Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၂. အရတိသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Aratisuttavaṇṇanā
၂၁၀. ဝိဟာရဂရုကော ကိရေသ ထေရောတိ ဧတေန ထေရော အတ္တနော သဒ္ဓိဝိဟာရိကံ ဝင္ဂီသံ ဩဝဒိတုံ အနဝသရော။ တေန အန္တရန္တရာ တသ္သ စိတ္တံ ရာဂော အနုဒ္ဓံသေတီတိ ဒသ္သေတိ။ သာသနေ အရတိန္တိ သီလပရိပူရဏေ သမထဝိပသ္သနာဘာဝနာယ စ အနဘိရတိံ။ ကာမဂုဏေသု စ ရတိန္တိ ပဉ္စသု ကာမကောဋ္ဌာသေသု အသ္သာဒံ။ ပာပဝိတက္ကန္တိ ကာမသင္ကပ္ပံ။ သဗ္ဗာကာရေနာတိ သဗ္ဗေ တဒင္ဂဝိက္ခမ္ဘနသမုစ္ဆိန္ဒနာကာရေန။ ယထာ မဟန္တံ အရညံ ဝနထန္တိ, ဧဝံ မဟန္တံ ကိလေသဝနံ ‘‘ဝနထ’’န္တိ ဝုတ္တံ။
210.Vihāragarukokiresa theroti etena thero attano saddhivihārikaṃ vaṅgīsaṃ ovadituṃ anavasaro. Tena antarantarā tassa cittaṃ rāgo anuddhaṃsetīti dasseti. Sāsane aratinti sīlaparipūraṇe samathavipassanābhāvanāya ca anabhiratiṃ. Kāmaguṇesu ca ratinti pañcasu kāmakoṭṭhāsesu assādaṃ. Pāpavitakkanti kāmasaṅkappaṃ. Sabbākārenāti sabbe tadaṅgavikkhambhanasamucchindanākārena. Yathā mahantaṃ araññaṃ vanathanti, evaṃ mahantaṃ kilesavanaṃ ‘‘vanatha’’nti vuttaṃ.
ပထဝိဉ္စ ဝေဟာသန္တိ ဘုမ္မတ္ထေ ပစ္စတ္တဝစနံ, တသ္မာ ပထဝိယံ အာကာသေ စာတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ပထဝိဋ္ဌိတ’’န္တိအာဒိ။ ဇဂတီတိ စ ပထဝိယာ ဝေဝစနံ။ တေနာဟ ‘‘အန္တောပထဝိယ’’န္တိ။ ပရိဇီရတီတိ သဗ္ဗ္ဗသော ဇရံ ပာပုဏာတိ။ သမာဂန္တ္ဝာတိ ဉာဏေန သမာဂန္တ္ဝာတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘မုတတ္တာတိ ဝိညာတတ္တဘာဝာ’’တိ။
Pathaviñca vehāsanti bhummatthe paccattavacanaṃ, tasmā pathaviyaṃ ākāse cāti attho. Tenāha ‘‘pathaviṭṭhita’’ntiādi. Jagatīti ca pathaviyā vevacanaṃ. Tenāha ‘‘antopathaviya’’nti. Parijīratīti sabbbaso jaraṃ pāpuṇāti. Samāgantvāti ñāṇena samāgantvāti attho. Tenāha ‘‘mutattāti viññātattabhāvā’’ti.
ပဋိဃပဒေန ဂန္ဓရသာ ဂဟိတာ ဃာနဇိဝ္ဟာနံ ပဋိဟနနဝသေန ပဝတ္တနတော။ မုတပဒေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရမ္မဏံ ဂဟိတံ မုတ္ဝာ ဂဟေတဗ္ဗတော။ န လိပ္ပတီတိ န မက္ခီယတိ။
Paṭighapadena gandharasā gahitā ghānajivhānaṃ paṭihananavasena pavattanato. Mutapadena phoṭṭhabbārammaṇaṃ gahitaṃ mutvā gahetabbato. Na lippatīti na makkhīyati.
သဋ္ဌိ-သဒ္ဒော ဆ-သဒ္ဒေန သမာနတ္ထောတိ ‘‘သဋ္ဌိနိသ္သိတာ’’တိ ပဒသ္သ ‘‘ဆအာရမ္မဏနိသ္သိတာ’’တိ အတ္ထော ဝုတ္တော။ ပုထူ အဓမ္မဝိတက္ကာတိ ရူပဝိတက္ကာဒိဝသေန ဗဟူ နာနာဝိတက္ကာ မိစ္ဆာသင္ကပ္ပာ။ ဇနတာယ နိဝိဋ္ဌာတိ မဟာဇနေ ပတိဋ္ဌိတာ။ တေသံ ဝသေနာတိ တေသမ္ပိ မိစ္ဆာဝိတက္ကာနံ ဝသေန။ န ကတ္ထစိ အာရမ္မဏေ။ ကိလေသဝဂ္ဂဂတောတိ ကိလေသသင္ဂဏိကံ ဥပဂတော န ဘဝေယ္ယ, ကိလေသဝိတက္ကာ န ဥပ္ပာဒေတဗ္ဗာတိ အတ္ထော။ ဒုဋ္ဌုလ္လဝစနံ ကာမပဋိသံယုတ္တကထာ။
Saṭṭhi-saddo cha-saddena samānatthoti ‘‘saṭṭhinissitā’’ti padassa ‘‘chaārammaṇanissitā’’ti attho vutto. Puthū adhammavitakkāti rūpavitakkādivasena bahū nānāvitakkā micchāsaṅkappā. Janatāya niviṭṭhāti mahājane patiṭṭhitā. Tesaṃ vasenāti tesampi micchāvitakkānaṃ vasena. Na katthaci ārammaṇe. Kilesavaggagatoti kilesasaṅgaṇikaṃ upagato na bhaveyya, kilesavitakkā na uppādetabbāti attho. Duṭṭhullavacanaṃ kāmapaṭisaṃyuttakathā.
ဒဗ္ဗဇာတိကောတိ ဒဗ္ဗရူပော။ နေပက္ကေနာတိ ကောသလ္လေန။ နိဗ္ဗာနံ ပဋိစ္စာတိ အသင္ခတဓာတုံ အာရမ္မဏဝသေန ပဋိစ္စ။ ပရိနိဗ္ဗာနကာလန္တိ အနုပာဒိသေသနိဗ္ဗာနကာလံ။
Dabbajātikoti dabbarūpo. Nepakkenāti kosallena. Nibbānaṃ paṭiccāti asaṅkhatadhātuṃ ārammaṇavasena paṭicca. Parinibbānakālanti anupādisesanibbānakālaṃ.
အရတိသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Aratisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၂. အရတိသုတ္တံ • 2. Aratisuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၂. အရတီသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Aratīsuttavaṇṇanā