| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၂. အရိယန္တိကထာဝဏ္ဏနာ
2. Ariyantikathāvaṇṇanā
၃၅၇. ဣဒာနိ အရိယန္တိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ‘‘န ကေဝလံ အာသဝက္ခယဉာဏမေဝ အရိယံ, အထ ခော ပုရိမာနိပိ နဝ ဗလာနိ အရိယာနိ’’စ္စေဝ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ဧတရဟိ အန္ဓကာနံ; တေ သန္ဓာယ အရိယန္တိ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ ပုန ယဒိ တံ အရိယံ, မဂ္ဂာဒီသု တေန အညတရေန ဘဝိတဗ္ဗန္တိ မဂ္ဂာဒိဝသေန ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိက္ခေပော ဣတရသ္သ။
357. Idāni ariyantikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘na kevalaṃ āsavakkhayañāṇameva ariyaṃ, atha kho purimānipi nava balāni ariyāni’’cceva laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānaṃ; te sandhāya ariyanti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Puna yadi taṃ ariyaṃ, maggādīsu tena aññatarena bhavitabbanti maggādivasena pucchā sakavādissa, paṭikkhepo itarassa.
ပုန သုညတာရမ္မဏာဒိဝသေန ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ။ တတ္ထ ဒ္ဝေ သုညတာ – သတ္တသုညတာ စ သင္ခာရသုညတာ စ။ သတ္တသုညတာ နာမ ဒိဋ္ဌိယာ ပရိကပ္ပိတေန သတ္တေန သုညာ ပဉ္စက္ခန္ဓာ။ သင္ခာရသုညတာ နာမ သဗ္ဗသင္ခာရေဟိ သုညံ ဝိဝိတ္တံ နိသ္သဋံ နိဗ္ဗာနံ။ တတ္ထ ပရဝာဒီ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ, သင္ခာရာရမ္မဏတံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ မနသိ ကရောတီတိ ပုဋ္ဌောပိ နိဗ္ဗာနမေဝ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ, သင္ခာရေ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ တတော သကဝာဒိနာ ‘‘ဌာနာဋ္ဌာနာဒိမနသိကာရော သင္ခာရာရမ္မဏော, သုညတမနသိကာရော နိဗ္ဗာနာရမ္မဏော’’တိ ဣမံ နယံ ဂဟေတ္ဝာ ‘‘ဒ္ဝိန္နံ ဖသ္သာနံ ဒ္ဝိန္နံ စိတ္တာနံ သမောဓာနံ ဟောတီ’’တိ ပုဋ္ဌော လေသောကာသံ အလဘန္တော ပဋိက္ခိပတိ။ အနိမိတ္တာပဏိဟိတေသုပိ ဧသေဝ နယော။ သတ္တနိမိတ္တာဘာဝတော ဟိ ခန္ဓာ အနိမိတ္တာ။ သင္ခာရနိမိတ္တာဘာဝတော နိဗ္ဗာနံ။ ဧကဓမ္မသ္မိမ္ပိ အာရောပေတ္ဝာ ဌပေတဗ္ဗသင္ခာတေန စ ပဏိဒဟိတဗ္ဗဋ္ဌေန ပဏိဟိတသင္ခံ ဂတေန သတ္တပဏိဓိနာ အပ္ပဏိဟိတာ ခန္ဓာ။ တဏ္ဟာပဏိဓိနာ တဏ္ဟာယ ဝာ အာရမ္မဏဘူတေန သဗ္ဗသင္ခာရပဏိဓိနာ အပ္ပဏိဟိတံ နိဗ္ဗာနံ။ တသ္မာ ဣဓာပိ ပဋိက္ခေပော စ ပဋိညာ စ ပုရိမနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
Puna suññatārammaṇādivasena pucchā sakavādissa. Tattha dve suññatā – sattasuññatā ca saṅkhārasuññatā ca. Sattasuññatā nāma diṭṭhiyā parikappitena sattena suññā pañcakkhandhā. Saṅkhārasuññatā nāma sabbasaṅkhārehi suññaṃ vivittaṃ nissaṭaṃ nibbānaṃ. Tattha paravādī nibbānārammaṇataṃ sandhāya paṭikkhipati, saṅkhārārammaṇataṃ sandhāya paṭijānāti. Manasi karotīti puṭṭhopi nibbānameva sandhāya paṭikkhipati, saṅkhāre sandhāya paṭijānāti. Tato sakavādinā ‘‘ṭhānāṭṭhānādimanasikāro saṅkhārārammaṇo, suññatamanasikāro nibbānārammaṇo’’ti imaṃ nayaṃ gahetvā ‘‘dvinnaṃ phassānaṃ dvinnaṃ cittānaṃ samodhānaṃ hotī’’ti puṭṭho lesokāsaṃ alabhanto paṭikkhipati. Animittāpaṇihitesupi eseva nayo. Sattanimittābhāvato hi khandhā animittā. Saṅkhāranimittābhāvato nibbānaṃ. Ekadhammasmimpi āropetvā ṭhapetabbasaṅkhātena ca paṇidahitabbaṭṭhena paṇihitasaṅkhaṃ gatena sattapaṇidhinā appaṇihitā khandhā. Taṇhāpaṇidhinā taṇhāya vā ārammaṇabhūtena sabbasaṅkhārapaṇidhinā appaṇihitaṃ nibbānaṃ. Tasmā idhāpi paṭikkhepo ca paṭiññā ca purimanayeneva veditabbā.
