabhāgasantatīti nānārammaṇesu pavattacittasantati. Sā hi vikkhepabyākulatāya appasannā samāhitacittasantatiyā visabhāgasantati. Okkamatīti samādhisabhāgā cittasantati samathavīthiṃ anupavisati. Cittaṃ pasīdatīti kammaṭṭhānanirataṃ bhāvanācittaṃ sandhāyāha, taṃ pasannaṃ hutvā pavattati. Lohitaṃ pasīdatīti cittakālussiyassābhāvato lohitaṃ anāvilaṃ hoti. Parisuddhāni honti kāraṇassa parisuddhabhāvato. Tālaphalamukhassa viya mukhassa vaṇṇo hotīti mukha-saddassa ādimhi pamuttapadena yojetabbo. Evañhi cassa pamuttaggahaṇaṃ samatthitaṃ hoti tālaphalamukhassa vaṇṇasampadāsadisattā. Tibhūmako eva tebhūmako.
ਅਤੀਤਂ ਨਾਨੁਸੋਚਨ੍ਤਿ ਅਤੀਤਂ ਪਚ੍ਚਯਲਾਭਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਕਤ੍વਾ ਨ ਸੋਚਨ੍ਤਿ ਨ ਅਨੁਤ੍ਥੁਨਨ੍ਤਿ। ਜਪ੍ਪਨਤਣ੍ਹਾਯ વਸੇਨ ਨ ਪਰਿਕਪ੍ਪਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ । ਯੇਨ ਕੇਨਚੀਤਿ ਇਤਰੀਤਰੇਨ। ਤਙ੍ਖਣੇ ਲਦ੍ਧੇਨਾਤਿ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਪਰਿਭੋਗਾਭਾવਮਾਹ। ਤਿવਿਧੇਨਪਿ ਕਾਰਣੇਨਾਤਿ ਤਿਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਹੇਤੁਨਾ, ਤਿਲਕ੍ਖਣਸਨ੍ਤੋਸਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Atītaṃ nānusocanti atītaṃ paccayalābhaṃ lakkhaṇaṃ katvā na socanti na anutthunanti. Jappanataṇhāya vasena na parikappantīti āha ‘‘na patthentī’’ti . Yena kenacīti itarītarena. Taṅkhaṇe laddhenāti sannidhikāraparibhogābhāvamāha. Tividhenapi kāraṇenāti tippakārena hetunā, tilakkhaṇasantosanimittanti attho.
વਿਨਾਸਨ੍ਤਿ વਿਨਾਸਨਹੇਤੁਂ। વਿਨਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਏਤੇਹੀਤਿ વਿਨਾਸੋ, ਲੋਭਦੋਸਾ ਤਦੇਕਟ੍ਠਾ ਚ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ । ਅਰੂਪਕਾਯਸ੍ਸ વਿਯ ਰੂਪਕਾਯਸ੍ਸਪਿ વਿਸੇਸਤੋ ਸੁਕ੍ਖਭਾવਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਤੇਨ ਕਾਰਣਦ੍વਯੇਨਾ’’ਤਿ। ਲੁਤੋਤਿ ਲੂਨੋ।
Vināsanti vināsanahetuṃ. Vinassanti etehīti vināso, lobhadosā tadekaṭṭhā ca pāpadhammā . Arūpakāyassa viya rūpakāyassapi visesato sukkhabhāvakāraṇanti āha ‘‘etena kāraṇadvayenā’’ti. Lutoti lūno.
ਅਰਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Araññasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਨਲ਼વਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Naḷavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧੦. ਅਰਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Araññasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਅਰਞ੍ਞਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Araññasuttavaṇṇanā