| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
2. අරියන්‌තිකථාවණ්‌ණනා
2. Ariyantikathāvaṇṇanā
357. සඞ්‌ඛාරෙ සන්‌ධාය පටිජානන්‌තස්‌සාති දිට්‌ඨියා පරිකප්‌පිතෙන සත්‌තෙන සුඤ්‌ඤෙ සඞ්‌ඛාරෙ සන්‌ධාය ‘‘සුඤ්‌ඤතඤ්‌ච මනසි කරොතී’’ති පුච්‌ඡාය ‘‘ආමන්‌තා’’ති පටිජානන්‌තස්‌ස. ද්‌වින්‌නං ඵස්‌සානං සමොධානං කථං ආපජ්‌ජති ඨානාඨානභූතෙ සඞ්‌ඛාරෙ වුත්‌තනයෙන සුඤ්‌ඤතං මනසි කරොන්‌තස්‌සාති අධිප්‌පායො. යථාවුත්‌තනයෙනාති ‘‘දිට්‌ඨියා පරිකප්‌පිතෙන සත්‌තෙන සුඤ්‌ඤා පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධා’’ති පකාරෙන නයෙන. අථ වා යථාවුත්‌තනයෙනාති ‘‘ඨානාඨානමනසිකාරො සඞ්‌ඛාරාරම්‌මණො, සුඤ්‌ඤතාමනසිකාරො නිබ්‌බානාරම්‌මණො’’ති එවං වුත්‌තනයෙන. ‘‘සඞ්‌ඛාරෙ සන්‌ධාය පටිජානන්‌තස්‌සා’’ති වුත්‌තත්‌තා ‘‘ද්‌වින්‌නං ඵස්‌සානං සමොධානං කථං ආපජ්‌ජතී’’ති ආහ. සත්‌තසුඤ්‌ඤතාය සුඤ්‌ඤත්‌තෙපි සඞ්‌ඛාරානං අඤ්‌ඤොව ඨානාඨානමනසිකාරො, අඤ්‌ඤො සුඤ්‌ඤතාමනසිකාරොති යුජ්‌ජතෙව ද්‌වින්‌නං ඵස්‌සානං සමොධානාපත්‌තිචොදනා, සඞ්‌ඛාරෙ සන්‌ධාය පටිජානන්‌තස්‌ස පන කථං අරියභාවසිද්‌ධි ඨානාඨානඤාණාදීනන්‌ති විචාරෙතබ්‌බං. කිං වා එතාය යුත්‌තිචින්‌තාය. උම්‌මත්‌තකපච්‌ඡිසදිසො හි පරවාදිවාදො. අඤ්‌ඤෙසුපි ඨානෙසු ඊදිසෙසු එසෙව නයො. ආරොපෙත්‌වාති ඉත්‌ථිපුරිසාදිආකාරං, සත්‌තාකාරමෙව වා අසන්‌තං රූපාදිඋපාදානෙ ආරොපෙත්‌වා. අභූතාරොපනඤ්‌හෙත්‌ථ පණිදහනන්‌ති අධිප්‌පෙතං. තෙනාහ ‘‘පරිකප්‌පනවසෙනා’’ති. සොති යථාවුත්‌තො පණිධි. එකස්‌මිම්‌පි ඛන්‌ධෙ.
357. Saṅkhāresandhāya paṭijānantassāti diṭṭhiyā parikappitena sattena suññe saṅkhāre sandhāya ‘‘suññatañca manasi karotī’’ti pucchāya ‘‘āmantā’’ti paṭijānantassa. Dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjati ṭhānāṭhānabhūte saṅkhāre vuttanayena suññataṃ manasi karontassāti adhippāyo. Yathāvuttanayenāti ‘‘diṭṭhiyā parikappitena sattena suññā pañcakkhandhā’’ti pakārena nayena. Atha vā yathāvuttanayenāti ‘‘ṭhānāṭhānamanasikāro saṅkhārārammaṇo, suññatāmanasikāro nibbānārammaṇo’’ti evaṃ vuttanayena. ‘‘Saṅkhāre sandhāya paṭijānantassā’’ti vuttattā ‘‘dvinnaṃ phassānaṃ samodhānaṃ kathaṃ āpajjatī’’ti āha. Sattasuññatāya suññattepi saṅkhārānaṃ aññova ṭhānāṭhānamanasikāro, añño suññatāmanasikāroti yujjateva dvinnaṃ phassānaṃ samodhānāpatticodanā, saṅkhāre sandhāya paṭijānantassa pana kathaṃ ariyabhāvasiddhi ṭhānāṭhānañāṇādīnanti vicāretabbaṃ. Kiṃ vā etāya yutticintāya. Ummattakapacchisadiso hi paravādivādo. Aññesupi ṭhānesu īdisesu eseva nayo. Āropetvāti itthipurisādiākāraṃ, sattākārameva vā asantaṃ rūpādiupādāne āropetvā. Abhūtāropanañhettha paṇidahananti adhippetaṃ. Tenāha ‘‘parikappanavasenā’’ti. Soti yathāvutto paṇidhi. Ekasmimpi khandhe.
අරියන්‌තිකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Ariyantikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (22) 2. අරියන්‌තිකථා • (22) 2. Ariyantikathā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 2. අරියන්‌තිකථාවණ්‌ණනා • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 2. අරියන්‌තිකථාවණ්‌ණනා • 2. Ariyantikathāvaṇṇanā
