| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
2. අරතිසුත්‌තවණ්‌ණනා
2. Aratisuttavaṇṇanā
210. විහාරගරුකො කිරෙස ථෙරොති එතෙන ථෙරො අත්‌තනො සද්‌ධිවිහාරිකං වඞ්‌ගීසං ඔවදිතුං අනවසරො. තෙන අන්‌තරන්‌තරා තස්‌ස චිත්‌තං රාගො අනුද්‌ධංසෙතීති දස්‌සෙති. සාසනෙ අරතින්‌ති සීලපරිපූරණෙ සමථවිපස්‌සනාභාවනාය ච අනභිරතිං. කාමගුණෙසු ච රතින්‌ති පඤ්‌චසු කාමකොට්‌ඨාසෙසු අස්‌සාදං. පාපවිතක්‌කන්‌ති කාමසඞ්‌කප්‌පං. සබ්‌බාකාරෙනාති සබ්‌බෙ තදඞ්‌ගවික්‌ඛම්‌භනසමුච්‌ඡින්‌දනාකාරෙන. යථා මහන්‌තං අරඤ්‌ඤං වනථන්‌ති, එවං මහන්‌තං කිලෙසවනං ‘‘වනථ’’න්‌ති වුත්‌තං.
210.Vihāragarukokiresa theroti etena thero attano saddhivihārikaṃ vaṅgīsaṃ ovadituṃ anavasaro. Tena antarantarā tassa cittaṃ rāgo anuddhaṃsetīti dasseti. Sāsane aratinti sīlaparipūraṇe samathavipassanābhāvanāya ca anabhiratiṃ. Kāmaguṇesu ca ratinti pañcasu kāmakoṭṭhāsesu assādaṃ. Pāpavitakkanti kāmasaṅkappaṃ. Sabbākārenāti sabbe tadaṅgavikkhambhanasamucchindanākārena. Yathā mahantaṃ araññaṃ vanathanti, evaṃ mahantaṃ kilesavanaṃ ‘‘vanatha’’nti vuttaṃ.
පථවිඤ්‌ච වෙහාසන්‌ති භුම්‌මත්‌ථෙ පච්‌චත්‌තවචනං, තස්‌මා පථවියං ආකාසෙ චාති අත්‌ථො. තෙනාහ ‘‘පථවිට්‌ඨිත’’න්‌තිආදි. ජගතීති ච පථවියා වෙවචනං. තෙනාහ ‘‘අන්‌තොපථවිය’’න්‌ති. පරිජීරතීති සබ්‌බ්‌බසො ජරං පාපුණාති. සමාගන්‌ත්‌වාති ඤාණෙන සමාගන්‌ත්‌වාති අත්‌ථො. තෙනාහ ‘‘මුතත්‌තාති විඤ්‌ඤාතත්‌තභාවා’’ති.
Pathaviñca vehāsanti bhummatthe paccattavacanaṃ, tasmā pathaviyaṃ ākāse cāti attho. Tenāha ‘‘pathaviṭṭhita’’ntiādi. Jagatīti ca pathaviyā vevacanaṃ. Tenāha ‘‘antopathaviya’’nti. Parijīratīti sabbbaso jaraṃ pāpuṇāti. Samāgantvāti ñāṇena samāgantvāti attho. Tenāha ‘‘mutattāti viññātattabhāvā’’ti.
පටිඝපදෙන ගන්‌ධරසා ගහිතා ඝානජිව්‌හානං පටිහනනවසෙන පවත්‌තනතො. මුතපදෙන ඵොට්‌ඨබ්‌බාරම්‌මණං ගහිතං මුත්‌වා ගහෙතබ්‌බතො. න ලිප්‌පතීති න මක්‌ඛීයති.
Paṭighapadena gandharasā gahitā ghānajivhānaṃ paṭihananavasena pavattanato. Mutapadena phoṭṭhabbārammaṇaṃ gahitaṃ mutvā gahetabbato. Na lippatīti na makkhīyati.
සට්‌ඨි-සද්‌දො ඡ-සද්‌දෙන සමානත්‌ථොති ‘‘සට්‌ඨිනිස්‌සිතා’’ති පදස්‌ස ‘‘ඡආරම්‌මණනිස්‌සිතා’’ති අත්‌ථො වුත්‌තො. පුථූ අධම්‌මවිතක්‌කාති රූපවිතක්‌කාදිවසෙන බහූ නානාවිතක්‌කා මිච්‌ඡාසඞ්‌කප්‌පා. ජනතාය නිවිට්‌ඨාති මහාජනෙ පතිට්‌ඨිතා. තෙසං වසෙනාති තෙසම්‌පි මිච්‌ඡාවිතක්‌කානං වසෙන. න කත්‌ථචි ආරම්‌මණෙ. කිලෙසවග්‌ගගතොති කිලෙසසඞ්‌ගණිකං උපගතො න භවෙය්‍ය, කිලෙසවිතක්‌කා න උප්‌පාදෙතබ්‌බාති අත්‌ථො. දුට්‌ඨුල්‌ලවචනං කාමපටිසංයුත්‌තකථා.
Saṭṭhi-saddo cha-saddena samānatthoti ‘‘saṭṭhinissitā’’ti padassa ‘‘chaārammaṇanissitā’’ti attho vutto. Puthū adhammavitakkāti rūpavitakkādivasena bahū nānāvitakkā micchāsaṅkappā. Janatāya niviṭṭhāti mahājane patiṭṭhitā. Tesaṃ vasenāti tesampi micchāvitakkānaṃ vasena. Na katthaci ārammaṇe. Kilesavaggagatoti kilesasaṅgaṇikaṃ upagato na bhaveyya, kilesavitakkā na uppādetabbāti attho. Duṭṭhullavacanaṃ kāmapaṭisaṃyuttakathā.
දබ්‌බජාතිකොති දබ්‌බරූපො. නෙපක්‌කෙනාති කොසල්‌ලෙන. නිබ්‌බානං පටිච්‌චාති අසඞ්‌ඛතධාතුං ආරම්‌මණවසෙන පටිච්‌ච. පරිනිබ්‌බානකාලන්‌ති අනුපාදිසෙසනිබ්‌බානකාලං.
Dabbajātikoti dabbarūpo. Nepakkenāti kosallena. Nibbānaṃ paṭiccāti asaṅkhatadhātuṃ ārammaṇavasena paṭicca. Parinibbānakālanti anupādisesanibbānakālaṃ.
අරතිසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Aratisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 2. අරතිසුත්‌තං • 2. Aratisuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 2. අරතීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Aratīsuttavaṇṇanā
