| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
๒. อริยนฺติกถาวณฺณนา
2. Ariyantikathāvaṇṇanā
๓๕๗. สงฺขาเร สนฺธาย ปฎิชานนฺตสฺสาติ ทิฎฺฐิยา ปริกปฺปิเตน สเตฺตน สุเญฺญ สงฺขาเร สนฺธาย ‘‘สุญฺญตญฺจ มนสิ กโรตี’’ติ ปุจฺฉาย ‘‘อามนฺตา’’ติ ปฎิชานนฺตสฺสฯ ทฺวินฺนํ ผสฺสานํ สโมธานํ กถํ อาปชฺชติ ฐานาฐานภูเต สงฺขาเร วุตฺตนเยน สุญฺญตํ มนสิ กโรนฺตสฺสาติ อธิปฺปาโยฯ ยถาวุตฺตนเยนาติ ‘‘ทิฎฺฐิยา ปริกปฺปิเตน สเตฺตน สุญฺญา ปญฺจกฺขนฺธา’’ติ ปกาเรน นเยนฯ อถ วา ยถาวุตฺตนเยนาติ ‘‘ฐานาฐานมนสิกาโร สงฺขารารมฺมโณ, สุญฺญตามนสิกาโร นิพฺพานารมฺมโณ’’ติ เอวํ วุตฺตนเยนฯ ‘‘สงฺขาเร สนฺธาย ปฎิชานนฺตสฺสา’’ติ วุตฺตตฺตา ‘‘ทฺวินฺนํ ผสฺสานํ สโมธานํ กถํ อาปชฺชตี’’ติ อาหฯ สตฺตสุญฺญตาย สุญฺญเตฺตปิ สงฺขารานํ อโญฺญว ฐานาฐานมนสิกาโร, อโญฺญ สุญฺญตามนสิกาโรติ ยุชฺชเตว ทฺวินฺนํ ผสฺสานํ สโมธานาปตฺติโจทนา, สงฺขาเร สนฺธาย ปฎิชานนฺตสฺส ปน กถํ อริยภาวสิทฺธิ ฐานาฐานญาณาทีนนฺติ วิจาเรตพฺพํฯ กิํ วา เอตาย ยุตฺติจินฺตายฯ อุมฺมตฺตกปจฺฉิสทิโส หิ ปรวาทิวาโทฯ อเญฺญสุปิ ฐาเนสุ อีทิเสสุ เอเสว นโยฯ อาโรเปตฺวาติ อิตฺถิปุริสาทิอาการํ, สตฺตาการเมว วา อสนฺตํ รูปาทิอุปาทาเน อาโรเปตฺวาฯ อภูตาโรปนเญฺหตฺถ ปณิทหนนฺติ อธิเปฺปตํฯ เตนาห ‘‘ปริกปฺปนวเสนา’’ติฯ โสติ ยถาวุโตฺต ปณิธิฯ เอกสฺมิมฺปิ ขเนฺธฯ
357. Saṅkhāresandhāya paṭijānantassāti diṭṭhiyā parikappitena sattena suññe saṅkhāre sandhāya ‘‘suññatañca manasi karotī’’ti pucchāya ‘‘āmantā’’ti paṭijānantassa. Dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjati ṭhānāṭhānabhūte saṅkhāre vuttanayena suññataṃ manasi karontassāti adhippāyo. Yathāvuttanayenāti ‘‘diṭṭhiyā parikappitena sattena suññā pañcakkhandhā’’ti pakārena nayena. Atha vā yathāvuttanayenāti ‘‘ṭhānāṭhānamanasikāro saṅkhārārammaṇo, suññatāmanasikāro nibbānārammaṇo’’ti evaṃ vuttanayena. ‘‘Saṅkhāre sandhāya paṭijānantassā’’ti vuttattā ‘‘dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjatī’’ti āha. Sattasuññatāya suññattepi saṅkhārānaṃ aññova ṭhānāṭhānamanasikāro, añño suññatāmanasikāroti yujjateva dvinnaṃ phassānaṃ samodhānāpatticodanā, saṅkhāre sandhāya paṭijānantassa pana kathaṃ ariyabhāvasiddhi ṭhānāṭhānañāṇādīnanti vicāretabbaṃ. Kiṃ vā etāya yutticintāya. Ummattakapacchisadiso hi paravādivādo. Aññesupi ṭhānesu īdisesu eseva nayo. Āropetvāti itthipurisādiākāraṃ, sattākārameva vā asantaṃ rūpādiupādāne āropetvā. Abhūtāropanañhettha paṇidahananti adhippetaṃ. Tenāha ‘‘parikappanavasenā’’ti. Soti yathāvutto paṇidhi. Ekasmimpi khandhe.
อริยนฺติกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Ariyantikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๒๒) ๒. อริยนฺติกถา • (22) 2. Ariyantikathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๒. อริยนฺติกถาวณฺณนา • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๒. อริยนฺติกถาวณฺณนา • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
