Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
౨. అరియన్తికథావణ్ణనా
2. Ariyantikathāvaṇṇanā
౩౫౭. సఙ్ఖారే సన్ధాయ పటిజానన్తస్సాతి దిట్ఠియా పరికప్పితేన సత్తేన సుఞ్ఞే సఙ్ఖారే సన్ధాయ ‘‘సుఞ్ఞతఞ్చ మనసి కరోతీ’’తి పుచ్ఛాయ ‘‘ఆమన్తా’’తి పటిజానన్తస్స. ద్విన్నం ఫస్సానం సమోధానం కథం ఆపజ్జతి ఠానాఠానభూతే సఙ్ఖారే వుత్తనయేన సుఞ్ఞతం మనసి కరోన్తస్సాతి అధిప్పాయో. యథావుత్తనయేనాతి ‘‘దిట్ఠియా పరికప్పితేన సత్తేన సుఞ్ఞా పఞ్చక్ఖన్ధా’’తి పకారేన నయేన. అథ వా యథావుత్తనయేనాతి ‘‘ఠానాఠానమనసికారో సఙ్ఖారారమ్మణో, సుఞ్ఞతామనసికారో నిబ్బానారమ్మణో’’తి ఏవం వుత్తనయేన. ‘‘సఙ్ఖారే సన్ధాయ పటిజానన్తస్సా’’తి వుత్తత్తా ‘‘ద్విన్నం ఫస్సానం సమోధానం కథం ఆపజ్జతీ’’తి ఆహ. సత్తసుఞ్ఞతాయ సుఞ్ఞత్తేపి సఙ్ఖారానం అఞ్ఞోవ ఠానాఠానమనసికారో, అఞ్ఞో సుఞ్ఞతామనసికారోతి యుజ్జతేవ ద్విన్నం ఫస్సానం సమోధానాపత్తిచోదనా, సఙ్ఖారే సన్ధాయ పటిజానన్తస్స పన కథం అరియభావసిద్ధి ఠానాఠానఞాణాదీనన్తి విచారేతబ్బం. కిం వా ఏతాయ యుత్తిచిన్తాయ. ఉమ్మత్తకపచ్ఛిసదిసో హి పరవాదివాదో. అఞ్ఞేసుపి ఠానేసు ఈదిసేసు ఏసేవ నయో. ఆరోపేత్వాతి ఇత్థిపురిసాదిఆకారం, సత్తాకారమేవ వా అసన్తం రూపాదిఉపాదానే ఆరోపేత్వా. అభూతారోపనఞ్హేత్థ పణిదహనన్తి అధిప్పేతం. తేనాహ ‘‘పరికప్పనవసేనా’’తి. సోతి యథావుత్తో పణిధి. ఏకస్మిమ్పి ఖన్ధే.
357. Saṅkhāresandhāya paṭijānantassāti diṭṭhiyā parikappitena sattena suññe saṅkhāre sandhāya ‘‘suññatañca manasi karotī’’ti pucchāya ‘‘āmantā’’ti paṭijānantassa. Dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjati ṭhānāṭhānabhūte saṅkhāre vuttanayena suññataṃ manasi karontassāti adhippāyo. Yathāvuttanayenāti ‘‘diṭṭhiyā parikappitena sattena suññā pañcakkhandhā’’ti pakārena nayena. Atha vā yathāvuttanayenāti ‘‘ṭhānāṭhānamanasikāro saṅkhārārammaṇo, suññatāmanasikāro nibbānārammaṇo’’ti evaṃ vuttanayena. ‘‘Saṅkhāre sandhāya paṭijānantassā’’ti vuttattā ‘‘dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjatī’’ti āha. Sattasuññatāya suññattepi saṅkhārānaṃ aññova ṭhānāṭhānamanasikāro, añño suññatāmanasikāroti yujjateva dvinnaṃ phassānaṃ samodhānāpatticodanā, saṅkhāre sandhāya paṭijānantassa pana kathaṃ ariyabhāvasiddhi ṭhānāṭhānañāṇādīnanti vicāretabbaṃ. Kiṃ vā etāya yutticintāya. Ummattakapacchisadiso hi paravādivādo. Aññesupi ṭhānesu īdisesu eseva nayo. Āropetvāti itthipurisādiākāraṃ, sattākārameva vā asantaṃ rūpādiupādāne āropetvā. Abhūtāropanañhettha paṇidahananti adhippetaṃ. Tenāha ‘‘parikappanavasenā’’ti. Soti yathāvutto paṇidhi. Ekasmimpi khandhe.
అరియన్తికథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Ariyantikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౨౨) ౨. అరియన్తికథా • (22) 2. Ariyantikathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౨. అరియన్తికథావణ్ణనా • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౨. అరియన్తికథావణ్ణనా • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā