Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
២. អរិយន្តិកថាវណ្ណនា
2. Ariyantikathāvaṇṇanā
៣៥៧. សង្ខារេ សន្ធាយ បដិជានន្តស្សាតិ ទិដ្ឋិយា បរិកប្បិតេន សត្តេន សុញ្ញេ សង្ខារេ សន្ធាយ ‘‘សុញ្ញតញ្ច មនសិ ករោតី’’តិ បុច្ឆាយ ‘‘អាមន្តា’’តិ បដិជានន្តស្ស។ ទ្វិន្នំ ផស្សានំ សមោធានំ កថំ អាបជ្ជតិ ឋានាឋានភូតេ សង្ខារេ វុត្តនយេន សុញ្ញតំ មនសិ ករោន្តស្សាតិ អធិប្បាយោ។ យថាវុត្តនយេនាតិ ‘‘ទិដ្ឋិយា បរិកប្បិតេន សត្តេន សុញ្ញា បញ្ចក្ខន្ធា’’តិ បការេន នយេន។ អថ វា យថាវុត្តនយេនាតិ ‘‘ឋានាឋានមនសិការោ សង្ខារារម្មណោ, សុញ្ញតាមនសិការោ និព្ពានារម្មណោ’’តិ ឯវំ វុត្តនយេន។ ‘‘សង្ខារេ សន្ធាយ បដិជានន្តស្សា’’តិ វុត្តត្តា ‘‘ទ្វិន្នំ ផស្សានំ សមោធានំ កថំ អាបជ្ជតី’’តិ អាហ។ សត្តសុញ្ញតាយ សុញ្ញត្តេបិ សង្ខារានំ អញ្ញោវ ឋានាឋានមនសិការោ, អញ្ញោ សុញ្ញតាមនសិការោតិ យុជ្ជតេវ ទ្វិន្នំ ផស្សានំ សមោធានាបត្តិចោទនា, សង្ខារេ សន្ធាយ បដិជានន្តស្ស បន កថំ អរិយភាវសិទ្ធិ ឋានាឋានញាណាទីនន្តិ វិចារេតព្ពំ។ កិំ វា ឯតាយ យុត្តិចិន្តាយ។ ឧម្មត្តកបច្ឆិសទិសោ ហិ បរវាទិវាទោ។ អញ្ញេសុបិ ឋានេសុ ឦទិសេសុ ឯសេវ នយោ។ អារោបេត្វាតិ ឥត្ថិបុរិសាទិអាការំ, សត្តាការមេវ វា អសន្តំ រូបាទិឧបាទានេ អារោបេត្វា។ អភូតារោបនញ្ហេត្ថ បណិទហនន្តិ អធិប្បេតំ។ តេនាហ ‘‘បរិកប្បនវសេនា’’តិ។ សោតិ យថាវុត្តោ បណិធិ។ ឯកស្មិម្បិ ខន្ធេ។
357. Saṅkhāresandhāya paṭijānantassāti diṭṭhiyā parikappitena sattena suññe saṅkhāre sandhāya ‘‘suññatañca manasi karotī’’ti pucchāya ‘‘āmantā’’ti paṭijānantassa. Dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjati ṭhānāṭhānabhūte saṅkhāre vuttanayena suññataṃ manasi karontassāti adhippāyo. Yathāvuttanayenāti ‘‘diṭṭhiyā parikappitena sattena suññā pañcakkhandhā’’ti pakārena nayena. Atha vā yathāvuttanayenāti ‘‘ṭhānāṭhānamanasikāro saṅkhārārammaṇo, suññatāmanasikāro nibbānārammaṇo’’ti evaṃ vuttanayena. ‘‘Saṅkhāre sandhāya paṭijānantassā’’ti vuttattā ‘‘dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjatī’’ti āha. Sattasuññatāya suññattepi saṅkhārānaṃ aññova ṭhānāṭhānamanasikāro, añño suññatāmanasikāroti yujjateva dvinnaṃ phassānaṃ samodhānāpatticodanā, saṅkhāre sandhāya paṭijānantassa pana kathaṃ ariyabhāvasiddhi ṭhānāṭhānañāṇādīnanti vicāretabbaṃ. Kiṃ vā etāya yutticintāya. Ummattakapacchisadiso hi paravādivādo. Aññesupi ṭhānesu īdisesu eseva nayo. Āropetvāti itthipurisādiākāraṃ, sattākārameva vā asantaṃ rūpādiupādāne āropetvā. Abhūtāropanañhettha paṇidahananti adhippetaṃ. Tenāha ‘‘parikappanavasenā’’ti. Soti yathāvutto paṇidhi. Ekasmimpi khandhe.
អរិយន្តិកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ariyantikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (២២) ២. អរិយន្តិកថា • (22) 2. Ariyantikathā
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ២. អរិយន្តិកថាវណ្ណនា • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ២. អរិយន្តិកថាវណ្ណនា • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā