Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
೮. ಅರಿಟ್ಠಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
8. Ariṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā
೪೧೭. ಅಟ್ಠಮೇ ಅನ್ತರಾಯನ್ತಿ ಅನ್ತರಾ ವೇಮಜ್ಝೇ ಏತಿ ಆಗಚ್ಛತೀತಿ ಅನ್ತರಾಯೋ, ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಿಕಾದಿಅನತ್ಥೋ। ಆನನ್ತರಿಯಧಮ್ಮಾತಿ ಅನನ್ತರೇ ಭವೇ ಫಲನಿಬ್ಬತ್ತನೇ ನಿಯುತ್ತಾ ಚೇತನಾದಿಧಮ್ಮಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ನ ಸಗ್ಗಸ್ಸಾ’’ತಿ ಇದಂ ಭಿಕ್ಖುನಿದೂಸನಕಮ್ಮಸ್ಸ ಆನನ್ತರಿಯತ್ತಾಭಾವತೋ ವುತ್ತಂ। ಅರಿಯಸಾವಿಕಾಸು, ಪನ ಕಲ್ಯಾಣಪುಥುಜ್ಜನಭೂತಾಯ ಚ ಬಲಕ್ಕಾರೇನ ದೂಸೇನ್ತಸ್ಸ ಆನನ್ತರಿಯಸಅಸಮೇವ। ಮೋಕ್ಖನ್ತರಾಯಿಕತಾ ಪನ ಲೋಲಾಯಪಿ ಪಕತತ್ತಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ದೂಸಕಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂ ಅತ್ತಭಾವೇ ಮಗ್ಗುಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಅಭಾವತೋ ವುತ್ತಾ।
417. Aṭṭhame antarāyanti antarā vemajjhe eti āgacchatīti antarāyo, diṭṭhadhammikādianattho. Ānantariyadhammāti anantare bhave phalanibbattane niyuttā cetanādidhammāti attho. ‘‘Na saggassā’’ti idaṃ bhikkhunidūsanakammassa ānantariyattābhāvato vuttaṃ. Ariyasāvikāsu, pana kalyāṇaputhujjanabhūtāya ca balakkārena dūsentassa ānantariyasaasameva. Mokkhantarāyikatā pana lolāyapi pakatattabhikkhuniyā dūsakassa tasmiṃ attabhāve magguppattiyā abhāvato vuttā.
ತಸ್ಮಿಂ ಅತ್ತಭಾವೇ ಅನಿವತ್ತನಕಾ ಅಹೇತುಕಅಕಿರಿಯನತ್ಥಿಕದಿಟ್ಠಿಯೋವ ನಿಯತಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಧಮ್ಮಾ। ಪಣ್ಡಕಾದೀನಂ ಗಹಣಂ ನಿದಸ್ಸನಮತ್ತಂ। ಸಬ್ಬಾಪಿ ದುಹೇತುಕಾಹೇತುಕಪಟಿಸನ್ಧಿಯೋ ವಿಪಾಕನ್ತರಾಯಿಕಾವ ದುಹೇತುಕಾನಮ್ಪಿ ಮಗ್ಗಾನುಪ್ಪತ್ತಿತೋ।
Tasmiṃ attabhāve anivattanakā ahetukaakiriyanatthikadiṭṭhiyova niyatamicchādiṭṭhidhammā. Paṇḍakādīnaṃ gahaṇaṃ nidassanamattaṃ. Sabbāpi duhetukāhetukapaṭisandhiyo vipākantarāyikāva duhetukānampi maggānuppattito.
ಅಯನ್ತಿ ಅರಿಟ್ಠೋ। ರಸೇನ ರಸನ್ತಿ ಅನವಜ್ಜೇನ ಪಚ್ಚಯಪರಿಭುಞ್ಜನರಸೇನ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣಪಅಭೋಗರಸಂ ಸಮಾನೇತ್ವಾ। ಉಪನೇನ್ತೋ ವಿಯಾತಿ ಘಟೇನ್ತೋ ವಿಯ, ಸೋ ಏವ ವಾ ಪಾಠೋ।
Ayanti ariṭṭho. Rasena rasanti anavajjena paccayaparibhuñjanarasena pañcakāmaguṇapaabhogarasaṃ samānetvā. Upanento viyāti ghaṭento viya, so eva vā pāṭho.
