Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
४. अरियरूपकथावण्णना
4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
६९८-६९९. इदानि अरियरूपकथा नाम होति। तत्थ सम्मावाचाकम्मन्ता रूपं, तञ्च खो ‘‘सब्बं रूपं चत्तारि च महाभूतानि चतुन्नञ्च महाभूतानं उपादायरूप’’न्ति (म॰ नि॰ ३.६७) वचनतो उपादायरूपन्ति येसं लद्धि, सेय्यथापि उत्तरापथकानं; ते सन्धाय अरियरूपं महाभूतानं उपादायाति पुच्छा सकवादिस्स। तत्थ अरियानं रूपं, अरियं वा रूपन्ति अरियरूपं। आमन्ताति लद्धियं ठत्वा पटिञ्ञा इतरस्स। कुसलन्ति पुट्ठो लद्धिवसेनेव पटिजानाति। अनासवपुच्छादीसुपि एसेव नयो। यं किञ्चि रूपन्ति सुत्तं ठपेत्वा भूतानि सेसरूपस्स उपादाभावं दीपेति, न सम्मावाचाकम्मन्तानं। तेसञ्हि रूपमत्तञ्ञेव असिद्धं, कुतो उपादारूपता; तस्मा असाधकन्ति।
698-699. Idāni ariyarūpakathā nāma hoti. Tattha sammāvācākammantā rūpaṃ, tañca kho ‘‘sabbaṃ rūpaṃ cattāri ca mahābhūtāni catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa’’nti (ma. ni. 3.67) vacanato upādāyarūpanti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya ariyarūpaṃ mahābhūtānaṃ upādāyāti pucchā sakavādissa. Tattha ariyānaṃ rūpaṃ, ariyaṃ vā rūpanti ariyarūpaṃ. Āmantāti laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā itarassa. Kusalanti puṭṭho laddhivaseneva paṭijānāti. Anāsavapucchādīsupi eseva nayo. Yaṃ kiñci rūpanti suttaṃ ṭhapetvā bhūtāni sesarūpassa upādābhāvaṃ dīpeti, na sammāvācākammantānaṃ. Tesañhi rūpamattaññeva asiddhaṃ, kuto upādārūpatā; tasmā asādhakanti.
अरियरूपकथावण्णना।
Ariyarūpakathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (१३९) ४. अरियरूपकथा • (139) 4. Ariyarūpakathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ४. अरियरूपकथावण्णना • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ४. अरियरूपकथावण्णना • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā