| Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / вимад̇ивинод̣̇аний-дийгаа • Vimativinodanī-ṭīkā |
аран̃н̃адтагат̇ааван̣н̣анаа
Araññaṭṭhakathāvaṇṇanā
107. аран̃н̃адтагат̇ааяам̣ винивиж̇жхид̇ваад̇и уж̇угамзва винивиж̇жхид̇ваа. лагкан̣ажчиннассаад̇и аран̃н̃асаамигаанам̣ хад̇т̇ад̇о гин̣ид̇ваа г̇ан̣ханд̇зхи гад̇аагкараад̣̇исан̃н̃аан̣асса. чаллияаа барияонад̣̇д̇ханд̇и иминаа саамигаанам̣ нираабзгкад̇ааяа жирачад̣д̣ид̇абхаавам̣ д̣̇ийбзд̇и, д̇знааха ‘‘г̇ахзд̇ум̣ ваддад̇ий’’д̇и. яад̣̇и саамигаанам̣ саабзгкад̇аа ад̇т̇и, на ваддад̇и. д̇аани гад̇аани аж̇жхаавуд̇т̇аани жа хонд̇ийд̇и д̇аани г̇зхаад̣̇ийни гад̇аани баринидтид̇аани мануссзхи жа аж̇жхаавуд̇т̇аани жа хонд̇и. д̣̇ааруунийд̇и г̇зхаад̣̇ийнам̣ гад̇ад̇д̇аа авасидтад̣̇аарууни. г̇ахзд̇ум̣ ваддад̇ийд̇и саамигаанам̣ анаалаяад̇д̇аа вуд̇д̇ам̣, д̇з жа яад̣̇и г̇ахан̣агаалз д̣̇исваа саалаяаа худ̇ваа ваарзнд̇и, г̇ахзд̇ум̣ на ваддад̇иязва. ‘‘д̣̇зхий’’д̇и вуд̇д̇з д̣̇аад̇аб̣б̣амзваад̇и ‘‘д̣̇зхий’’д̇и вуд̇д̇з ‘‘д̣̇ассаамий’’д̇и аабхог̇ам̣ гад̇ваа г̇ажчанд̇асса ‘‘д̣̇зхий’’д̇и авуд̇д̇з ад̣̇ад̇ваа г̇аманз аабад̇д̇и над̇т̇и. бажчааби д̇зхи жод̣̇ид̇з д̣̇аад̇аб̣б̣амзва.
107. Araññaṭṭhakathāyaṃ vinivijjhitvāti ujukameva vinivijjhitvā. Lakkhaṇacchinnassāti araññasāmikānaṃ hatthato kiṇitvā gaṇhantehi kataakkharādisaññāṇassa. Challiyā pariyonaddhanti iminā sāmikānaṃ nirāpekkhatāya cirachaḍḍitabhāvaṃ dīpeti, tenāha ‘‘gahetuṃ vaṭṭatī’’ti. Yadi sāmikānaṃ sāpekkhatā atthi, na vaṭṭati. Tāni katāni ajjhāvutthāni ca hontīti tāni gehādīni katāni pariniṭṭhitāni manussehi ca ajjhāvutthāni ca honti. Dārūnīti gehādīnaṃ katattā avasiṭṭhadārūni. Gahetuṃ vaṭṭatīti sāmikānaṃ anālayattā vuttaṃ, te ca yadi gahaṇakāle disvā sālayā hutvā vārenti, gahetuṃ na vaṭṭatiyeva. ‘‘Dehī’’ti vutte dātabbamevāti ‘‘dehī’’ti vutte ‘‘dassāmī’’ti ābhogaṃ katvā gacchantassa ‘‘dehī’’ti avutte adatvā gamane āpatti natthi. Pacchāpi tehi codite dātabbameva.