၃၅၈. တတော ‘‘ယထာ သတိပဋ္ဌာနာဒယော လောကုတ္တရဓမ္မာ အရိယာ စေဝ သုညတာဒိအာရမ္မဏာ စ, ကိံ တေ ဧဝံ ဌာနာဋ္ဌာနဉာဏ’’န္တိ အနုလောမပဋိလောမပုစ္ဆာ ဟောန္တိ။ တတ္ထ သဗ္ဗာပိ ပဋိညာ သဗ္ဗေ စ ပဋိက္ခေပာ ပရဝာဒိသ္သေဝ။ ဣမိနာဝုပာယေန သေသဉာဏေသုပိ ပုစ္ဆာဝိသ္သဇ္ဇနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ပာဠိယံ ပန သေသာနိ သင္ခိပိတ္ဝာ အဝသာနေ စုတူပပာတဉာဏမေဝ ဝိဘတ္တံ။ တတော ပရံ သကသမယေပိ ‘‘အရိယ’’န္တိ သိဒ္ဓေန အာသဝာနံ ခယဉာဏေန သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိတ္ဝာ သေသဉာဏာနံ အနုလောမတော စ ပဋိလောမတော စ အရိယဘာဝပုစ္ဆာ ဟောန္တိ။ တာ သဗ္ဗာ ပရဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ပဋိက္ခေပော စ သကဝာဒိသ္သ ။ တေ ဥတ္တာနတ္ထာယေဝ။ ပာဠိယံ ပနေတ္ထ ပဌမနဝမာနေဝ ဒသ္သေတ္ဝာ သတ္တ ဉာဏာနိ သင္ခိတ္တာနီတိ။
358. Tato ‘‘yathā satipaṭṭhānādayo lokuttaradhammā ariyā ceva suññatādiārammaṇā ca, kiṃ te evaṃ ṭhānāṭṭhānañāṇa’’nti anulomapaṭilomapucchā honti. Tattha sabbāpi paṭiññā sabbe ca paṭikkhepā paravādisseva. Imināvupāyena sesañāṇesupi pucchāvissajjanaṃ veditabbaṃ. Pāḷiyaṃ pana sesāni saṅkhipitvā avasāne cutūpapātañāṇameva vibhattaṃ. Tato paraṃ sakasamayepi ‘‘ariya’’nti siddhena āsavānaṃ khayañāṇena saddhiṃ saṃsanditvā sesañāṇānaṃ anulomato ca paṭilomato ca ariyabhāvapucchā honti. Tā sabbā paravādissa, paṭiññā paṭikkhepo ca sakavādissa . Te uttānatthāyeva. Pāḷiyaṃ panettha paṭhamanavamāneva dassetvā satta ñāṇāni saṅkhittānīti.
အရိယန္တိကထာဝဏ္ဏနာ။
Ariyantikathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၂၂) ၂. အရိယန္တိကထာ • (22) 2. Ariyantikathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၂. အရိယန္တိကထာဝဏ္ဏနာ • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၂. အရိယန္တိကထာဝဏ္ဏနာ • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