ಅಟ್ಠಿಕಙ್ಕಲೂಪಮಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಟ್ಠಿ ಏವ ನಿಮ್ಮಂಸತಾಯ ಕಙ್ಕಲನ್ತಿ ಚ ವುಚ್ಚತಿ। ಪಲಿಭಞ್ಜನಟ್ಠೇನಾತಿ ಅವಸ್ಸಂ ಪತನಟ್ಠೇನ। ಅಧಿಕುಟ್ಟನಟ್ಠೇನಾತಿ ಅತಿ ವಿಯ ಕುಟ್ಟನಟ್ಠೇನ। ಪಾಳಿಯಂ ‘‘ತಥಾಹಂ ಭಗವತಾ…ಪೇ॰… ನಾಲಂ ಅನ್ತರಾಯಾಯಾ’’ತಿ ಇದಂ ವತ್ಥುಅನುರೂಪತೋ ವುತ್ತಂ। ಏವಂ ಪನ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞೇನಪಿ ಆಕಾರೇನ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಭಗವತಾ ವುತ್ತಂ ವಿಪರೀತತೋ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರೇಹಿ ವುತ್ತೇಪಿ ಅಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ವೋಹರನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ವುತ್ತನಯಾನುಸಾರೇನ ತದನುಗುಣಂ ಸಮನುಭಾಸನಕಮ್ಮವಾಚಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಆರೋಪೇತುಂ, ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನಾದೀಸು ತೀಸು ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಭಿರುಚಿತಂ ನಿಮಿತ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಞ್ಚ ಲಬ್ಭತಿ। ಸಮನುಭಾಸನಂ ಅಕತ್ವಾಪಿ ‘‘ಮಾಯಸ್ಮಾ ಏವಂ ಅವಚಾ’’ತಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವುತ್ತಮತ್ತೇ ಲದ್ಧಿಯಾ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನಪಚ್ಚಯಾಯ ದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿಯಾಪಿ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತೇವಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಧಮ್ಮಕಮ್ಮತಾ, ಸಮನುಭಾಸನಾಯ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜನನ್ತಿ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ।
Aṭṭhikaṅkalūpamāti ettha aṭṭhi eva nimmaṃsatāya kaṅkalanti ca vuccati. Palibhañjanaṭṭhenāti avassaṃ patanaṭṭhena. Adhikuṭṭanaṭṭhenāti ati viya kuṭṭanaṭṭhena. Pāḷiyaṃ ‘‘tathāhaṃ bhagavatā…pe… nālaṃ antarāyāyā’’ti idaṃ vatthuanurūpato vuttaṃ. Evaṃ pana aggahetvā aññenapi ākārena yaṃ kiñci bhagavatā vuttaṃ viparītato gahetvā parehi vuttepi amuñcitvā voharantassāpi vuttanayānusārena tadanuguṇaṃ samanubhāsanakammavācaṃ yojetvā āpattiyā āropetuṃ, āpattiyā adassanādīsu tīsu yaṃ kiñci abhirucitaṃ nimittaṃ katvā ukkhepanīyakammaṃ kātuñca labbhati. Samanubhāsanaṃ akatvāpi ‘‘māyasmā evaṃ avacā’’ti bhikkhūhi vuttamatte laddhiyā appaṭinissajjanapaccayāya dukkaṭāpattiyāpi ukkhepanīyakammaṃ kātumpi vaṭṭatevāti daṭṭhabbaṃ. Dhammakammatā, samanubhāsanāya appaṭinissajjananti dve aṅgāni.
ಅರಿಟ್ಠಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ariṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೭. ಸಪ್ಪಾಣಕವಗ್ಗೋ • 7. Sappāṇakavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೮. ಅರಿಟ್ಠಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 8. Ariṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೮. ಅರಿಟ್ಠಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 8. Ariṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೮. ಅರಿಟ್ಠಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 8. Ariṭṭhasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೮. ಅರಿಟ್ಠಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 8. Ariṭṭhasikkhāpadaṃ