ад̣̇исваа г̇ажчад̇и, бхан̣д̣ад̣̇зяяанд̇и суд̣̇д̇хажид̇д̇зна г̇ад̇асса бхан̣д̣ад̣̇зяяам̣. аарагкадтаанамби суд̣̇д̇хажид̇д̇зна ад̇иггамид̇ваа т̇зяяажид̇д̇з уббаннзби авахааро над̇т̇и аарагкадтаанасса ад̇игганд̇ад̇д̇аа. гзжи бана ‘‘яад̇т̇а гад̇т̇ажи нийд̇аанамби д̣̇ааруунам̣ аран̃н̃асаамигаанан̃н̃зва санд̇агад̇д̇аа буна т̇зяяажид̇д̇ам̣ уббаад̣̇зд̇ваа г̇ажчад̇и, баарааж̇игамзваа’’д̇и вад̣̇анд̇и, д̇ам̣ на яуд̇д̇ам̣ ‘‘аарагкадтаанам̣ бад̇ваа…бз… ассад̇ияаа ад̇иггамад̇ий’’д̇и, сахасаа д̇ам̣ таанам̣ ад̇иггамад̇ийд̇иаад̣̇инаа (баараа. адта. 1.107) жа аарагкадтаанаад̇иггамзязва аабад̇д̇ияаа вужжамаанад̇д̇аа, аарагкадтаанаад̇иггамамзва санд̇хааяа ‘‘ид̣̇ам̣ бана т̇зяяажид̇д̇зна барихаранд̇асса аагаасзна г̇ажчад̇оби баарааж̇игамзваа’’д̇и вуд̇д̇ам̣. яан̃жа ‘‘яад̇т̇а гад̇т̇ажи нийд̇аанамби д̣̇ааруунам̣ аран̃н̃асаамигаанан̃н̃зва санд̇агад̇д̇аа’’д̇и гааран̣ам̣ вуд̇д̇ам̣, д̇амби аарагкадтаанад̇о б̣ахи баарааж̇игаабаж̇ж̇анасса гааран̣ам̣ на ход̇и бхан̣д̣ад̣̇зяяабхаавассзва гааран̣ад̇д̇аа. д̇зсам̣ санд̇агад̇д̇знзва хи б̣ахи гад̇ассааби бхан̣д̣ад̣̇зяяам̣ ж̇аад̇ам̣, ид̇арат̇аа жа бхан̣д̣ад̣̇зяяамби на сияаа сун̇гагхаад̇аад̇иггамз вияа. ад̣̇д̇хигзхи д̣̇иннамзва сун̇гигаанам̣ санд̇агам̣ ход̇и, наад̣̇иннам̣, д̇зна д̇ам̣ таанам̣ яад̇о гуд̇ожи бажжаяад̇о суд̣̇д̇хажид̇д̇зна ад̇игганд̇асса бхан̣д̣ад̣̇зяяамби на ход̇и. ид̇ха бана аран̃н̃асаамигаанам̣ санд̇агад̇д̇аа саб̣б̣ад̇т̇ааби бхан̣д̣ад̣̇зяяамзва ход̇и, д̇знзвзд̇ам̣ аран̃н̃з аарагкадтаанам̣ сун̇гагхаад̇ад̇оби г̇аруд̇арам̣ ж̇аад̇ам̣. яад̣̇и хи аарагкадтаанад̇о б̣ахиби т̇зяяажид̇д̇з сад̇и авахааро бхавзяяа, аарагкадтаанам̣ бад̇ваад̇иаад̣̇инаа таананияамо нирад̇т̇аго сияаа яад̇т̇а гад̇т̇ажи т̇зяяажид̇д̇з уббаннз баарааж̇иганд̇и вад̇д̇аб̣б̣ад̇о. д̇асмаа аарагкадтаанад̇о б̣ахи т̇зяяажид̇д̇зна г̇ажчанд̇асса авахааро на бхавад̇и зваад̇и нидтамзд̇т̇а г̇анд̇аб̣б̣ам̣. ид̣̇ам̣ бана т̇зяяажид̇д̇зна барихаранд̇ассаад̇и яасмим̣ бад̣̇зсз ад̇игганд̇з д̇зсам̣ аран̃н̃ам̣ аарагкадтаанан̃жа ад̇игганд̇о наама ход̇и, д̇ам̣ бад̣̇зсам̣ аагаасзнааби ад̇иггаманавасзна г̇ажчанд̇ассаабийд̇и ад̇т̇о.
