Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๔. อริยรูปกถาวณฺณนา
4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
๖๙๘-๖๙๙. อิทานิ อริยรูปกถา นาม โหติฯ ตตฺถ สมฺมาวาจากมฺมนฺตา รูปํ, ตญฺจ โข ‘‘สพฺพํ รูปํ จตฺตาริ จ มหาภูตานิ จตุนฺนญฺจ มหาภูตานํ อุปาทายรูป’’นฺติ (ม. นิ. ๓.๖๗) วจนโต อุปาทายรูปนฺติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อุตฺตราปถกานํ; เต สนฺธาย อริยรูปํ มหาภูตานํ อุปาทายาติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺสฯ ตตฺถ อริยานํ รูปํ, อริยํ วา รูปนฺติ อริยรูปํฯ อามนฺตาติ ลทฺธิยํ ฐตฺวา ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ กุสลนฺติ ปุโฎฺฐ ลทฺธิวเสเนว ปฎิชานาติฯ อนาสวปุจฺฉาทีสุปิ เอเสว นโยฯ ยํ กิญฺจิ รูปนฺติ สุตฺตํ ฐเปตฺวา ภูตานิ เสสรูปสฺส อุปาทาภาวํ ทีเปติ, น สมฺมาวาจากมฺมนฺตานํฯ เตสญฺหิ รูปมตฺตเญฺญว อสิทฺธํ, กุโต อุปาทารูปตา; ตสฺมา อสาธกนฺติฯ
698-699. Idāni ariyarūpakathā nāma hoti. Tattha sammāvācākammantā rūpaṃ, tañca kho ‘‘sabbaṃ rūpaṃ cattāri ca mahābhūtāni catunnañca mahābhūtānaṃ upādāyarūpa’’nti (ma. ni. 3.67) vacanato upādāyarūpanti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya ariyarūpaṃ mahābhūtānaṃ upādāyāti pucchā sakavādissa. Tattha ariyānaṃ rūpaṃ, ariyaṃ vā rūpanti ariyarūpaṃ. Āmantāti laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā itarassa. Kusalanti puṭṭho laddhivaseneva paṭijānāti. Anāsavapucchādīsupi eseva nayo. Yaṃ kiñci rūpanti suttaṃ ṭhapetvā bhūtāni sesarūpassa upādābhāvaṃ dīpeti, na sammāvācākammantānaṃ. Tesañhi rūpamattaññeva asiddhaṃ, kuto upādārūpatā; tasmā asādhakanti.
อริยรูปกถาวณฺณนาฯ
Ariyarūpakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๑๓๙) ๔. อริยรูปกถา • (139) 4. Ariyarūpakathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๔. อริยรูปกถาวณฺณนา • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๔. อริยรูปกถาวณฺณนา • 4. Ariyarūpakathāvaṇṇanā