Adisvā gacchati, bhaṇḍadeyyanti suddhacittena gatassa bhaṇḍadeyyaṃ. Ārakkhaṭṭhānampi suddhacittena atikkamitvā theyyacitte uppannepi avahāro natthi ārakkhaṭṭhānassa atikkantattā. Keci pana ‘‘yattha katthaci nītānampi dārūnaṃ araññasāmikānaññeva santakattā puna theyyacittaṃ uppādetvā gacchati, pārājikamevā’’ti vadanti, taṃ na yuttaṃ ‘‘ārakkhaṭṭhānaṃ patvā…pe… assatiyā atikkamatī’’ti, sahasā taṃ ṭhānaṃ atikkamatītiādinā (pārā. aṭṭha. 1.107) ca ārakkhaṭṭhānātikkameyeva āpattiyā vuccamānattā, ārakkhaṭṭhānātikkamameva sandhāya ‘‘idaṃ pana theyyacittena pariharantassa ākāsena gacchatopi pārājikamevā’’ti vuttaṃ. Yañca ‘‘yattha katthaci nītānampi dārūnaṃ araññasāmikānaññeva santakattā’’ti kāraṇaṃ vuttaṃ, tampi ārakkhaṭṭhānato bahi pārājikāpajjanassa kāraṇaṃ na hoti bhaṇḍadeyyabhāvasseva kāraṇattā. Tesaṃ santakatteneva hi bahi katassāpi bhaṇḍadeyyaṃ jātaṃ, itarathā ca bhaṇḍadeyyampi na siyā suṅkaghātātikkame viya. Addhikehi dinnameva suṅkikānaṃ santakaṃ hoti, nādinnaṃ, tena taṃ ṭhānaṃ yato kutoci paccayato suddhacittena atikkantassa bhaṇḍadeyyampi na hoti. Idha pana araññasāmikānaṃ santakattā sabbatthāpi bhaṇḍadeyyameva hoti, tenevetaṃ araññe ārakkhaṭṭhānaṃ suṅkaghātatopi garutaraṃ jātaṃ. Yadi hi ārakkhaṭṭhānato bahipi theyyacitte sati avahāro bhaveyya, ārakkhaṭṭhānaṃ patvātiādinā ṭhānaniyamo niratthako siyā yattha katthaci theyyacitte uppanne pārājikanti vattabbato. Tasmā ārakkhaṭṭhānato bahi theyyacittena gacchantassa avahāro na bhavati evāti niṭṭhamettha gantabbaṃ. Idaṃ pana theyyacittena pariharantassāti yasmiṃ padese atikkante tesaṃ araññaṃ ārakkhaṭṭhānañca atikkanto nāma hoti, taṃ padesaṃ ākāsenāpi atikkamanavasena gacchantassāpīti attho.
Related texts:
д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / винаяабидага • Vinayapiṭaka / махаавибхан̇г̇а • Mahāvibhaṅga / 2. д̣̇уд̇ияабаарааж̇игам̣ • 2. Dutiyapārājikaṃ
адтагат̇аа • Aṭṭhakathā / винаяабидага (адтагат̇аа) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / махаавибхан̇г̇а-адтагат̇аа • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. д̣̇уд̇ияабаарааж̇игам̣ • 2. Dutiyapārājikaṃ
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / саарад̇т̇ад̣̇ийбаний-дийгаа • Sāratthadīpanī-ṭīkā / аран̃н̃адтагат̇ааван̣н̣анаа • Araññaṭṭhakathāvaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / винаяабидага (дийгаа) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / важ̇ираб̣уд̣̇д̇хи-дийгаа • Vajirabuddhi-ṭīkā / бхуумадтагат̇аад̣̇иван̣н̣анаа • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
